Stratejik Karar Ve Hisse Senedi Performansı İlişkisi: İmkb Örneği

Abstract

Bu çalışma, İMKB ye kayıtlı firmaların uyguladıkları stratejilerle performansları arasındaki ilişkiyi inceleyen bir araştırmanın ikinci aşamasını oluşturmaktadır. Araştırmanın ilk aşamasında firma performans göstergesi olarak karlılık, büyüme, vb. firma içine yönelik ölçütler kullanılmıştı. Sonuçları bu çalışmada sergilenen ikinci aşamada ise firmaların uyguladıkları stratejilerin incelenmesi, şirketlerin pazar performanslarının ortaya konması, stratejilerin dönemsel değişimlerinin incelenmesi ve son olarak stratejilerin performansa etkisi incelenmesi amaçlanmıştır. Bunun için belirlenen beş sektörden (tekstil, gıda, taş-toprak, metal ana, makine-metal eşya sektörleri) İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında (İMKB) işlem gören 114 firmanın 1998 - 2004 yılları arasında aldıkları kararlar incelenmiş ve uyguladıkları stratejiler belirlenmiştir. Performans göstergesi olarak pazar esaslı değerlendirme ölçütleri olan hisse senedi fiyatı, piyasa değeri, fiyat kazanç oranı kullanılmıştır. Şirketlerin performans ölçütleri 3, 6,12, 24 aylık ve 2001 krizi öncesi ve sonrası olmak üzere 6 ayrı dönem için hesaplanarak firmaların uyguladıkları stratejiler ile performansları arasındaki ilişki irdelenmiştir. Bu ilişkiyi gözlemleyebilmek için çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda 2001 yılında yaşanan ekonomik kriz öncesine ait verilerden anlamlı sonuçlara ulaşılmış diğer dönemler için her sektöre ait farklı sonuçlar elde edilmiştir. Daha sonra her bir sektörde krizin sektördeki şirketlerin stratejik davranışlarına etkisi çapraz çizelgeleme yöntemi ile sorgulanmış ve krizin stratejileri değiştirmediği sonucuna ulaşılmıştır. Benzer biçimde sektörlerde uygulanan stratejilerin şirketlerin borsa performansına etkisi çapraz çizelgeleme yöntemi ile sorgulandığında bir sektör dışında uygulanan stratejilerin şirketlerin borsa performansını etkilediği görülmüştür.

This study is the second part of researches in which the relationship between firms’ strategies and performances were analyzed. In the first study, profitability, growth, etc. were used for performance indicator. In this study, firms’ equity price, market value, Price/Earning, etc. were used for performance indicator. Firstly, the relationship between firm’s strategies and market performances were analyzed. Also firms’ stock market performance and periodic changes of the strategies and effect of strategies on this performance is examined. On this purpose, 114 firms which is traded in The Istanbul Stock Market, from selected five sectors are analyzed. Also, firms’ strategies and stock market performances are defined and connected for six periods(for 6,12,24 months and before and after economic crisis). After combining the firms’ corporate strategies and performances, the relationship between firms’ corporate strategies and their stock market performances is analyzed by using multi regression analysis method. The output of this analysis showed that, many of the results before the economical crisis happened on 2001 were significant. The other results are changed depend on changing of sectors and also periods. Second hypothesis, effect of crisis on the corporate strategies was tested for each sector. The output of these analysis, 3 of selected 5 sectors influenced by the crisis. Similarly the effect of corporate strategies on performance is analyzed by using cross-tab. The output of these analysis showed that mostly the strategies affect firms’ stock market performance.