Kamu İnşaat Sektöründe Yaklaşık Maliyet Hesabı Şartnamesi Oluşturulmasına Yönelik Bir Çalışma

Abstract

Yapı yaklaşık maliyeti, geleneksel proje teslim sistemi ile gerçekleştirilen kamu inşaatlarında, yapı üretim sürecinin tasarım evresi sonunda idare adına hesaplanır. İdarenin, ihale aşamasında gelen teklifleri değerlendirmesi ve projenin idare tarafından ayrılmış bütçe sınırlarında gerçekleştirilme hususunun netleştirilmesi açısından önemlidir. Yurt dışı kamu inşaat sektörü incelendiğinde, her kamu kurumunun detay seviyesinde geliştirilmiş yaklaşık maliyet hesabı şartnamesi ya da prosedürleri olduğu tespit edilmiştir. Türkiye’de ise, kamu yapıları inşaatında esas alınan ve uyulmakla yükümlü olunan Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin yaklaşık maliyetle ilgili maddeleri bulunmaktadır. Türkiye’de, esas alınmakla zorunlu olunan bu Yönetmelik, hukuki bir doküman olması sebebiyle genel bilgileri içermektedir. Detay seviyesinde yaklaşık maliyet hesabı ile ilgili maddeleri çok yetersiz kalmaktadır. Bazı kamu kurumları ile görüşülmüş, yaklaşık maliyet hesaplama konusunda karşılaştıkları zorluklar üzerinde durulmuştur. Belirtilen problemler, tüm kamu kurumlarının karşılaştığı zorluklardır ve mevcut Yönetmelik ile çözümü mümkün değildir. İstanbul Teknik Üniversitesi de bir kamu kurumudur. Bina inşaatı ihalelerinde çeşitli problemlerle karşılaşmaktadır. Bu sebeple, bu problemlerin giderilmesi amacıyla, mevcut Yönetmelik ile uyumlu ancak bilgi kapsam ve derinliği bakımından geliştirilerek, anlatım dilinin yalın ve açık olarak kullanıldığı, akış diyagramı görselleri ile desteklenmiş ve formların standartlaştırıldığı bir yaklaşık maliyet hesabı şartnamesi oluşturulmuştur. Geliştirilen bu şartname ile İTÜ, ülkemizdeki diğer üniversiteler ve kamu kurumları için bir öncülük görevi üstlenmiştir. Bu şartname, tüm kamu kurumlarınca uygulanabilecek niteliktedir. Bu sayede, kamu kurumlarının yapım işlerindeki yaklaşık maliyetin, doğru ve kontrollü bir şekilde hesaplanmasının sağlanacağı; hesaplanma sürecinde yapılan hataların azalacağı ve sonuç olarak, inşa edilecek kamu yapılarının daha ekonomik ve kurumca belirlenmiş kalitede gerçekleşebileceği düşünülmektedir.

A detailed cost is estimated at the end of the design phase of public building projects which are procured with traditional project delivery system. Governmental institution can evaluate the tenders of the bidders according to the detailed cost estimate. That is why; it has essential benefits to the governmental institution. Foreign governmental institutions are researched and it is determined that there are different and seperate rules belonging to every institution. The same research is conducted for Turkey. There is only a general construction legislation which contains some parts about detailed cost estimate. This legislation contains general information and its’ related rules are unadequate. Appointments were conducted with some of the governmental institutions. The problems that the institutions face with are common and it is not possible to solve these problems with the existing legislation since it has a general approach. As a sample, a detailed cost estimate specification belonging to ITU has been prepared to solve the problems. The specification complies with the existing legislation but the scope and the details of information has been increased since the verbal language has also been purified from complexity. ITU has a leader role in Turkish construction sector with this specification. It is proposed that every governmental institution can apply this specification so that; a correct, suitable and controlled cost estimates can be achieved and the mistakes can be eliminated. If the detailed cost estimating process becomes accurate, then the buildings can be constructed in a more economic and qualified way.