Binaların Deprem Performanslarının Belirlenmesinde Japon Sismik İndeks Yöntemi İle Doğrusal Olmayan Artımsal İtme Analizi Sonuçlarının Karşılaştırılması

Abstract

Ülkemizin aktif bir deprem kuşağının içinde yer alması, tarihte meydana gelen depremlerden dolayı büyük maddi hasarlar ve çok fazla can kayıplarının olması, binaların depreme dayanıklı, yeterli güvenlikte ve ekonomik olarak tasarımının önemini vurgulamaktadır. Ülkemizdeki pek çok yapının, Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik’te (DBYBHY’07) öngörülen güvenlik düzeyini sağlamadığı bilinmektedir. Mevcut yapı stoğunun büyüklüğü gözönüne alındığında, tüm binalara detaylı yapısal çözümleme yapılmasının pratik ve ekonomik olarak mümkün olmadığı açıktır. Bu nedenle binaların deprem güveliğinin hızlı şekilde tahmin edilmesini sağlayabilecek bazı yöntemlerin kullanılması gerekmektedir. Hızlı incelemelerden beklenen, hangi binaların depreme dayanıklı olduğunu, hangilerinin olmadığını kesin olarak sınıflandırmak değil, hangi binaların mevcut durumu ile diğerlerine göre nispeten daha dayanıklı olduğu ve hangi binaların daha detaylı şekilde incelenmesi gerektiği konusunda hızlı sonuç almak olmalıdır. Bu çalışmada iki betonarme okul binası Japon Sismik İndeks Yöntemi ile incelenmiştir. İlki betonarme çerçeveden, ikincisi ise betonarme perde-çerçeve taşıyıcı sisteme sahip binalara daha sonra Artımsal İtme Analizi uygulanmış, Artımsal İtme Analizi sonuçlarıyla hızlı değerlendirme yönteminden elde edilen sonuçlar karşılaştırılarak Japon Sismik İndeks Yönteminde önerilen bazı yapısal katsayıların, Türkiye koşullarındaki betonarme binalar için uyarlanması amaçlanmaktadır.

Considering the fact that our country settles on a highly active seismic zone and economic losses and causalities due to recent destructive earthquake events, seismic resistant design for providing structural safety becomes a vital issue. It is a known fact that most of the buildings in Turkey do not satisfy the latest Turkish Earthquake Resistant Design Code requirements and unfortunately this has been observed during the recent earthquakes. When the quantity of the buildings is considered, it is not practically possible to conduct detailed structural assessment for the entire building stock. For that reason, it is necessary to use efficient, fast and easily applicable assessment methods to find out the seismic safety of the existing buildings. By performing such an investigation, it is not expected to find out exactly which buildings are structurally resistant or not under the effect of an expected earthquake, but it is aimed to find out which buildings are rather reliable and can be kept in service under its current condition and which ones need to be evaluated more detailed within the following time period. In this research, two school buildings are assessed by applying the Japanese Seismic Index Method. The structural system of the first building consists of reinforced concrete frames, and the later is reinforced concrete shear wall-frame system. Afterwards, each building is investigated in details by means of non-linear static analysis. Therefore, pushover analyses are carried out for each building, considering the height-wise distribution of lateral loads proportional to the first mode shapes. The results of the pushover analyses and the rapid assessment method are compared and some coefficients of the Japanese Seismic Index Method have been calibrated to provide consistency with the Turkish type of reinforced concrete buildings.