Fındık Bahçelerinde Toprak Ve Ürünlerdeki Mikro Element Dağılımının Ve Aralarındaki Korelasyonun İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmada Giresun bölgesi fındık bahçelerinde bitkilerin gelişimine katkısı olan mikro elementlerin; toprak, yaprak ve üründeki dağılımı ile bunlar arasındaki korelasyon incelenmiştir. Çalışmada kullanılan toprak, yaprak ve fındık örnekleri Giresun Merkez, Piraziz, Bulancak, Keşap, Dereli, Tirebolu ve Görele ilçeleri ile Ordu merkezden sağlanmıştır. Örnekleme sürecinde farklı yükseltilere, farklı ilçelere ve bölgelere ait 40 fındık bahçesinden aynı anda toprak, fındık ve yaprak örnekleri alınmıştır. Toprak örneklerindeki bitkilere yarayışlı Fe, Mn, Cu ve Zn derişimleri DTPA ile ekstrakte edildikten sonra ICP OES ile, topraktaki yarayışlı B derişimi ise spektrofotometrik olarak bulunmuştur. Yaprak ve fındık örneklerindeki B hariç diğer mikro ve makro elementlerin derişimlerini bulabilmek için yaş yakma yöntemi kullanılmıştır. Yaprak ve fındık örneklerindeki B derişimini tespit edebilmek için kuru yakma yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen katının çözelti haline geçirilip renklendirilmesi ile spektrofotometrik olarak örneklerdeki bor derişimlerine ulaşılmıştır. Giresun bölgesi topraklarındaki alınabilir Mn ve Zn derişimlerinin ortalmaları yeterli, alınabilir bor derişimi bakımından az ve olduğu bulunmuştur. Bu bölge topraklarının alınabilir Fe ve Cu derişimleri genel olarak gerekli olan sınır değerden oldukça fazladır. Fındık ve yaprak örneklerinde Mn, Fe ve Zn derişimlerinin yeterli seviyede, Cu ve B derişimlerinin düşük olduğu bulunmuştur. Bu durum topraklardaki düşük bor içeriği ile uyumludur. Sonuçlar arasında SPSS programı kullanılarak korelasyon ilişkileri incelenmiştir. Topraktaki element derişimi ile yaprak ve fındıktaki element derişimi arasında bazı mikro elementler için beklendiği gibi oldukça iyi korelasyon bulunmuşken bazı durumlarda düşük korelasyon elde edilmiştir.

In this study, distribution and correlations of microelements that are useful for plant development at soils, leaves and hazelnuts were investigated at hazelnut gardens in the region of Giresun. The samples of soil, leaf and hazelnut that are used in this study were collected from the center of Giresun, district of Piraziz, Bulancak, Keşap, Dereli, Tirebolu, Görele and center of Ordu. During sampling, 40 hazelnut gardens that are in different district and region and different altitudes were selected and all of soil, leaf and hazelnut samples were collected at the same time. After DTPA extraction, Fe, Mn, Cu and Zn elements in soil samples were analyzed with ICP OES and element concentrations were determined using calibration curves. The extractable B concentration in soil was determined by spectrophotometric method. The concentration of macro and microelements were determined after wet-digestion of leaf and hazelnut samples except B. Average extractable Mn and Zn concentrations at Giresun region are sufficient but soil samples have low extractable boron concentration. Average extractable Fe and Cu concentrations at Giresun region are quite higher than limit values. Mn, Fe and Zn concentrations at leaf and hazelnut samples are sufficient but Cu and B concentration are not sufficient. These results are appropriate with the soil microelement concentrations. Using SPSS program, correlations of results were investigated. For some microelements, there is a good correlation between extractable microelement concentration at soil and microelement concentration at hazelnut and leaf. In some cases there is a low correlation between these variables.