Beyaz Yakalılar İçin İş Değerlendirme Modellerinin Karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışmada, öncelikle iş değerlendirme kavramı, iş değerlendirmenin öğeleri, iş değerlendirme aşamalarının tanıtılması, iş değerlendirmenin firmalara sağladığı faydalar ve bunun yanında iş değerlendirmeye getirilen eleştirilen anlatılmış bununla beraber iş değerlendirmenin dünyada ve Türkiye’deki gelişimi tanıtılmıştır. Beyaz yakalı çalışanlar için uygulanmakta olan iş değerlendirme sistemlerinden Hay İş Değerlendirme Sistemi ve Beyaz Yakalılar İçin Etmen – Puan Planı tanıtılmıştır. Hay sisteminin zaman içerisinde geçirdiği evrimler üzerinde durulmuş yani Hay’in rehber tablolar sisteminden iş aileleri sistemine doğru yaşadığı geçiş ayrıntılı olarak anlatılmıştır. Bunun yanında Hay sistemi ve Etmen – Puan Planı’nın karşılaştırılması bir uygulama ile örneklenmiş ve açıklanmıştır. Beyaz yakalılara yönelik iş değerlendirme sistemlerinin geliştirilmesine yönelik çok fazla çalışma bulunmayışına ve uygulanan mevcut sistemlerin eksikliklerine dikkat çekmeyi amaçlayan çalışma; mevcut sistemlerin yapısal irdelenmesi ve uygulama desteği ile mevcutların eksik taraflarını gözler önüne sermiş ve sonuç olarak da bu eksikliklerin kapatılması yönünde çeşitli öneriler sunmuştur.

Due to global competition, organizations have to be more clearly defined so they need to identify their job descriptions. Though, to determine an organization’s mental jobs is amore important and challenging task. As a consequence of his necessity, there has been an improvement in the evaluation systems for mental jobs. In this study two of these systems are analysed and compared with eachother and each has been discussed in terms of pros and cons and some suggestions are offered in the conclusion. In the first four chapters of this study, initially, the concept of job evaluation has been described and the elements of job evaluation, the steps involved in the process, and benefits of job evaluation have been explained while including and interpreting some well-konwn critiques on job evaluation. Finally, the development of job evaluation in the World and in Turkey has been introduced.In the fifth chapter, a special factor-point plan, namely, Hay Job Evaluation System and its development and changes in the system until today have been explained.In the sixth chapter the reason behind making market valuation and pricing instead of using job evaluation systems for today’s companies in the market has been discussed and the results of a research by MESS have been supplied in order to identify the mental job descriptions based on a Salary Query conducted on a group of companies working more or less in the same sector.In the seventh chapter an application was made using two job evaluation systems specialized on mental jobs. Hay System and Factor – Point Plan for White-Collars were compared through an application on a company and the advantages and disadvantages of using these systems were explained according to the results and finally some suggestions for these two existing job evaluation systems specialized on the mental jobs were provided.