Kimyasal tanker tahliye operasyonlarında kullanılan kargo ekipmanlarının kritiklik seviyesinin analizi

thumbnail.default.alt
Tarih
2025-06-20
Yazarlar
Evren, Kenan
Süreli Yayın başlığı
Süreli Yayın ISSN
Cilt Başlığı
Yayınevi
İTÜ Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
Özet
Uluslararası ticarette önemli bir yere sahip olan denizcilik sektöründe gemi sayısı günden güne artmaktadır. Dünya filo tonajının %34,9'unu oluşturan tanker gemileri, küresel deniz kargo operasyonları içerisinde hayati bir dişli olarak görülebilir. İşlevlerine göre birçok tanker tipi bulunmaktadır. Bunlar arasında en tehlikeli yükleri taşıyan gemi tipi kimyasal tankerlerdir. Kimyasal tankerlerde oluşacak herhangi bir ekipman arızası ciddi sonuçlara yol açabilir. Kimyasal tanker yük operasyonu sürecini genel olarak "yükleme", "tahliye" ve "tank temizliği" olarak detaylandırabiliriz. Kimyasal Tanker gemilerinde bir kimyasal yükü tahliye etmek için yük pompaları, yük valfleri ve inert gaz jeneratörü gibi bir çok ekipman kullanılmaktadır. Tüm gemi tiplerinde ekipman bakım tutumu konusu emniyet açısından büyük önem arz etmektedir. Kritik ekipmanların belirlenerek bakım tutumunun sürekli kontrol altında tutulması kimyasal tanker gemileri için de son derece önemli bir husustur. Kritik ekipmanlar tesis veya operasyon süreci için hayati önem taşıyan ve bir üretim sürecinin temel parçası olan ekipmanlardır. Kritik ekipmanın bozulması veya işlevsiz kalması durumu, büyük bir kaza oluşmasına sebebiyet verebilir. Denizcilik endüstrisinde şirketlerin ekipman kritiklik analizi için kullandıkları standart bir analiz tekniği yoktur. Yapılan literatür araştırmasında, kimyasal tanker yük tahliye operasyonlarında kullanılan ekipmanların kritiklik analizi konusunun işlendiği herhangi bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu çalışmada, denizcilik sektöründe uygulanabilecek, gemi ekipmanlarının kritiklik sınıflandırmasının yapılmasında kullanılabilecek bir tekniğin hangisi olabileceği konusunda araştırma yapılmıştır. Birçok endüstride, operasyon sürecine etki, maliyet değeri, alternatif ekipmana erişim ve emniyete etki olmak üzere dört ana faktörün kritiklik analizlerinde değerlendirme kriteri olarak kullanıldığı gözlemlenmiştir. Afefy Ekipman Kritiklik Sınıflandırması yaklaşımı kullanılarak, kimyasal tanker tahliye operasyonunda kullanılan ekipmanlar için kritiklik analizi yapılmıştır. Çalışmanın veri toplama aşamasında, kimyasal tanker gemilerinde çalışma tecrübesi olan 1. Zabit ve Kaptanlar ile bir ankete çalışması gerçekleştirilmiştir. Analiz sonuçlarında, böylesine tehlikeli bir operasyon sürecinde kullanılan ekipmanlar arasında dahi farklı düzeyde kritiklik sınıflandırması tespit edilebildiği görülmüştür.
The number of ships in the maritime sector, which has an important place in international trade, is increasing day by day. Tanker ships, which constitute 34.9% of the world fleet tonnage, can be seen as a vital gear in global maritime cargo operations. There are many types of tankers according to their functions. Among these, chemical tankers carry the most dangerous cargoes. Any equipment failure on chemical tankers can lead to serious consequences. The process of chemical tanker cargo operation can be generally detailed as "loading", "discharging" and "tank cleaning". Many equipment such as cargo pumps, cargo valves and inert gas generators are used to discharge a chemical cargo on chemical tankers. In all types of vessels, equipment maintenance is of great importance in terms of safety. Identifying critical equipment and continuously monitoring maintenance is also an extremely important aspect for chemical tanker vessels. Critical equipment is equipment that is vital to the plant or operational process and is an essential part of a production process. The failure or malfunction of critical equipment can lead to a major accident. In the maritime industry, there is no standard analysis technique that companies use for equipment criticality analysis. During the literature review, no studies were found that addressed the criticality analysis of equipment used in chemical tanker cargo discharge operations. In this study, research was conducted to determine which technique could be used for classifying the criticality of ship equipment applicable in the maritime industry. It has been observed that in many industries, four main factors, namely impact on the operation process, cost value, access to alternative equipment and impact on safety, are used as evaluation criteria in criticality analysis. Using the Afefy Equipment Criticality Classification approach, a criticality analysis was conducted for the equipment used in chemical tanker discharge operation. In the data collection phase of the study, a survey was conducted with Chief Officers and Captains who have work experience on chemical tanker ships. The analysis results revealed that even among the equipment used in such a hazardous operational process, different levels of criticality classification could be identified.
Açıklama
Tez (Yüksek Lisans)-- İstanbul Teknik Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2025
Anahtar kelimeler
denizcilik, marine
Alıntı