Ürün Ve Süreç Tasarımında Mekatronik Uygulamalar

Abstract

Günlük hayatımızda edindiği yer ve önemi giderek artan mekatronik uygulamaların ürün ve süreç tasarımındaki yerinin incelendiği bu çalışmada, öncelikle 1960’lı yıllarda Japon Yasakawa Electric Company’nin isim babalığını yaparak literatüre kazandırdığı mekatronik kelimesine yüklenen anlamlar, kelimenin tanımı ve ifade etmeye çalıştığı uygulamaların tarihsel gelişimi ve mekatronik uygulamaları doğuracak şekilde tasarım metodolojilerinde görülen evrim incelenmiş ve mekatronik uygulamaların diğer uygulamalara (elektromekanik ya da tek disiplinli uygulamalar) kıyasla üstünlükleri dile getirilmiştir. Daha sonra mühendislik tasarım metodolojisi detaylarıyla incelenmiş ve gerçek manada mekatronik ürün ve süreçleri ortaya koyabilecek bir tasarım metodolojisinin nasıl olması gerektiği sorgulanmıştır. Bu kapsamda ilk olarak mekatronik mühendislerinin tasarım sürecinde yer almalarının önemi ve tasarım sürecine katkılarının neler olacağı açıklanmıştır. Bunu takiben, mekatronik mühendislerinin mühendislik tasarım metodolojisi içinde ne şekilde yer alacakları, katılacakları her bir aşamaya nasıl katkılarda bulunacakları ve bu katkıları en başarılı şekilde ortaya koyabilmeleri için örgütsel yapının nasıl şekillendirilmesi gerektiği ortaya konulmuştur. Çalışmada son olarak, gerçek manada mekatronik ürün ve süreçleri ortaya koyabilmek için mühendislik tasarım metodolojisinin kavramsal tasarım (konsept tasarımı) aşamasında nasıl bir revizyon yapılması gerektiği izah edilerek çalışma, ortaya konan bu yeni metodolojinin intra-lojistik sürecindeki bir uygulamasıyla sonuçlandırılmıştır.

Considering its increasing importance and the place that it has already gained in our lives, mechatronic applications are evaluated in this thesis. First of all, the meanings that are appointed to the word mechatronics after Japan’s Yasakawa Electric Company has first coined it in 1960s and added to the literature is evaluated together with a number of definitions of it and the historical developments of regarding applications are investigated just before the evaluation of historical evolution of design methodologies. After then, superiorities of mechatronics are pointed out when compared with electromechanical and single disciplinary applications. Later on, engineering design methodology is evaluated in details and an examination of the most appropriate design methodology that could create actual mechatronics is carried out. For that purpose, fist of all, the importance of entrance of mechatronics engineers to the engineering design methodology and their foreseen contributions are explained. Following that, answers to the questions about how mechatronics engineers could enter the engineering design methodology, what contributions they could make to each phase, and how the organisational structure should be in order to be able to make these contributions successfully are pointed out. Finally, a revision in conceptual design phase of engineering design methodology, which is necessary for creation of actual mechatronics, is proposed and the thesis is completed with its application to an intra-logistics system.