Kent Merkezlerindeki Kentsel Sit Alanlarında Değişim Sürecinin Değerlendirilmesi Kayseri Kentsel Sit Alanı Ve Talas Kentsel Sit Alanları Örneği

Abstract

Tarihsel kent merkezlerindeki kentsel sit alanlarında değişim sürecinin değerlendirildiği bu çalışmada; ilk bölümde çalışmanın amacı, kapsamı ve yöntemi açıklanmıştır. Tezin amacı, kentin yaşadığı değişim sürecinin, kent merkezlerindeki kentsel sit alanlarını nasıl etkilediğini ve bu etkilerin hangi koşullara bağlı olduğunu belirlemektir. İnceleme alanı olarak, aynı coğrafyada, benzer değişim baskılarını yaşamalarına rağmen, bu süreçlerden etkilenme dereceleri farklı olan iki sit alanı seçilmiştir. Seçilen ilk inceleme alanı olan Kayseri Kentsel Sit Alanı, fiziksel olarak yoğun bir biçimde tahrip olmuştur. Diğer inceleme alanı ise Talas Kentsel Sit Alanı’dır ve bugün geleneksel dokusuyla halen yaşamaktadır. Çalışmada bu durumu sağlayan koşulların neler olduğu incelenmiştir. İkinci bölümde kavramsal açıklamalara yer verilmiştir. Bu kapsamda değişim kavramı, kentsel değişim ve değişimin boyutları ve kentsel sit alanlarında değişim süreci incelenmiştir. Kentsel mekanın değişiminde sosyal, ekonomik ve planlama politikaları sonucu yaşanan değişim süreçlerinin etkin olduğu görülmüştür. Üçüncü ve dördüncü bölümde Kayseri ve Talas Kentsel Sit Alanları’nda değişim süreci sosyal, ekonomik göstergelere bağlı olarak incelenmiş, planlama politikalarının bu çerçeve içindeki etkinliği ortaya konmuştur. Sonuç bölümünde, Kayseri Kentsel Sit Alanı’nda 1915-1923 yıllarında yaşanan nüfus değişiminin, 1944 yılından itibaren yapılan planlama çalışmasında koruma taraflı olunmamasının ve bunun sonucunda sit alanının sınırının daraltılmasının, merkezi iş alanı yanında yer alması nedeniyle yoğun yapılaşma baskısı altında olmasının ve asıl kullanıcıların bu alanı terk etmesinin değişim sürecinde kırılma noktaları olduğu görülmüştür. Talas Kentsel Sit Alan’ında ise yaşanan göç sonucunda buraya gelen nüfusun bu alanı sahiplenmesi, imar planlarında koruma yanlı davranılması, etrafındaki bağ-bahçe alanlarının toplu konut ve üniversite alanı ile arasında tampon bölge olması, korumanın yönetim tarafından da desteklenmesi gibi nedenlerin, bugün doku özelliklerini koruyarak yaşamasındaki temel etkenler olduğu sonucuna varılmıştır.

This study is intended to evaluate the change process of urban sites in the city centers. In the first part, the aim, scope and method of this study have been explained. The aim of this study is determining the affects of the change process of the cities on the urban sites and the conditions of this practice how occurred. As a result of this respect, two different urban sites were selected for the case of this study. Where as Kayseri urban site was selected due to deeply devastating practice, and Talas urban site was selected because of its traditional structure has been survived till today. By this study, it is analyzed that the conditions how affected of the both of the case areas. In the second part, the conceptual idea of this study is evaluated. In this respect, change, urban change concepts and the process of change practice in urban sites are examined. It is comprehended that the most effective in this change process on the urban space was occurred by social, economical and planning policies. In the third and the fourth parts, the change process of Kayseri and Talas urban sites have been examined with reference to social, economic indications, and the effectiveness of planning politics in this concept. In the conclusion part, the breaking points, the population change between the years 1915 and 1923; the planning policy which was against to conservation after the year of 1944; the narrowing practice of the urban site; the effective pressure of the construction process because of its location, very closed to central business area; the emigration process of the individuals by this affects, have been observed in Kayseri Urban Site case. By Talas case, it is concluded that the urban pattern have been survived because of the reasons that the adaptation practice of the individuals, which came after immigration; the conservation aimed planning policies; there has been a guarding areas, alike orchards, between the site and university campus and the public houses; and the conservative attitude of the administrative power.