Geleceği Tasarlamak: Bilim Kurgu Filmlerindeki Prodüksiyon Tasarımı Aracılığıyla “geleceğin Gerçekliği”nin Oluşturulması

Abstract

İçinde bulunulan “İletişim Çağı”nda, dün’ün “ütopyaları” göz açıp kapayıncaya kadar bugün’ün ürünlerine ve teknolojilerine dönüşmektedir. “Geleceğin Gerçekliği” olgusu, bilim ve teknoloji alanındaki gelişmelerin yanı sıra birçok farklı kaynaktan beslenerek oluşturulmaktadır. Bu tez çalışmasında, bilim kurgu filmlerindeki prodüksiyon tasarım sürecinin, “Geleceğin Gerçekliği”nin oluşturulmasında kullanılan bilgi birikimine katkıları incelenmiştir. Çalışmada, prodüksiyon tasarım süreçlerinde, kavramsal tasarım aşamasında veya ürün düzeyinde “Geleceğin Gerçekliği” kavramına dair unsurlar içeren, özel olarak seçilmiş beş bilim kurgu filmi; örnek olay incelemesi yöntemi kullanılarak detaylı olarak analiz edilmiştir. Analiz neticesinde, bu filmlerin, prodüksiyon tasarım sürecinde, yapay zeka, iletişim, kablosuz iletişim, endüstriyel ürünler, moda, insan ilişkileri ve insan-makine ilişkileri gibi çok çeşitli konularda detaylı konstrüksiyonlar ve projeksiyonlar yaptıkları saptanmıştır. Yapılan literatür araştırmasında ve örnek olay incelemesinde, endüstrinin film sektörü ile olan ilişkisi incelenmiş, bu ilişkinin “Ürün Yerleştirme” olarak adlandırılan bir pazarlama yöntemi aracılığıyla, karşılıklı bir geri besleme ile “Geleceğin Gerçekliği”nin oluşturulmasında önemli bir rol oynadığı ve endüstrinin yakın gelecekteki üretim programına şekil verdiği saptanmıştır. Birbirlerinden farklı zamanlarda ve farklı şekillerde kurgulanmış olan bu beş filmin geleceğe dair yaptıkları projeksiyonlarda bir çok ortak model elde edilmiştir. Elde edilen bu ortak ve benzer modellerden yola çıkılarak “Yakın bir Gelecek” için kurgulanan “Geleceğin Gerçekliği” sürecine dair kavramsal aşamada ve ürün düzeyinde projeksiyonlar yapılmış, bu tez çalışmasından elde edilen bulgular ışığında gelecekte yapılabilecek akademik çalışmalara dair öneriler getirilmiştir.

In “Communication Age”, the “utopias” of yesterday turn into existing products and technologies of today. The concept of “Future Reality” feeds on a wide spectrum of sources in addition to the developments in science and technology. This thesis has investigated the contributions of production design process in science fiction films, to the existing knowledge which is used for the construction of “Future Reality”. Case study method is used for the analysis of five specific science fiction films which have elements of “Future Reality” either in conceptual stages or as final products. Results of the analysis reveal the detailed constructions and projections the films have made, regarding certain aspects of the future such as artificial intelligence, communication, wireless communication, industrial products, fashion, human relations and human-machine relations. The literature search and case study also reveal the connection and relationship between the industry and the film industry. This connection exists through a marketing method called “Product Placement”; a mutual feedback which plays an important role in the construction of “Future Reality” as well as the future production programmes of the companies in the industry. Another important finding of the study is the identical and similar patterns that have been observed regardless of different production years and internal realities of the selected films. These identical and similar patterns have been used in order to make further projections and predictions concerning a “Future Reality” of a “Near Future”. The conclusion of the study also proposes the implications of the findings for future academic research.