Marmaray Projesinin Karayolu Ulaşımından Kaynaklanan Sera Gazı Emisyonlarına Etkisi

Abstract

Dünyamızı tehdit eden en büyük çevre sorunlarından birisi olarak adlandırılan küresel ısınma ve iklim değişikliği olgusu, en başta fosil yakıt kullanımı, sanayileşme, enerji üretimi, ormansızlaşma ve diğer insan etkinlikleri sonucunda ortaya çıkmış, ekonomik büyüme ve nüfus artışı bu süreci daha da hızlandırmıştır. Bu durumun nedeni olarak görülen, insan kaynaklı atmosfere salınan sera gazı emisyonlarının miktarı da her geçen gün artmaktadır. Ulaştırma sektörü ise yaklaşık %16’lık payıyla sera gazı emisyonlarının salınımındaki önemli etkenlerden biridir. Ulaştırma sektörünün sera gazı emisyonlarının salınımındaki payını azaltabilmek amacıyla ülkemizde çeşitli projeler yürütülmektedir. Bu projelerin en önemlilerinden biri ise, İstanbul boğazı demiryolu boğaz tüp geçişi ve Gebze – Halkalı banliyö hatlarının iyileştirilmesi projesi olarak adlandırılan Marmaray projesidir. Bu çalışma kapsamında da Marmaray projesinin sera gazı emisyonlarına etkisi araştırılmıştır. Hesaplamalar esnasında IPCC tarafından önerilen ve detaylı TIER 2 ve TIER 3 yaklaşımları olarak anılan modeller kullanılmıştır. Böylece Marmaray projesinin CO2, CH4, N2O, NOx, CO ve NMVOC gazlarının atmosfere daha az salınımına olan katkısı hesaplanmıştır. Ayrıca daha gerçekçi bir sonuç elde edebilmek amacıyla Marmaray hattında tüketilen enerjinin üretilmesi için atmosfere salınan CO2 miktarı bulunmuş, böylece net salınan CO2 emisyonu hesaplanmıştır. Araç doluluk oranlarına göre geliştirilmiş senaryolarla günde en az 530 ton en çok 3780 ton CO2’in daha az salınacağı elde edilmiştir. Bunun yanı sıra Marmaray projesinin verilerinden yararlanarak oluşturulan modeller sayesinde, insanların araç kullanım alışkanlıklarına yön verebilecekleri bir kaynak oluşturulmuştur. Sonuç olarak yüksek emisyon standartlarındaki veya düşük emisyon faktörüne sahip araçların kullanılmasının, toplu taşımacılığın tercih edilmesinin ve emisyon hesaplamaları yapılırken boğaz köprüsü geçişlerinin dikkate alınmasının gerekliliği ortaya çıkmıştır.

The global warming and climate change fact which is counted to be the biggest environmental threat for our world, first appeared because of the usage of fossil fuels, industrialization, energy production, deforestation and other human activities, then economic growth and increase in the population has accelerated this process. The amount of the human based greenhouse gases that are released to the atmosphere seems to be the reason of this and increases day by day. With its 16% portion, transportation sector is one of the most important factors in the amount of the greenhouse gases released to the atmosphere. Several projects are under process in our country to be able to lower the portion of the transportation sector about the releases of the greenhouse gases. One of the most important projects is bosphorus railway tunnel cross and the rehabilitation of the Gebze-Halkalı railways which is also called as Marmaray. In the frame of this thesis the effects of the Marmaray project to the greenhouse gas emissions are studied. During the calculations detailed TIER 2 and TIER 3 approaches recommended by IPCC are used. So the amount of the CO2, CH4, N2O, NOx, CO and NMVOC gases released less to the atmosphere, with the usage of Marmaray is calculated. Also to be able to gain a more realistic result, the amount of CO2 gases released to produce the energy that will be used by the Marmaray line is found so the net amount of the CO2 gas released is calculated. With the scenarios built up according to the passenger amounts in the vehicles, min 530 ton, max 3780 ton CO2 will be released less per day. Beside this, with the models built up according to the data of the Marmaray project, a source that can give a way to the vehicle usage habits of people is obtained. In conclusion the importance of using of the vehicles with high emission standards or low emission factors, preferring the bulk transportation or taking into consideration the real bosphorus cross data during emission calculations is understood.