Uluslararası ihalelerde risk priminin saptanmasında bulanık mantık yaklaşımı

Abstract

Teklif aşamasında risk priminin belirlenmesi, uluslararası projelerde ihale sürecinin önemli bir aşaması olmasına rağmen Türk yüklenicilerin risk priminin belirlenmesinde kullandıkları yöntem genellikle sezgi ve tecrübeler ile sınırlıdır. Sürekli gelişerek küreselleşen sektörün zorlu rekabet koşulları göz önüne alındığında, belirsizliklerden doğan risk priminin doğruya yakın maliyetlendirilmesinin ne kadar önemli olduğu daha iyi anlaşılmaktadır. Bu amacın gerçekleştirilebilmesi için risklerin doğru olarak analiz edilmesi günümüz koşullarında inşaat firmaları için bir zorunluluk haline gelmiştir. Bu çalışmada, Türk yüklenici firmaların uluslar arası pazarda karşılaştıkları riskleri ve bu risklerin risk primine etki düzeylerini belirlemek amacı ile bir anket tasarlanmıştır. Anket verileri ışığında, Türk yüklenicilerin uluslararası inşaat piyasasında karşılaştıkları riskler incelenerek risk priminin yüzdesel olarak belirlenmesi için Bulanık Mantık kullanılarak bir model geliştirilmiştir. Modelden alınan sonuçların anket verileri ile uyumlu olduğu gözlenmiştir.

Bidding stage of construction projects has become full of risks and uncertainties due to reasons such as the dynamic nature of the construction sector, the unique characteristics and challenges of the projects and variability of financial and territorial conditions. Although determining the contingency amount is a crucial step of the tender process, most of the methods used by Turkish contractors are limited to instincts based on the personal or company experience. For the accurate contingency estimation, risk analysis and mathematical methods are becoming more important. In this study, risks for the Turkish contractors in international construction market were examined and a Fuzzy Logic model was developed for the determination contingency as a percentage. The comparison of the results with the data collected from the questionnaire was in a good agreement.