Sürdürülebilirlik Kapsamında Çevresel Ürün Bildirgelerinin Yapı Sektöründe Uygulanması: Türkiye İçin Öneri

Abstract

Nüfus artışı, insanların tüketim alışkanlıklarının değişmesi ve ihtiyaçların artması gibi pek çok etken beraberinde çevre sorunlarını getirmiştir. Çevreye yapılan tahribatın hızla arttığı 20. yüzyılla beraber, bu sorunların farkına varılmış ve çevreyle ilgili politikalar geliştirilmeye başlanmıştır. Dünya genelinde çevreye yapılan tahribatın neredeyse yarısı yapı sektöründen kaynaklanmaktadır. Bu çalışma, yapı malzemesi sektöründen kaynaklanan çevresel etkilerin, sektör içerisinde önemli bir paya sahip olduğu düşüncesiyle ortaya çıkmıştır. Öncelikle sürdürülebilirlik ve sürdürülebilir kalkınma kavramları üzerinde durulmuş, bu kavramların yapı sektörüne etkisi incelenmiştir. Bu bağlamda, yapı malzemesi ölçeğine inilerek standartlar ile tanımlanan “yaşam döngüsü değerlendirme” yöntemi ele alınmıştır. Yöntemin uygulama sınırları çizilmiş; farklı uygulama şekillerine yönelik araç, model ve kurumlarca geliştirilen çalışmalar incelenmiştir. Bu yöntemin uygulanmasında, bahsi geçen araç ve veritabanlarını kullanan çevresel ürün bildirgeleri açıklanmıştır. Yöntemin çevresel ürün bildirgesine uygulanması, bir firmaya ait örnek bir çalışma üzerinden ayrıntılı olarak analiz edilmiştir. Sonuç olarak; incelenmiş olan çevresel ürün bildirgesi üzerinden çıkarımlar yapılmış, Türkiye için bildirgenin uygulanmasına yönelik öneriler geliştirilmiştir.

Environmental issues have increased according to many factors such as; population growth, changing consumption habits and growing needs. Rapidly increasing damage to the environment during the 20th century, people realized about these problems and environment-related policies began to develop. Almost half of the damage to the environment is caused by construction sector in the world. This study has come up with the concerning about the important proportion of building material industry-based environmental impacts in this sector. Firstly, concepts of sustainability and sustainable development are mentioned and their effect on the construction industry is observed. Accordingly, “life cycle assessment” methodology, which is defined by standards, is observed in the case of building material. The application boundaries of the method are defined. Tools, models and studies developed by institutions for different forms of method’s application are observed. Environmental product declarations that use these tools and databases in this method’s application are explained. Implementation of this method to environmental product declarations is analyzed in detail through an exemplary study of a company. As a result, consequences are made from the analyzed environmental product declaration and suggestions are made for Turkey about the implementation of the declaration.