Erken Cumhuriyet Döneminde G.s.a. Ve İ.t.ü Mimarlık Bölümleri’nde Yabancı Mimarlar (görevin İdari Ve Mali Çerçevesi)

Abstract

Bu çalışmada, Erken Cumhuriyet Dönemi’nde Güzel Sanatlar Akademisi ve İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümleri’nde eğitmen olarak çalışmış yabancı uzmanların çalışma koşulları, görevlerinin idari ve mali çerçevesi incelenmiştir. Uzmanların göreve getirilişlerindeki kriterler ve ilişkiler açıklanmış, yapmış oldukları sözleşmeler ve aldıkları ücretler araştırılmıştır. Araştırma sırasında Milli Eğitim Bakanlığı’nın uzmanlarla tek tip sözleşme yapmaya gayret ettiği görülmüştür. Ücretler uzmanların eğitim işlerine ayıracakları gün sayısına ya da verecekleri ders saatine göre belirlenmektedir. Eğitim görevlerine karşılık aldıkları ücretler karşılaştırılırken bu veriler dikkate alınmıştır. Akademi ve Teknik Üniversite dışında yapmış oldukları projelerde uzmanların alacakları ücretler proje maliyetleri üzerinden hesaplanmaktadır. Mimarlar projelerde belirli bir yüzde ile çalışmaktadırlar. Bu yüzdeler ise projeye ve mimara göre değişmektedir. Mimarlık ücretlerinin maliyet üzerinden hesaplanması ise karşılaştırma yapmanın önünde engeller oluşturmaktadır. Dönem içerisinde uygulanmış farklı ekonomi politikalarının, dünya ekonomik bunalımının ve çeşitli imkansızlıkların üretim miktarları üzerinde yaratmış olduğu etkilerin fiyatlara yansımasından dolayı maliyetler büyük farklılıklar göstermektedir. Türk ve yabancı uzmanların mimarlık ücreti oranlarında fark olmamasına rağmen, eğitim görevlerindeki ücretleri arasında büyük farklar oluşmaktadır.

This work intends to examine the working conditions of the foreign Fine Arts Academy and Istanbul Technical University instructors as well as the financial and administrative framework around their posts. The criteria and relations of their postings have been clarified, their contracts and fees have been searched. During this research, it has been noticed that the Ministry of Education endeavoured to sign the same type of contract with each expert. The fees were determined according to the number of lessons or days that they would spend on education. These data were taken into consideration when comparing the salaries they earned from their work at the Fine Arts Academy and Istanbul Technical University. Apart from these institutions, on the other projects that they took part in, the salaries were determined regarding the project costs. The architects worked on a percentage-based salary system. The percentage of the fees varied according to the project and the architect. The calculation of the salaries in respect of the costs obstacled making comparisons. Different economical policies that were administered during the period, the world economic crisis and also some impossibilities affected the supplies and output. These effects reflected directly on the prices and the costs. Although the Turkish and foreign experts’ income ratios from architectural projects were nearly the same, their incomes from educational assignments showed big differences.