Sürdürülebilir Turizm Kapsamında Cunda (alibey) Adası Turizm Yönetim Planı Modeli Önerisi

Abstract

Ege kıyıları doğal ve kültürel zenginlikleri ile Türkiye’nin önemli turizm alanlarından biri olarak değerlendirilebilir. Bir alana turist çekebilmenin en önemli etkenlerinden biri sahip olduğu doğal ve kültürel çevredir. Ege kıyılarında yer alan Cunda (Alibey) Adası kültürel, kentsel, doğal mirası bir arada barındırmaktadır. Son yıllarda bu çekicilikten faydalanmak için çok sayıda turist alanı ziyaret etmektedir. Ada’da var olan plansız gelişme sosyal, ekonomik ve turistik çevreye yansımaktadır. Cunda (Alibey) Adası için sürdürülebilir turizmin hedeflendiği bir turizm planlaması; halkın yaşam kalitesini olumlu yönde değiştirebilecek, ekonomik faydalar sağlayacak, kentsel ve kültürel dokunun korunabilmesini sağlayacaktır. Bu çalışma kapsamında turizm planlaması ve sürdürülebilir turizm kavramları irdelenerek, amaçları, esasları, faydaları tanımlanmıştır. Bu bağlamda çeşitli alanlarda yapılan turizm yönetim ve gelişim planları incelenmiş ve örnek olarak değerlendirilmiştir. Cunda Adası, sahip olduğu kültürel ve doğal değerlerinin hızla tüketilmeye başlanması, turizmin halkın yaşam kalitesine ve Ada’nın doğal, kültürel niteliklerine zarar verici şekilde gelişiyor olması nedeniyle çalışma alanı olarak belirlenmiştir. Bu çalışma ile Cunda (Alibey) Adası için sürdürülebilir turizm odaklı bir turizm yönetim planı modeli oluşturulması amaçlanmaktadır. Çalışmada, amaca uygun olarak öncelikle turizm planlaması ve sürdürülebilir turizm üzerine genel kavramlar tanımlanmıştır. Cunda Adası’nda geliştirilecek turizm planına örnek olabilecek Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Turizm Master Planı, Byron Eyaleti ve Beverly Eyaleti Turizm Yönetim Planları incelenmiştir. Bu alanların örnek olarak seçilme nedeni yapılan planların sürdürülebilir turizm odaklı hazırlanmış olmalarıdır. Cunda Adası nın tarihçesi, doğal, kültürel, tarihi, sosyal, ekonomik durumu ve mevcut turizm gelişimi hakkında yerel yönetimlerden, belediyeden, ilgili kurum ve kuruluşlardan toplanan bilgiler, yerel halk ve gelen ziyaretçiler ile yapılan anket çalışmaları değerlendirilmiştir. Ada’nın güçlü ve zayıf yanları, fırsatları ve tehditleri belirtilmiştir. Cunda Adası’nda belirlenen sorunlar ve potansiyeller çerçevesinde ve incelenen örnekler dikkate alınarak Cunda Adası’nda turizmin sürdürülebilirliği için turizm yönetim planı modeli önerisi yapılmış ve değerlendirilmiştir.

The Aegean coasts could be regarded as one of Turkey’s major tourism areas with its natural and cultural properties. One of the most important factor which attract tourists to an area is its natural and cultural environment. Along the Aegean Coastal, Cunda (Alibey) Island shelters urban and cultural heritage together. Recently, a good number of tourists visit the area to take advantage of this attraction. The reflections of unplanned development on the social, economic and touristic environment are being observed in the Island. A tourism planning aimed at sustainable tourism in Cunda (Alibey) Island could positively change the society’s quality of life, provide economic benefits, preservation of urban and cultural preservation of tissue. Within the context of the study, the concept of sustainable tourism and tourism planning, objectives, principles, benefits are defined and the various fields of tourism management and development plans are examined and evaluated as examples. The natural and cultural values of Cunda (Alibey) Island have started to be consumed rapidly and tourism develops by damaging the society’s quality of life, natural and cultural characteristics. This is the reason why the study area has been chosen as Cunda (Alibey) Island. A suggestion of tourism management plan model focused on sustainable tourism is to be aimed for Cunda (Alibey) Island. In the study, general concepts on tourism planning and sustainable tourism are primarily defined. Turkish Republic of Northern Cyprus Tourism Master Plan, Byron Shire Tourism Management Plan and Shire of Beverly Tourism Management Plan are examined as examples for Cunda (Alibey) Island Tourism Management Plan to be developed. The reason for choosing these areas as examples, is that the plans are sustainable tourism-oriented. Cunda (Alibey) Island’s history, natural, cultural, historical, social, economic status and the current tourism development, information collected by local authorities, municipalities, institutions and organizations, surveys with local people and visitors have been analyzed. The Island’s strengths and weaknesses, opportunities and threats have been determined. Finally, considering the problems and potentials of the Island and studied examples, and also in line with the current regulations of a management planning proposal, a tourism management plan model focused on sustainability has been proposed for Cunda (Alibey) Island.