Makine Dairesi Yangınlarının Biçimsel Emniyet Değerlendirmesi

Abstract

Risk, genellikle geçmiş kötü ya da kazayla sonuçlanmış olaylardan edinilen kazanım ve bilgiler ışığında belirlenmektedir. Risk analizinde, kaza ya da olay raporları, tecrübeler ve uzman görüşleri önemli yer tutmaktadır. Riski yönetirken ana amaç, riskin engellenmesi, engellenemiyorsa da kontrol altında tutulabilmesi ve zararın minimum düzeye indirilebilmesidir. Bu açıdan bakıldığında, riski de bir kazanç olarak görmekte fayda vardır. Riskler belirlenirken, risk değerlendirme metotlarına ihtiyaç duyulmaktadır. Günümüzde, birçok risk değerlendirme metodu mevcuttur. Bunlardan bazıları, kontrol listelerini (checklist) kullanılarak birincil risk analizi, eğer olursa ne olur? (what if?), tehlike ve işletilebilirlik analizi (HAZOP), hata ağacı analizi (FTA), normal sistemden sapma ve etkileri analizi (FMEA), tehlike analizi ve kritik kontrol noktaları (HACCP), biçimsel emniyet değerlendirmesi (FSA) gibi metotlardır. Bu yöntemlerin ötesinde, risk belirlenirken öncelikle hangi risklerin ele alınacağı önem arz etmektedir. Bu çalışmada, Türk ve uluslararası sularda çalışan, Türk ve yabancı bayraklı gemilerin yangın nedeniyle yaşadıkları kazaların nedenlerinin, etkilerinin, sıklık ve şiddetlerinin belirlenmesi ile bu kazaların önlenebilmesi ya da azaltılabilmesi için öneriler vermek amaçlanmıştır. Bunun için, Gemi Makine Dairesi Yangınları ele alınarak ‘Biçimsel Emniyet Değerlendirmesi Metodu’ uygulanmıştır. Bu çalışma için T.C. Deniz, Ulaştırma ve Haberleşme Bakanlığı 2001-2012 yılları arasındaki kaza verileri esas alınmıştır.

Risk is generally determined in the light of knowledge and gains acquired from past accidental events. Accident and event reports, experiences and expert views take part in the risk management process. Main purpose while managing risks is the prevention of risks, if it cannot be prevented, it must be kept under control and cost is reduced to minimum level. When viewed form this aspect, considering risk as a gain is beneficial. In determining risks, risk assessment methods are needed. Nowadays many risk assessment methods are available. Some of these methods are “primary risk analysis using checklists, what if? analysis, hazard and operability studies (HAZOP), fault tree analysis (FTA), failure mode and effects analysis (FMEA), hazard analysis and critical control points (HACCP), formal safety assessment (FSA). Beyond these methods, in determining the risk, the question of which risks will be addressed first is significant. In this workout, it is aimed to identification of causes, impacts, frequency and severity of machinery room accidents and is aimed to preventing or reducing to risk of accidents based on accident statistics of Turkish or foreign flagged ships that operate in Turkish or international waters. For this purpose, it has been used Formal Safety Assessment Method and accident data of Republic of Turkey Ministry of Transport, Maritime Affairs and Communications. This workout comprises accident data from 2001 to 2012.