Üretim planlama ve kontrol

Abstract

İşletmelerin piyasadaki rekabete karşı güçlerini koruyabilmeleri ve ekonomik olarak üretim yapabilmeleri için bir üretim yönetim faaliyeti olan üretim planlaması ve kontrolüne son derece önem vermeleri gerekmektedir. Çünkü üretim planlaması hangi ürünün üretileceğini belirleyen, teçhizat ihtiyacını ortaya koyan, ürünleri talep edildikleri miktarlarda ve istenilen zamanlarda yapılmasını sağlayacak çizelgeleri sağlayan bir ön üretim faaliyetidir. Üretim planlama ve kontrolünün hedefi, kaynak kayıplarını en aza indirgemek ve üretimde en yüksek verimliliği sağlamaktır. En yüksek verimlilik ise istenilen miktarda ürünü, istenilen zamanda ve kalitede en iyi ve en ucuz yöntemlerle üretmekle sağlanır. Talep tahmini üretim planlama ve kontrol fonksiyonlarının ilki olan ön planlama safhasında yapılmaktadır. Talep tahminleri programlarını ana çizelgelerin, satın alma siparişlerinin, üretim planının insan makina ve araç ihtiyacının teminine temel oluşturmaktadır. Bu nedenle birinci bölümde talep tahmininin tanımı, amaçlan ve faydaları üzerinde durulmuş, çeşitli talep tahmin teknikleri incelenmiştir. Talep tahmini yapılan ve sınırlı kaynaklan paylaşan ürünlerin istenilen zamanda üretilebilmesi için ana çizelgelerin oluşturulması gerekmektedir/Fakat bu çizelgelerin oluşturulmasında bir metoda ihtiyaç vardır, ihtiyaç duyulan metodların tanımı ve açıklamaları ikinci bölümde özetlenmiştir. Bütçe belirli bir zaman peryodu içersinde kullanılan kaynaklara ve kazanılan şeylere göre beklentilerin detaylı bir şekilde ifadesidir. Bütçe işletme yönetim kontrol sisteminin temel taşıdır. Bütçenin bir plan olarak amacı, optimal sonuçları değerlendirerek hedefleri ve o hedeflere ulaşma yollarını tespit etmektir. Talep tahminleri bütçelemenin başlangıç noktasını oluşturur. Bu tahminlerden sonra üretim ve satış bütçeleri hazırlanır. Bu iki bütçenin hazırlanmasının ardından malzeme ve direk işçilik bütçeleri hazırlanır. Üçüncü bölümde bütçeleme üzerinde durulmuş, konulan sorunlan ele almış biçimleri ve amaçianna, teknik niteliklerine ve kapsamlarına göre gruplandırılmıştır. Malzeme İhtiyaç Planlaması, üretim planlama ve envanter kontrol faaliyetlerini gerçekleştiren bilgisayar destekli bir sistemdir. M.İ.P programı ana üretim planından haraketle envanter durumunu temin sürelerini hesaba katarak planlanan amaçlar doğrultusunda malzeme ihtiyaçlarının bir programını yapmaktadır. Dördüncü bölümde bir hesaplama tekniği olan M.İ.P tekniği kullanılarak ürünü oluşturan hammaddeleri, yan mamulleri, alt montaj parçalarını içeren ayrıntılı bir plan hazırlanmıştır.