İnşaat Joınt Venture (ortak Girişim) Proje Sürecinde Ortaklar Arasındaki Sözleşmelerin Ve Anlaşmazlıkların Ele Alınması Ve Değerlendirilmesi

Abstract

Globalleşen dünyada ortaya çıkan gereksinimler ve ilerleyişlerle oluşan tabloda, yüklenici firmalar da yer almaya çalışmakta, bu amaç doğrultusunda ortaklıklar kurarak, projeler gerçekleştirmektedirler. Bununla birlikte, ulusal taleplerde yaşanabilen düşüş doğrultusunda ya da doğrudan farklılaşmak ve gelişmek adına, hedeflerini başka ülkelere yönelten yüklenici firmalar da bulunmakta, uluslararası platformda yer almayı amaç edinmekte ve uluslararası nitelikteki projelere eğilim göstermektedirler. Günümüzde giderek canlanan ve hızla büyüyen inşaat sektöründe gerek projelerin büyüklüğü, gerekse yeni pazarlara girme arayışının da etkisiyle birlikte, çeşitli hedeflerle bir araya gelerek ortaklık kuran yüklenici firmaların, en çok talep ettikleri ortaklık tiplerinden birisi joint venture ortaklıklarıdır. Joint venture ortaklıkları, çoğunlukla yüklenici firmaların belirli bir projeyi gerçekleştirmek üzere, belirli bir süre için bir araya geldikleri ortaklıklardır. Bir inşaat projesinin gerçekleşmesinde, işveren ve inşaatı gerçekleştiren yüklenici firma, projenin en önemli katılımcılarındandır. İşveren ile yüklenici firma arasındaki ilişkiler çok kritik ve önemli olsa da, bir joint venture projesinde ortaklığı oluşturan firmalarının süreç boyunca yaşayacakları ilişkiler de büyük önem taşımaktadır. Bu durumda, bir projenin başarılı bir şekilde tamamlanmasında joint venture ortaklığını oluşturan firmalar arasındaki ilişkileri irdelemek ve bu ilişkileri maksimum fayda sağlayacak şekilde yapılandırmak önem kazanmaktadır. Kurulacak olan joint venture ortaklığının uygun bir şekilde yapılandırılması, yürütülmesinin ve projenin başarılı bir şekilde tamamlanmasının sağlanması, en az işveren ve yüklenici firma arasındaki ilişki kadar önemlidir. Joint venture oluşturan ortaklar, ortaklık süreci boyunca, hem işverenle olan ilişkilerini, hem de kendi aralarındaki ilişkileri sorunsuz yürütmek, anlaşmazlıkları minimize etmek ve ilişkilerini düzenlemek amacıyla sözleşmeler imzalamaktadırlar. Ancak; joint venture ortakları, sözleşmelerin düzenlenmesinde yapılan hatalar ve ortakların süreç boyunca gösterdiği yaklaşım farklılıkları başta olmak üzere pek çok sorun yaşayabilmektedir. İnşaat firmalarının joint venture süreci boyunca yaşadığı anlaşmazlıklar genellikle; sözleşmelerin yapısından, yönetimden, kültürel farklardan ve dış etkenlerden kaynaklanmaktadır. Anlaşmazlık konuları ise; çoğunlukla yönetim anlayışı, iletişim eksikliği, projenin kapsamı, kalite anlayışı, teknik yetersizlikler, gibi teknik ve yönetim esaslı konulardan ya da ödemeler, masraflar ve öngörülemeyen maliyetler gibi finansal durumlardan oluşmaktadır. Joint venture projesinin başarısını artırabilmek ve ortaklar arasında yaşanabilecek anlaşmazlıkları azaltabilmek için, anlaşmazlıklar yaşanmadan önce maksimum tedbirleri almak, anlaşmazlıkların yaşanması durumunda da, anlaşmazlıkları hukuksal boyuta ulaşmadan en iyi şekilde çözümlemek esas olmalıdır. Bunun içinde, gerekli tüm önlemlerin en baştan alınması, önceki deneyimlerden yararlanılması, sözleşmelerin kapsamlı ve özenli hazırlanması, doğru ortak seçimi , iletişim yollarının açık bulundurulması önemlidir. Bu tez çalışmasında joint venture oluşturan ortakların, özellikle de inşaat firmalarının joint venture ortaklıklarının joint venture süreci boyunca birbirleri ile olan ilişkilerinin ortaya konması, anlaşmazlık sahalarının tespit edilmesi ve çözüm yollarının neler olabileceği konusunun araştırılması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, tez çalışmasının ilk bölümünde teze giriş yapılarak mevcut literatür çalışmaları özetlenmiştir. İkinci ve üçüncü bölümlerde, joint venture kavramı ve genel özellikleri ele alınmış, joint venture ortaklığı oluşturan firmaların birbirleri ile olan ilişkileri, ortaklığın kurulma aşaması, joint venture ortakları arasındaki sözleşme süreci ve bu sözleşmelerin genel özellikleri incelenmiştir. Tezin dördüncü bölümünde, joint venture süreci boyunca ortaklar arasında çıkabilen anlaşmazlıklar ile birlikte bu anlaşmazlıkların nedenleri ortaya konularak, bunların ortadan kaldırılması ve projenin başarılı bir şekilde tamamlanması için, ortaklığın kurulması, sözleşme aşaması ve proje süreci boyunca dikkat edilmesi gereken hususlar ortaya konulmuştur. Tezin beşinci bölümünde ise; iki farklı proje için oluşturulan joint venture ortaklıkları olarak, inşaat sektöründe yer alan iki Türk inşaat firmasının yurt dışında oluşturduğu joint venture ortaklığı ile bu iki Türk firmasından birisinin bir yabancı inşaat firmasıyla yurt dışında oluşturduğu uluslararası joint venture ortaklığı seçilmiş ve örnek olaylar, sözleşme, süreç ve anlaşmazlıklar kapsamında incelenmiştir. İnceleme sonuda, ideal bir joint venture ortaklığının oluşturulmasına yönelik çıkarımlarda ve önerilerde bulunulmuştur.

Contractor companies try to take a place in the market in the aspects of requirements and progression of a globalized world. Therefore, these companies establish partnerships and sustain joint projects. Because of the decrease in the national demands or just because of the intention to develop and differentiate, some of these contractor companies target foreign countries. Companies aim to take place in international platform with the international projects. Recently in the developing construction industry, because of the effects of bigger projects and desire to enter to new markets, some contractor companies establish partnerships with various common targets. One of the most commonly preferred of these partnerships is the joint venture. Joint venture is the partnership in which generally contractor companies come together for a specific project in a certain period of time. In a construction project, employer and contractor company which is responsible from the construction are the two most important participants. Although the relations in between contractor company and employer are crucial, the relations in between the partners of a joint venture project are extremely essential. Therefore, to analyze the relations in between the participants of a successfully ended joint venture and to configure the new joint ventures with maximum efficiency in the highlights of this knowledge would be extremely essential. Configuration of a new joint venture partnership is as important as the relation in between the employer and contractor company. The participants of the joint venture sign the contracts with each other to configure the relations between each participant and employer. These contracts are signed to progress the relations in between the participants of venture by minimizing the disagreements. During the process of a joint venture, partners might have debates because of the comprehension of the signed contracts, qualifications of the partners or other various reasons. The most common disagreements which are encountered between the construction firms during of the joint venture process can be listed as; structure of the contracts, management, cultural differences and other external factors. The disagreement topics can be listed also as; technical and management issues like that different management understandings, communication inabilities, comprehension of the project, quality and also technical inabilities and financial issues like that payments and charges and some unforeseen costs. It should be essential that taking maximum precautions before having the disagreements or resolving the disagreements without any legal dimension when the disagreements are occurred between the construction firms for increasing the joint venture project success and decreasing the possible disagreements between the participants of venture. Therefore, it is necessary and important to making provisions, taking advantage of previous experiences, preparing the contracts with details as possible as, selecting the most suitable partner and providing correct communication skills. In this thesis project, it is aimed to investigate of the relations, identify the disagreement issues and methods to solve which can be suitable about the problems faces between joint venture partners especially the construction joint venture firms during the joint venture process. Therefore, in the first part of the thesis project, current literature data was summarized in details. In the second and third parts of the thesis project, comprehension of the joint venture and the general properties were explained. Moreover, the relations in between the companies of joint venture, process and establishment of the partnership and the contracts between partners were taken as a basis for these parts. In the fourth part of the thesis project, some possible problems that may take place in between the partners and the reasons of the them were analyzed and in the highlights of this analysis, some items were defined to remove disagreements and to end up the project successfully. In the fifth part of this thesis, the case studies that the joint ventures which are organized for two different construction project were examined according to the progresses, contracts and disagreements. For these case studies, the joint ventures are selected as one of them is the international joint venture of two Turkish construction companies which was signed abroad and the other one is the international joint venture of same Turkish construction company with a foreigner company signed abroad. While projects and firms are choosen, it is considered that both the projects and the firms are large scaled. Also, it is consideret that the common firm which is a partner both of two projects is a Turkish firm. One of the other factor that the reason is preferring those projects is the rate of disputes which are occurred between the joint venturers during the project. At the end of the investigation, inferences and suggestions were expressed to establish the ideal joint venture. According the findings about the case studies, the joint venture which are composed of Turkish-Turkish companies had disagreements with each other as a similar subjects as the literature. Also, it is determined that the joint venture has not preferred remedy because of the fact that they did not want to get longer the project’s time and budget. When the other joint venture which are composed of Turkish-foreign companies is considered, it is determined that the joint venture agreement is as almost same as the literature scope. It is seem that also the joint venture has not preferred remedy because of the fact that they had not any disagreement with each other beacause of knowing each other for a long time. When it is considered, it is thought that the joint venture is available for the construction industry due to the fact that the construction industry works generally as project based and also it is not necessary to realize every project with a partner. So, it can be mentioned that an ideal joint venture for both of maximizing the Turkish construction firms’ success in the construction sector and providing advantages all of the joint venture partners. There can be several enterprises for an ideal joint venture in the construction industry. These enterprises can be ; • The construction firms which want to realize a project as a joint venture should have enough knowledge about the joint venture structure. • It can be paid attention choosing lead partner. It can be considered that the lead partner’s experience international construction project and also joint venture projects. • It is important that the each partner should not aim to profit from each other. They should aim to profit from the construction project. • It can be considered that the joint venture agreements are detailed, clear and comprehensible. • The important decisions for the joint venture can be accepted unanimously. • It is important to comprise the joint venture organization structure. • It can be considered that all the decisions and the procurement process are equitable for the each patner. • Financial subjects can be controlled by the partners in every time. • It can be had a sanction on negligence of partners. • It is important to choose available and correct dispute solution oriented approaches. • It is important not to have a legal process between the partners during the joint venture process. • It should be provided that having goodwill between the joint venture partners during process.