Betonarme binaların kontrollü patlamalarla yıkımı

Abstract

Bu çalışmada betonarme binaların yıkımında kullanılan erteîemeîi patlatma tekniği açıklanmaktadır. Milisaniye ertelemeli detonatörlerin bulunmasından sonra bu tekniğin daha da gelişmesi ile birlikte oluşan optimum patlama kriterleri: - Yeterli ve kontrollü parçalanma - Saçılan parçaların kontrol altına alınması - Zemin titreşiminin ve patlama sonucu ortaya çıkan hava basıncının azaltılması Gürültü, toz, kül gibi çevreye ve insan sağlığına zararlı maddelerin saçılmasını kontrol altına almak Binanın kendi ağırlığı ile istenilen yöne doğru yıkılmasını sağlayacak zamanı sağlamaktır. Patlamanın insanlar ve çevre yapılar üzerindeki etkileri de incelenmiştir. Bunların sonucunda tam yıkım için gerekli erteleme zamanı belirlenmiştir. Betonarme kesitlerin yıkımı için gerekli olan patlayıcı tipi ve buna bağlı olarak patlayıcı miktarı belirlenmiştir. Patlayıcılar genel olarak yüksek nitelikli ve düşük nitelikli patlayıcılar olmak üzere ikiye ayrılırlar. Betonarme kesitler genelde narin boyutlarda olduğundan çapı küçük delikler açılarak gerekli miktarda patlayıcı yerleştirilebiîmektedir. Bunun sonucu olarak betonarme kesitlerin imhasında yüksek nitelikli patlayıcılar tercih edilmektedir. Patlayıcı cinsi belirlendikten sonra patlayıcı miktarı patlayıcı oranına bağlı olarak hesaplanır. Yukarıda ifade edilen kriterlere bağh olarak dokuz kath bir binanın yıkım projesi yapılmıştır. Yıkım öncesi çalışmaları; binanın taşıyıcı elemanlarının dayanımının incelenmesi, yıkım aşamalarına bağlı olarak yapılan hesaplarla öngörülen davranışın tahkiki, tesisat gibi malzemelerin sokumu, bazı elemanların izole edilmesidir. Bu çalışmalardan sonra t>ina dört aşamada yıkılmıştır.

In this study, mfli-second delay Wasting technique which is used for the demolition of the reinforced concrete structures is explained. This technique was developed by explosives engineers after inventing of the mili-second delay detonators. Optimum blasting criteria are: Improved and controlled fragmentation Better control of fly-rock Reduction of ground vibration Reduction in air blast Reduction of amount of the hazardous materials Demolition of the building to the suggested direction. In addition, effects of blasting on human beings and on neighbour structures are determined. First, airblasts can combine with ground motions to induce structural motions which may affect crack propagation in walls. Second, human reaction, is most intriguing, yet the most difficult to analyze quantitatively, but human behavior levels are determined generali by the analytic and experimental studies. As a result of these, delay period for the optimum demolition is determined. xn Beside of these, types, properties and quantity of explosives for the demolition of reinforced concrete structures are mentioned. Explosives are divided into two groups, first high density explosives, second low density explosives. For reinforced concrete parts, small diameter blastholes are suitable because they are slender high strength materials. So we suggest high density explosives like TNT or jelatine explosives for reinforced concrete sections. In conclusion, according to the criterion which are explained above,demolition plan of nine-storey tall building was prepared.First, strength of materials of building is determined from static and reinforce concrete project and from examples which are taken from different parts of buildings. By using these results, charge ratio, charge weight, blasthole no.' s are determined. According to the demolition direction, frame elements which will be demolished are determined, and models of demolition is formed by using static system analyzes. Sanitary goods are taken away from the demolition area. Some walls and walls are isolated for reducing their rigidity. After these pre-works building was demolished in four grade.