Kuzey Batı Anadolu’da Çanakkale-çan Yöresi Volkanik Kayaçlarının Jeolojik, Petrolojik Özellikleri Ve Evriminin Araştırılması

Abstract

İnceleme alanı KB Anadolu’da, Çanakkale-Çan arasında KB Anadolu’nun metamorfik temel kayaçları, magmatik ve çökel kayaçların bir arada bulunduğu bir bölge konumundadır. Bölgedeki istifin temelini Üst Kretase-Alt Paleosen yaşlı Çamlıca metamorfikleri oluşturmaktadır. Metamorfikler kayaçları, düşük dereceli yeşil/şist fasiyesinde mermer ve rekristalize kireçtaşından oluşan Karadağ Kireçtaşı ile yeşilşist fasiyesinde kuvars-mikaşistlerden oluşan Çamlıca mikaşistleri temsil etmiştir. İnceleme alanında Üst Eosen-Alt Oligosenden itibaren kalkalkalen karakterli yaygın bir magmatik faaliyet Dededağ volkaniklerinin andezitik ve riyolitik karakterli lav ve bunların piroklastikleri ile başlayıp andezit, riyolit lav akıntılarıyla devam etmektedir. Alt-Orta Miyosen, andezitik ve bazaltik kayaçlardan oluşan Kirazlı volkanikleri ve Çamyayla plütonu ile temsil edilir. Çamyayla plütonu sığ sokulumlu olup granit, granodiyorit, kuvars diyorit bileşimlidir. Çamyayla Plütonu çevresinde aktinolit hornfels ve kuvars-alkali feldspat hornfels fasiyesin de kontak metamorfizma zonu gelişmiştir. Üst Miyosen’de Caferler trakibazaltı gelişmiştir. Bu birim kırık zonları boyunca yerleşmiştir. İnceleme alanında birbirinden farklı üç çökel topluluğu yer alır. Geç Üst Eosen–Alt Oligosen yaşlı Ceylan formasyonu türbiditik kumtaşı, kiltaşı, silttaşı, çamurtaşı ve mavi-yeşil renkli tüflerden oluşmaktadır. Geç Orta-Üst Miyosen yaşlı Çan formasyonu da gölsel çökel kayalarıdır. Faylarla denetlenmiş bu çökel topluluk üst volkanik topluluk ile iç içe görülür. Pliyosen yaşlı Bayramiç formasyonu akarsu ve göl ortamında oluşmuştur. Bölge magmatizmasıyla uyumlu ve onun bir parçasını temsil eden kalkalkalen nitelikli, üst mantodan gelişen, kabukta kirlenen bu magmatizmanın dalma-batma kökenli olduğu ortaya konulmuştur. Bölgede Geç Miyosen’den itibaren başlayan yeni tektonik rejim altında yeni bir magmatizmanın oluştuğu ve o dönemde de kökeni farklı rift tipi bazaltların geliştiği belirlenmiştir.

The study area between Çanakkale and Çan is located in Northwest Anatolia where Northwest Anatolia’s metamorphic rocks, igneous and sedimentary rocks all together crop out. The Çamlıca Metamorphic, which show similarities to Late Cretaceous and Early Paleocene age upper tectonics units form the basement. Metamorphic rocks are represented by the Karadağ Unit and Çamlıca mica-schist. The Karadağ and Çamlıca unit consists of marble which underwent low-grade green schist facies, re-crystallized lime-stone and quartz mica-schist, respectively. In the study area, a common magmatic activity which is characterized by calc-alkaline composition developed during Upper Eocene-Early Oligocene. Early-Middle Oligocene age Dededağ volcanics start with andesitic lava and their pyroclastics rocks, continue with andesitic lava flows. Early and Middle Miocene is represented by Kirazlı volcanics which are andesitic and basaltic in composition and Çamyayla pluton. The Çamyayla pluton is made up of granite, granite-diorite and quartz-diorite. In the vicinity of Çamyayla pluton, contact metamorphisms developed in the facies of actinolite-hornfels and quartz-alkali hornfels facies. In upper Miocene the Caferler trahy-basalts developed and located along the fracture zone. In the study area, there are three different type sedimentary assemblages. Late upper Eocene-Lower Oligocene age Ceylan formation is turbiditic sandstone, siltstone, mudstone and blue-green colored tuf in composition. Early-middle Miocene age Çan formation is represented by lake-stream sedimentary rocks. Upper Miocene age lake sedimentary rocks made up of sandstone and siltstone which overly Oligocene rocks are controlled by the faults. The Pliocene age Bayramiç formation formed in the lake-stream environments. Magmatism it is show that, calc-alkalen in characteristic, developed from upper-crust and contaminated by crust is originated from subdaction zone. It is brought up that a new Magmatism developed beginning from Late Miocene under the new tectonic regime and in the same time period rift-type basalts different in origin was developed.