Geri kazandırılmış pet lifli polimer ile güçlendirilmiş düşük dayanımlı beton silindirlerin monotonik ve tekrarlı yüklemeler altında basınç testleri

Abstract

Deprem öngörülemez ve kaçınılmaz bir gerçektir. Türkiye ise aktif deprem kuşağı üzerinde olduğu için yapılarımızın depreme karşı dayanıklı olması hayati önem taşımaktadır. Ancak maalesef mevcut yapı stoğumuzda depreme karşı dayanıksız oldukça fazla yapı mevcuttur. Bu yapıların acilen yıkılıp tekrar inşa edilmesi veya güçlendirilmesi gerekmektedir. Yapıların yıkılıp tekrar inşası oldukça zor ve maliyetli olacağı için sismik açıdan güçlendirilmesi akılcı bir çözüm olacaktır. Taşıyıcı elemanların lifli polimer sargılar ile güçlendirilmesi yapının mukavemet artışı ile birlikte deformasyon kapasitesini önemli ölçüde arttırmaktadır. Türkiye'deki yapıların depremde yıkılmasının temel sebeplerinin düşük beton dayanımı ve enine donatı detayının yetersiz oluşu da göz önüne alındığında lifli polimer sargı ile güçlendirme en hızlı ve ekonomik çözüm olarak karşımıza çıkan alternatiflerden biri olabilmektedir. Bu çalışma kapsamında Türkiye'deki riskli binalardaki beton dayanımını temsilen basınç dayanım ortalaması 8.4 MPa olan düşük dayanımlı betonlar, atıl durumdaki malzemelerin geri dönüştürülmesinden elde edilmiş, yüksek kopma uzama kapasitesine sahip PET lifli polimer kumaş ile sargılanarak eksenel yük altında test edilmiştir. PET lifli polimer sargı tabaka sayısı, PET lifli polimer sargı kumaş yoğunuğu ve yükleme tipi test parametreleri olarak seçilmiş olup, sargılı ve sargısız toplam 16 adet numune İstanbul Teknik Üniversitesi Yapı Malzemesi Laboratuvarı'nda test edilmiştir. Yapıların güçlendirilmesinin efektif çözüm olup olmadığının belirlenebilmesi için mühendislik çözümleri, ekonomik faktörler ve yapısal ihtiyaçların iyi belirlenmesi gerekmektedir. Bu sebeple deneysel çalışmaların üreteceği veri ve bu veri esas alınarak önerilecek ampirik bağıntılar oldukça önem taşımaktadır. Çalışma kapsamında deney sonuçları mevcut modellerin dayanım ve şekil değiştirme kapasitesi tahminleri ile karşılaştırılarak sunulmuştur. Yapılan çalışma sonucunda PET lifli polimer sargı ile güçlendirmenin beton numunelerin basınç dayanımını ve şekil değiştirme kapasitesini önemli ölçüde arttırdığı ortaya konmuştur. PET lifli polimer kumaşın geri dönüştürülmüş malzemeden elde edilmiş olması, ekonomik ve sürdürülebilir olması ile birlikte uygulama kolaylığı da göz önüne alındığında yapıların sismik açıdan güçlendirilmesi açısından potansiyelinin araştırılması gerektiği sonucuna varılmıştır.