Yolcuların Havalimanında Geçirdiği Zamanın Etkinliği İle İlgili Faktörlerin Değerlendirilmesi: Bir Bulanık Bilişsel Harita Uygulaması

Abstract

Küreselleşmenin yarattığı etkiyle, dünyanın herhangi bir yerine hızlı, konforlu ve güvenli ulaşabilmek önem kazanmış, insan hayatında zamanın değeri her geçen gün arttığından ulaşım tercihlerinde hız faktörü ön plana çıkmıştır. Bu sebeple, havayolu taşımacılığına olan talep artışının önümüzdeki yıllarda da devam etmesi beklenmektedir. İleri teknolojik yatırımlar gerektirmesi ve yüksek maliyetler getirmesine rağmen, devlet desteği, teşvikler, düşük maliyetli havayolu şirketlerinin artması gibi faktörlere bağlı olarak son yıllarda Türkiye’de havayolu taşımacılığına talep artmaktadır. Düşük maliyetli havayolu şirketlerinin artması ve hizmet kalitesinin yükselmesi gibi nedenlerle yolcu talebinin önümüzdeki yıllarda giderek artacağı öngörülmektedir. Havalimanlarında geçirilen zaman düşünüldüğünde, yolcuların havalimanlarındaki faaliyet ve olanaklardan memnuniyetini sağlamak önem kazanmaktadır. Çalışmanın amacı, yolcuların havalimanında geçirdiği zamanın etkinliği ile ilgili faktörleri bulanık bilişsel haritalama yöntemi ile değerlendirmektir. Faktörlerin birbirleri üzerinde etkileri ve karmaşık bir ağ yapısında oldukları göz önünde bulundurulmuş, sistemin karmaşıklığı dikkate alınmış ve yöntem olarak Bulanık Bilişsel Haritalama seçilmiştir. Havalimanı konulu çalışmalar incelenmiş ve uzman görüşlerinden yararlanılarak bir model kurulmuştur. Yazın taraması ve uzman görüşleri doğrultusunda, giriş güvenlik kontrolleri ile yolcuların uçağa alınması arasındaki tüm faaliyetler dikkate alınarak faktör listesi oluşturulmuş, etki derecelerinin belirlenmesinden sonra senaryolar geliştirilmiş ve sistem, bu senaryolar bazında simüle edilmiştir. Çalışmanın sonunda, sonuçlar ve önerilerle yapılan uygulamanın etkinliği değerlendirilmiştir.

Thanks to the impacts of globalization, fast, comfortable, and safe travelling anywhere in the world has gained importance. Since the value of time in human life continuously increases, speed has become a leading factor in transportation preferences. Hence, it is foreseen that the demand for air transportation will increase in the coming years. Despite the requirements of high tecnological investments and high costs, in recent years the demand for air transportation is increasing in Turkey depending on government support, incentives and low-cost airlines. It is predicted that in parallel with increase in number of low-cost airlines and higher level of service quality, the demand for air transportation will increase gradually. By taking into consideration the time spending in airport terminals, providing the customer satisfaction related to activities and opportunities become more important. The purpose of this study is to examine the factors related to the efficiency of time that the passengers spend in airports by employing The Fuzzy Cognitive Mapping Method. By considering the complex network structure of model, the effects of factors on each other and the complexity of system, The Fuzzy Cognitive Mapping Method is chosen. In this context, previous studies about airport subjects were reviewed and a model was formed according to the experts’ views. According to the experts’ view and literature review, a factor list is generated from all activities between the first security control and boarding. Then, the effects of factors are determined, the system was simulated with generated scenarios. To conclude the study, the results were discussed and commented on the effectiveness of the methodology.