Seksenler İstanbul U Kentsel Söylemini Popüler Yazılı Medya Üzerinden Okumak

Abstract

Çalışmanın konusu, seksenli yıllarda İstanbul’da sunulan, önerilen ve/ veya üretilen kentsel projelerin, mimarlık meslek medyası dışında, topluma ulaşan popüler yazılı medya araçları aracılığıyla temsili üzerinden bir izlek oluşturarak, İstanbul’un kentsel söylemini yorumlamaktır. Kentsel söylemler, kentsel mekânı yapısal olarak üretenlerin metinlerinden olduğu kadar, popüler kültürün yazılı araçlarındaki temsillerinden sıklıkla beslenir ve toplumun hafızasında mayalanır. Çünkü söylemler, kişinin düşüncesini ifade etmek için kullandığı dil kodlarıdır. Bu yargının, özellikle mimarlığın kamusal alan tarafından tanımlandığı, gündelik yaşamımıza girerek meslekten olmayanlarca da konuşulduğu 1980’li yıllar ve sonrası için doğru olduğu söylenebilir. Tez Giriş, İzlek, Harita ve Sonuç başlıklarını taşıyan dört bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın metodolojisi, popüler medya çalışmalarının kritik tanımları arasından durum tespitine yönelik yaklaşımların neler olabileceği üzerine bir yorumdur. Çalışma kapsamında kentsel söyleminin tartışılmasında, hem seksenler İstanbul’u tanımlamasını oluşturan bütüncül resmi görebilmek, hem de seçilmiş durumlar üzerinden, mekansal ve tarihsel ele alışla, popüler medyanın kentsel söylemi oluşturmadaki katkısını çözümlemek önemli bulunmuş, çalışmanın yol haritası bu şekilde ortaya konmuştur. Oluşturulan kavramsal ağ, küreselleşme, metropolleşme ve nostalji söylemlerini seksenler özelinde belirginleştirmekte kullanılabilecek bir araçtır. Popüler kültür ve kentsel söylem arasındaki ilişki üzerine yapılmış olan bu çalışma, bu arakesitin daha iyi değerlendirilmesiyle oluşacak kazanımlara kestirim yapma niyeti taşıyan, toplumsal bellek, hatırlamak/ unutmak ve yazmak arasındaki ilişki üzerine bir yorumla sonlanmaktadır.

The subject of the study was to discuss the urban discourse of Istanbul by forming/ developing a track through the representation of presented, proposed and/or produced urban projects in Istanbul eighties through the medium of popular textual media which accessed the community out of the architectural profession. Urban discourses are nourished not only from the texts produced by the constructors of the urban space, but also from the representations of print media of the popular culture and they get fermented in the memory of the society. Because discourses are the language codes that are used to represent the thought of the individual. This statement, judgement could be regarded as appropriate for the 1980s and later in which architecture was particularly defined by public space, and by entering our daily life was being discussed by the laities. The study consisted of four sections entitled as: Prologue, Track, Map, and Epilogue. The methodology of the dissertation was an interpretation on possible approaches for drawing out situational determinations through critical definitions of popular media studies. For the discussion of the urban discourse in the scope of the study, both being able to realize the holistic picture which constitutes the definition of Istanbul for the eighties and also analyzing the contribution of popular media in constituting the urban discourse by spatial and historical consideration through selected cases were considered as important. The conceptual network constituted was a tool for emphasising the globalization, metropolization, nostalgia discourses for the eighties. This study about the relationship between popular culture and urban discourse, which aimed at forecasting on the achievements formed by an advanced evaluation of this relevant intersection, is concluded with a comment on the relation between public memory, to remember / to forget and to write.