Çok Katlı Konut Yapılarında Şönt Bacalar Üzerine Bir Değerlendirme

Abstract

Bu çalışmada, çok katlı konut yapılarında şönt bacalar, özellikle bağımsız birimde bulunan duman bacaları ve deprem sonucunda oluşan baca hasarları incelenmiştir. Türkiye’de son 25 yılda göç, nüfus artışı, hızlı kentleşme, vb. sonucu konut gereksinimi beklenilenden fazla artmıştır. Buna bağlı olarak çok sayıda yüksek konut yapıları türemiştir. Hemen hemen tüm çok katlı yapılarda duman ve hava bacaları hazır şönt baca tuğlası ile oluşturulmaktadır. Buna rağmen bacalara gereken önem verilmemekte ve bacalar doğru yapılamamaktadır. Baca konusu, gelişmiş ülkelerde bir uzmanlık dalı olarak ele alınmaktayken, ülkemizde de bacaların öneminin anlaşılması ve uzman baca firmalarının yaygınlaşması gerekmektedir. Bacalar konusuna bir katkıda bulunabilmek ve mimarlara yönelik bir baca el kitabı hazırlayabilmek için bir literatür araştırması yapılmıştır. Çok katlı konutlarda baca sorunlarının değerlendirilmesi hedeflenerek İstanbul’da dört sitede anket çalışması uygulanmıştır. Marmara depreminden etkilenen yapılardaki baca hasarları incelenmiş ve baca hasarları için onarım yöntemleri önerilmiştir. Bacaların doğru yapılmasının, bilgi eksikliğini gidermek; bu konuyu önemsemek; gerekli denetimleri yapmak; mimarın, inşaat mühendisinin, makine mühendisinin ve toplumun yapı kültüründe ilerleme kaydetmek ve yapı kalitesini belli standartlar seviyesine getirebilmek ile mümkün olabileceği düşünülmektedir.

This study analyzes the shunt chimneys used in multistorey housing - especially smoke chimneys in apartments - and earthquake damages upon the chimneys. In Turkey in the last 25 years the need for housing has increased because of migrations, the increase in population, fastly urbanizing, etc. Too much high residence buildings have existed. Even tough almost every smoke and ventilation chimney in high residence buildings is constructed with using the shunt chimney brick, no adequate importance is given to the chimneys and they are not constructed truly. Despite in developed countries chimneys are taken as a specialization branch, in our country chimneys have no importance at all. Chimney construction firms should be widespread around the country. This study aims at preparing a handbook about chimneys for the architects. Inquiry study has been performed in order to evaluate the problems relating to the chimneys in multistorey housing. The high buildings that have been affected by the Marmara Earthquake are observed in order to realize the chimney damages. Reparation ways for the damaged chimneys are suggested. True construction of chimneys can be obtained by getting know-how, by attaching importance to chimneys, by making necessary controls, by improving the building culture of the architect, civil and mechanical engineers and the society and by increasing the building quality.