Otomotiv Sektöründe Üretim Yapan Bir İşletmede Ürün Portföyü Performansının Değerlendirilmesi

Abstract

2008 yılında yaşanan küresel ekonomik kriz birçok ülkede önemli değişikleri beraberinde getirirken Türkiye’de birçok sektörünü olduğu gibi özellikle otomotiv sektörünü direkt olarak etkilemiştir. Yaşanan ekonomik kriz sadece ekonomik alanda değil, sosyal ve politik alanda da etkisini göstererek belirsizliği, riski ve artan rekabet gücünü de beraberinde getirmiştir. Bu koşullar altında, belirsizliği ve riski minimize ederek işletmelerin değerlerini maksimize edecek çareler aranmaya başlanmıştır. Özellikle Türkiye’de krizden en çok etkilenen sektörden biri olan otomotiv sektöründe satışlarda 20%’ye yakın düşüşün yaşanması üreticileri ürün portföylerini tekrardan değerlendirmeye itmiş, bazıları ürünlerini pazardan çekerken bazıları üretim adetlerini düşürerek en az zararla bu dönemi geçirmeyi hedeflemişlerdir. Çalışmamız otomotiv sektöründe üretim yapan bir işletmenin ürün portföyünü değerlendirerek portföy içerisindeki en iyi ve en kötü ürünlerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Amaca ulaşabilmek adına daha önce ortaya konulmuş portföy modelleri ve otomotiv sektörünün kritik başarı faktörleri incelenmiş, bu bilgiler çerçevesinde uygulama yapılacak işletmede 10 yöneticiyle derinlemesine mülakat yapılarak işletmenin ürün portföyünün değerlendirmesinde kullanılacak performans kriterleri saptanmıştır. Performans kriterlerinin amaç içerisindeki önem derecelerini ve her bir ürünün performans kriterlerine göre puanını saptayabilmek için Analitik Hiyerarşi Prosesinde yararlanılmıştır. Anket yardımıyla yöneticilerden 1-9 skalasını kullanarak kriterleri ikili karşılaştırmaları ve her bir ürüne kriterler bazında başarı puanları vermeleri istenerek çalışma amacına ulaşılmıştır.

The increase rate of change in the economic, political and social environments of business today has lead to growing competitiveness, uncertainties and risks. Under this conditions, importance of effective portfolio management and the selection decision of the fitting portfolio is increasing day by day. Turkey’s automotive industry has been dented by the dramatic slowdown in the sector that began in the autumn of 2008 with economic crisis. After the economic crisis, total auto sales fell as much as 20% and the automotive manufacturer has been evaluating portfolio to minimize loss. The aim of this study is to analyse the company’s (in the automotive industry) product portfolio performance based on the found performance criteria which are achieved from the result of deep interview with the selected company’s managers and to find appropriate products which will give the best result in the future trends by using Analitic Hierarchy Process. In the study, the general performance criteria was stated for the portfolio based on the best known portfolio models and the sector analysis data results. The general performance criteria for evaluating products in the portfolio was privatized for the selected company in the automotive industry by using deep and comprehensive interview with the managers. After determining of the portfolio performance criteria, the appropriate product’s decision-making have been made by using Analytic Hierarchy Process.