Avrupa Birliği Adaylığı Sürecinde Türkiye’de İllerin Sosyo-ekonomik Gelimişlik Düzeyleri

Abstract

Çalışmanın amacını; Türkiye’dek kentlerin sosyo ekonomik gelişmişlik düzeyini belirleyen faktörlerin çıkarılması, sosyal ve ekonomik göstergeler arası ilişkinin il kümelerine göre nasıl değiştiğinin analizi ve Avrupa Birliği’ne üye olma sürecinde üye ve aday ülkeler içindeki yerinin belirlenmesi oluşturmuştur. Birinci (Gelişmiş) ve üçüncü(Gerikalmış) il kümesinde sosyal değişkenlerin varyansı, ekonomik değişkenler tarafından ikinci (Orta Gelişmiş) il kümesine göre daha fazla açıklanmıştır. Aynı şekilde birinci ve üçüncü il kümesinde ekonomik değişkenlerin varyansı sosyal değişkenler tarafından ikinci il kümesine göre göre daha çok açıklanmıştır. Bu yüzden “Türkiye’de, “ekonomik değişkenler ile sosyal değişkenler arasındaki bağıntı gelişmiş il gruplarından az gelişmiş il gruplarına doğru azalır” şeklinde kurulan hipotez reddedilmiştir. İllerin sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyleri ile en fazla bağıntılı olan değişkenler SSK’lı işgücü ve iletişim altyapısı olmuştur.Türkiye’nin AB üye ve aday ülkeler içindeki sosyo ekonomik gelişmişilk düzeyini belirlemek için faktör analizi yapılmıştır. Analiz sonucunda Türkiye aday ülkelerin sonunda yer alırken, gelişmenin dinamiğini belirlemede bilişim sektörü ve araştırma geliştirmenin rolü büyük olmuştur

The purpose of the study was to establish the factors which determine the level of socioeconomic development of the cities in Turkey, the analysis on how the relation between the social and economical indications varies according to the city groups and the determination of its place within the member and nominee countries in the process of becoming member of European Union (EU). The variance of the social variables in the first city (development) and third city (underdevelopment) city groups has been more described than the second( middle-development) city group by the economical variables. In the same way, the variance of the economical variables in the first and third city groups has been more described than the second city group by the social variables. For this reason, the hypothesis, in Turkey, that “In Turkey, the correlation between the economical variables and the social variables diminishes from the well-developed city groups towards the less developed city groups.” has been refused. The most correlated variables with the socioeconomic development levels of the cities have been the workforce covered under SSK and communication infrastructure.A factor analysis has been made to determine the socioeconomic development level of Turkey within the member and nominee countries of EU. The result of the analysis showed that Turkey is in the last place among the nominee countries, and information sector and research development have played an important role in determining the dynamics of the development.