Metropol Mimarlık Ve Yerleşme Sorunu

thumbnail.default.alt
Tarih
2012-08-16
Yazarlar
Berber, Özlem
Süreli Yayın başlığı
Süreli Yayın ISSN
Cilt Başlığı
Yayınevi
Fen Bilimleri Enstitüsü
Institute of Science and Technology
Özet
Bir süredir kentler çeşitli ölçeklerdeki yapılanma aktivitelerinin ve çeşitli disiplinler tarafından bu süreçleri açıklamaya yönelik yapılan tartışmaların odağı olmuş durumda. Kapitalizmin eriştiği yeni aşamanın, üretim sistemlerindeki değişimlerin ve oluşmakta olan yeni küresel egemenlik biçiminin gündelik yaşamlarımıza etkileri, kendilerini en çok kent mekânlarının da bu süreç içerisinde yeniden kurulumu aracılığıyla gösteriyor. Tez bağlamında öne sürülen, bu dönüşümlerin yeni türde bir ‘yerleşme’ sorunu ürettiğidir. Bu sorun, yerleşme eyleminin, bir başka deyişle insanların çevreleri ile kurdukları bağıntılar ve yaratıcı üretkenlikleriyle kendilerini inşa etme inisiyatiflerinin zayıflaması ve nihayetinde ‘salt verili olan tarafından biçimlendirilme’nin baskın hale gelmesi olarak tarif edilebilir. Bu durum, tezin hatırlamaya ve yeniden kurmaya çalıştığı metropol tasarısının tümüyle karşıt kutbunda yeralmaktadır. Bu sorunu tanımlamak için önce metropol olarak adlandırılan modern kentin oluşturucu dinamikleri, metropolün doğası, metropol-yaşam-mimarlık ilişkileri üzerinden günümüz metropollerindeki dönüşümlerin neler olduğu açıklanmakta; bu dönüşüm süreçleri, ana başlıkları ‘Paket’, ‘Büyük ve Boş’, ‘Gösteri’ ve ‘Gösteri’nin dışında kalmak’ olan Dönüşüm Dinamikleri Modellemesi çerçevesinde, İstanbul bağlamından örneklerle deşifre edilmekte ve sonuçta neden/nasıl bir yerleşme sorunu üretiyor oldukları tartışılmaktadır. Metropolün ve metropol yaşamının nitelikleri; mekân, yer, beden ilişkilerinin nasıl kavrandığı; nasıl toplumsal süreçlerin nasıl mekânlar ürettiği ve mimarların metropolle kurdukları ilişkinin çözümlenmesi çalışmanın ana ilgi alanlarıdır. Bu çalışmanın ana motivasyonu ise tasarımcı olarak eylemde bulunabilmek için mekâna ve yere dair nasıl alternatif kavrayışlar geliştirebiliriz sorusudur. Metropol doğasını üreten ‘çokluk’un potansiyeli olan ‘üretken mekân’la ilişki kurmak arzusundaki mimarlığın en önemli araştırma alanı, kentin mekânsal yapılanmalarında ‘açıklık rejimleri’nin nasıl kurulabileceği ve bu sürecin (politik, mimarlığın üretim süreçlerine yönelik, mekânsal ve iletişimsel) aracılarının neler olabileceği olmak zorundadır.
For some time, cities have been the place for various activities of re-construction processes and they have been the major subjects of the discussions directed by various disciplines that are trying to understand these processes. Today, new developing global supremacy, the new phase of capitalism and the important changes in production forms show their effects on our daily lives through re-construction of city spaces. The argument of this thesis is that these transformation processes cause to a problematic of ‘placing’. This problematic can be identified with this question: Are we getting closer day by day to a manner, which can be identified as ‘being formed only by the manipulations of the presently existing’? In order to describe this problematic, first, the content of these transformations in contemporary metropolis will be explained by investigations through generative dynamics of modern city, the nature of metropolis and the relations between metropolis-architecture-life. Second, these processes of transformation will be deciphered through examples from Istanbul by means of a proposed model, which consists of four main topics as ‘The Package’, ‘The Big and the Empty’, ‘The Spectacle’ and ‘Falling outside the Spectacle’. And third, it will be argued why/how are these processes cause to a problematic of placing. The nature of metropolis and metropolitan life; conceptions about space, place and body; the social character of space; the analysis of the relation of architecture with metropolis, will be the main focus points of this argument. The main motivation of this research is the question of how we can develop new conceptions of space and place in order to perform actions as designers.
Açıklama
Tez (Doktora) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2010
Thesis (PhD) -- İstanbul Technical University, Institute of Science and Technology, 2010
Anahtar kelimeler
Modernite, Modern Metropol, Kent Kültürü, Küresel Kent, Gündelik Yaşam, Mimarlık, İstanbul, Mekan, Yer, Beden, Yerleşme, Modernity, Modern Metropolis, Urban Culture, Global City, Everyday Life, Architecture, Istanbul, Space, Place, Body, Placing
Alıntı