Yerel yönetimlerde karar alma sürecinde yardımcı bir araç olarak, şehirsel performans ölçme ve değerlendirme modeli

Abstract

Şehirler, her türlü bina, altyapı, hizmet ve nüfusuyla karmaşık ve dinamik bir yapı oluşturur. Bu karmaşık ve dinamik yapı şehri anlamayı zorlaştırır. Günümüz şehirleri, çevresel sorunları, sosyo-ekonomik dengesizlikleri ve politik çatışmaları yansıtır. Şehirsel sorunların sürmesi, onların eksik ve yetersiz anlaşıldığı izlenimini vermektedir. Politikacıların, plancıların ve karar vericilerin, şehirlerin mevcut durumu ve gelişmesiyle ilgili değişim, bileşen ve farklılıkları teşhis etmeleri, tanımlamaları ve açıklamalarında zorluklar bulunmaktadır. Günümüzde geleneksel sektörel yaklaşımlar "en iyi" sonuçlara yol açmamaktadır. Bütün akılcı yaklaşımlara, kavram ve modellere rağmen bu sorunların süregelmesi, yeni yöntemlerin kullanılmasını gerektirmektedir. Çalışmanın amacı, şehirsel karar alma sürecine yardımcı bir araç olarak yerel yönetimler tarafından kullanılabilecek bir performans ölçme ve değerlendirme modelinin oluşturulmasıdır. Performans değerlendirmesi, 1930'lu yılların başından itibaren özellikle iş idaresi ve diğer ekonomi ile ilgili konularda kullanıla gelen bir yöntemdir. Yöntemin şehircilikle ilgili konularda kullanılması ise 1990'ların başından itibaren rastlanmaktadır. Performans değerlendirmesinin en önemli bileşeni göstergelerdir. Göstergeler olmadan performans değerlendirmesi yapılamaz. Gösterge, hedefe giden yolun neresinde bulunulduğunu ortaya koyan bir değerdir. İyi seçilmiş bir gösterge, durumun kötüye gidip gitmediğini ve sorun var ise düzeltmek için gerekenlerin tanımlanmasına yardımcı olur. Göstergeler, performans değerlendirme sürecinin "girdt Ieridir. Yerel yönetimlerle ilgili performans değerlendirmesi süreci, hizmet birimlerinin faaliyetlerinin düzenli bir şekilde ölçülmesi ve raporlanmasını ifade eden bir terimdir. Performans değerlendirmesinin anahtar özelliği, birimin sağladığı hizmetlerin fiziksel "çıMılarından çok, bunların "sonuçlarıyla ilgilenmesidir. Performans, eylemlerin sonucudur. Sonuç kavramı burada, başarma - yerine getirmeyle aynı anlamı taşımaktadır. Performans değerlendirmesi yapmak için üç önemli neden bulunmaktadır; Seçilenler ve vatandaşlar için kamu hizmetlerinin şeffaflığını sağlamak, ? Kalite ve sonuçları sürekli geliştirmek için hizmet sağlayanları motive etmek ve, ? Halkın, yönetime olan güvenini arttırmak. Bu nedenlere dayanan performans değerlendirmesi günümüzde, yerel yönetimler tarafından etkinlik ve verimliliği arttırmak amacıyla kullanılmaktadır. Yöntemin kullanılmasıyla elde edilen kazançlar, kaynakların doğru bir şekilde kullanılması, sürdürülebilirlik ve demokratik katılımdır. Bu çalışma ile, dünyada yerel yönetimlerde performans ölçümü ve değerlendirmesinde kullanılan modeller araştırılmış, performans ölçümü ve değerlendirmesinin Türkiye'deki yerel yönetim sistemi içinde kullanılabilmesi amacıyla bir model geliştirilmiş ve modelin çalışma kapsamında değerlendirilebilecek kısımları için, seçilen örnek hizmet birimi olarak İstanbul İtfaiye Teşkilatı çerçevesinde öneriler geliştirilmiştir.

Cities create a complex and dynamic form with their buildings, infrastructures, services and population. This complex and dynamic form complicates to gather it. Cities today, reflect the environmental problems, socio-economic instability and political conflicts. Persistence of the urban problems sounds an incomplete and inadequate appreciation. Politicians, city planners and decision-makers are faced with the problems of identification, definition and explanation for evolution, components and diversity of current and improving cities. Today, traditional sectoral approaches do not lead to the "best results". Existence of these problems though logical approaches, concepts and models imply new methods. The aim of this study is to create a performance measurement and assessment model as a contributive tool for decision making process for local governments. Performance assessment is a common method using specially in business administration and other economy related issues. Using this method for the urban related issues is from the beginning of 1990s. The most important component of performance assessment is indicator. Performance assessment should not be executed without indicators. Indicator is a value demonstrating the location on the way to the targets. A good designate indicator alerts to a problem before it gets bad and help recognizing what should be done to fix the problem. Indicators are the "inputs" of a performance assessment process. Performance assessment process for the local governments is a term defining measuring and regular reporting of the activities of service units. The key point of performance assessment is the "outcomes" of the service units instead of the physical "outputs" of them. Performance is the outcome of the activities. Outcome here means success - accomplishment. Three main reasons for operating performance assessment are; ? Accountability of the public services for citizens and elected people, ? Motivating service providers for continuous improvement of quality and outcomes and, ? Establishing credibility of the voters to the governments. Performance assessment based on these reasons today is in use for efficiency and productivity. The benefits with the implementation of the method are; appropriate distribution of resources, sustainability and democratic participation. With this study, performance measurement and assessment models for local governments are researched, a performance measurement and assessment model for Turkish local government system is developed and some components of the model for Istanbul Fire Brigade Service are examined and proposed as a sample.