Türkiye’de Tasarım Yönetimi Hizmetleri Şartnamesi Oluşturulmasına Yönelik Bir Model

Abstract

Türkiye’deki yapım projelerinin sayısı her geçen yıl artmakta ve projeler karmaşıklaşmaktadır. Bu nedenle, tasarım sürecine dahil olacak katılımcı sayısı artmaktadır. Katılımcı sayısı artan süreçte taraflar arası iletişim zorlaşmakta ve bir koordinasyon ihtiyacı duyulmaktadır. Ayrıca, iyi planlanmayan veya planlandığı gibi ilerlemeyen tasarım süreci, yapım ve kullanım sürecinde aksaklıklara sebep olmakta ve bu da proje süresinin uzamasına ve maliyetin artmasına neden olmaktadır. Bu ve benzer nedenlerden dolayı tasarım sürecinde yönetim olgusuna ihtiyaç duyulmakta ve tasarım yönetimi disiplinini ortaya çıkarmaktadır. Tasarım yönetimi, tüm tasarım evrelerinin bütünleştirilip, entegre edilmesi ve bu evrelerin tüm farklı katılımcılarının ve bu katılımcıların hizmetlerinin koordine edilerek tüm tasarım sürecinin yönetilmesi disiplinidir. Bu tez çalışması kapsamında yapılan araştırmada, Amerika ve Avrupa inşaat sektörlerinde uygulanan sistemler incelenmekte ve incelenen kaynakların beraber değerlendirilmesi sonucunda yapım projelerinde tasarım yönetiminin hizmet alanları belirlenmektedir. Tasarım yönetimi hizmet alanlarının belirlenip algılanmasından sonra bu hizmetler, İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ)’nin yapım projelerini uygulama şekli ve prosedürleri doğrultusunda değerlendirilerek, bir kamu kurumu olan İTÜ’nün yapım işlerinde kullanılacak bir tasarım koordinasyonu hizmetleri şartnamesi geliştirilmiştir. Bu şartname ile İTÜ’nün yapım projelerinin tasarım sürecinde yaşanan sıkıntıların giderilmesi ve belli bir kalite standardına uygun yapıların hayata geçirilmesi amaçlanmaktadır. İTÜ bünyesinde oluşturulan bu Tasarım Koordinasyonu Hizmetleri Şartnamesi, gerekli revizyonlardan sonra, Türkiye’deki tüm kamu kurumları ve özel kurumlar tarafından uygulanabilecek yapıda ve detay seviyesinde geliştirilmiştir.

The number and the complexity of the construction projects in Turkey increase every year. Thereby, the number of project participants involved in the design process increase and setting up the interaction between them becomes difficult and needs to be coordinated. Moreover, an unorganized design process causes defects in the building and usage stages, therefore an increase in project duration and cost. Because of these reasons, the need of design management feature has being occured. Design management is the management issue of design process comprising all design stages, and coordination of all the different project participants and their services in these stages. In the scope of this study, design management systems which are being implemented in American and European construction markets have been analyzed. By evaluating the resources together, design management services were defined. After defining and comprehending the main services, these services were evaluated with respect to Istanbul Technical University (ITU)’s method of performing construction projects and procedures; and a design coordination services specification was developed, which will be used by ITU, a governmental institution, in construction projects towards these services. Preventing the problems that occur in the design process and producing buildings with a satisfying level of quality in the construction projects of ITU are the main aims of this specification. This specification has been prepared in a suitable structure for every governmental institution and private corporations to apply, after some revisions.