Osmanlı-Türk Makam Müziği Öğelerinin Günümüz Türk Bestecilerince Kullanımı

Abstract

Bu tez ile Türkiye'de yaşayan günümüz çoksesli müzik bestecilerinin Osmanlı-Türk Makam Müziği ögelerinden nasıl yararlandığı gösterilmeye çalışılmıştır. Bu nedenle çalışmada öncelikle Osmanlı-Türk Makam Müziği'nin ses sistemine ve yapıtaşlarına kısa bir bakışta bulunulmuştur. Burada notasyon, makamlar ve makamları oluşturan çeşniler, makamların donanım ve seyir özellikleri ile Türkiye'de çoksesli müzik besteciliğinin tarihi kısaca tartışılmıştır. İkinci bölümde Osmanlı-Türk Makam Müziği ögelerinden en çok istifade ettiği gözlemlenmiş beş bestecinin notalarına ve kayıtlarına ulaşılabilen birer eseri seçilmiştir. Hasan Uçarsu'nun (1965) Lamento, Özkan Manav'ın (1967) Taksim, Onur Türkmen'in (1972) Hat, Oğuzhan Balcı'nın (1977) İstanbul Hatırası ve Sadık Uğraş Durmuş'un (1978) 1V4K adlarındaki eserleri içerdiği Osmanlı-Türk Makam Müziği ögeleri bakımından analiz edilmiş, buradan hareketle hangi ögelerin ne sıklıkla kullanıldığı ve kullanım yöntemleri tartışılmıştır.

In this thesis, contemporary Turkish composers who have been using the Ottoman-Turkish Makam Music as compositional material are studied. To start with; the pitch system, genuine notation elements, such terms as makam, çeşni and usül are defined. Basic makams, forms and usuls are listed and a brief history of polyphonic composition traditions in Turkey is outlined. Secondly, selected pieces from five composers; Hasan Uçarsu (1965) Lamento, Özkan Manav (1967) Taksim, Onur Türkmen (1972) Hat, Oğuzhan Balcı (1977) İstanbul Hatırası and Sadık Uğraş Durmuş (1978) 1V4K, are analyzed in terms of use of Ottoman-Turkish Makam Music material. Lastly, methods employed by each composer are discussed comparatively in order to provide a general picture of the usage of Ottoman-Turkish Makam Music materials among today's composers in Turkey.