Toplu Taşıma Ataması Yöntemleri: Transcad Ve Tranplan Programlarının Karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışmanın amacı, kısaca insanların bölgeler arasında toplu taşıma sistemini kullanım biçimlerinin modellenmesi olarak özetlenebilecek toplu taşıma ataması yöntemlerini ve bu yöntemleri kullanarak toplu taşıma ataması yapan iki farklı ulaşım planlama yazılımı olan Transcad ve Tranplan programlarını karşılaştırmaktır. Toplu taşıma ağları yollardan, yolları kullanan toplu taşıma hatlarından, duraklardan, bölge merkezlerinden ve yürüme yollarından oluşmaktadır. Bu şekilde oluşturulan toplu taşıma sisteminde, yolcuların en kısa yol tercihlerini nasıl yapacağını tanımlayan parametreler belirlendikten sonra, bölgeler arası yolcu akımlarını içeren matris sisteme atanır. Çalışmada önce, 5 bölgeden ve bu bölgeleri birbirine bağlayan 10 hattan oluşan basit bir ağda, her bölge arasında 1000 yolculuk olduğunu gösteren bir matris kullanılarak her iki programda toplu taşıma atamaları yapılmıştır. Tranplan programı sadece ya hep ya hiç ataması, Transcad ise ya hep ya hiç atama yönteminin yanı sıra 3 farklı atama yöntemi daha kullanabilmektedir. Bu çalışmada Transcad programıyla ya hep ya hiç ve olasılıksal kullanıcı denkliği atama yöntemleri uygulanmıştır. Bu şekilde her iki programın ya hep ya hiç atama yöntemleri, her iki programın en iyi atamaları ve Transcad programındaki atama yöntemleri arasındaki temel farklar ortaya konulmuştur. Daha sonra, önceki bir çalışmada 2006 yılı için oluşturulmuş bulunan İstanbul toplu taşıma ağı üzerinde, 2006 toplu taşıma yolcu matrisi kullanılarak aynı atamalar yapılmıştır. Bahsi geçen çalışmada Tranplan programıyla ya hep ya hiç ataması yapılmış ve bu model 2006 yılı için kalibre edilmiştir. Bu sebeple Transcad programıyla yapılan atamalar da kalibre edilmiş ve bu kez sonuçlar kendi aralarında karşılaştırılmasının yanı sıra gerçek toplu taşıma bindi değerleriyle de karşılaştırılmıştır.

The aim of this study is to compare the transit assignment methods, which can be summarized modelling of human behavior while using transit system between zone pairs, used in two transportation planning software, Tranplan and Transcad. The transit networks consist of links, transit routes, stops, centroids and walking links. After determining the parameters that define how people behave while they choose their shortest paths in transit network, matrix which includes passanger volumes between zon pairs is assigned to the system. A simple network consist of 5 zones and 10 routes zones with a matrix which shows 1000 passenges between all zones was first tested. Tranplan software uses only all-or-nothing transit assignment method, while Transcad software is capable of 3 other transit assignment methods beside all-or-nothing. In this study all-or-nothing and shochastic user equilibrium transit assingment methods were applied by Transcad software. In this way, the main differences of this three category were put forth: the all-or-nothing assingments of two softwares, the best assingments of two softwares and the two different assingments of Transcad. Then same assignments were run on a larger transit network of İstanbul which had been created in a previous study. Same public transit O-D matrix estimated for 2006 was used for both softwares. In that study which is mentioned earlier, transit assignment model had been calibrated by Tranplan using all-or-nothing assingment. Because of this, the asssingment which was run by Transcad were calibrated based on the observed transit traffic in İstanbul in 2006 and results were compared.