Bilgisayar Destekli Üstyapı Tasarımı

Abstract

Bu tezin konusu, Amerikan Devlet Karayolları Görevlileri birliği (AASHO) tarafından geliştirilen AASHO 72 yöntemi kullanılarak bilgisayar destekli üstyapı tasarımının yapılmasıdır. Yöntem, 1961 yılında AASHO tarafından yayınlanmış, 1972, 1986, 1993, 2002 yıllarında revize edilmiştir. Halen ülkemizde yollar ve otoyolların tasarımı için AASHO72 yöntemi kullanılmaktadır. Esnek üstyapılar, bir temel ve alttemel üzerine inşa edilen aşınma ve binder tabakalarından oluşur. AASHO tasarım yöntemi kullanılarak, trafik analizi, bölgesel faktör zemin taşıma değeri parametrelerinden türetilen üstyapı sayısı (SN) hesaplanır. Bulunan üstyapı sayısı, kullanılarak esnek üstyapı tabakalarının kalınlıkları uygun tabaka katsayıları yardımı ile bulunur. Yolların uzunlukları birkaç yüz kilometreye kadar değişebildiğinden, zemin taşıma gücü, bölge faktörü, eşdeğerlik katsayıları, trafik hacmi parametreleri yol boyunca farklılık gösterebilir. Bu sebeple hesapların birçok defa tekrarlanması gerekir. Bu tez ile Visual Basic programlama dili kullanılarak, diğer programlardan bağımsız olarak çalışan bir bilgisayar programı tasarlanarak kodlanmıştır. Bu bilgisayar programı sayesinde gerekli hesaplamalar klasik yöntemle yapılan hesaplamalardan daha hızlı, daha hassas yapılabilir, değişen parametrelerin sonuca etkisi birkaç saniyede görülebilir, kullanıcı kaynaklı hatalar en aza indirgenebilir, farklı olasılıklar beraber değerlendirilebilir ve bilgisayar programı tarafından oluşturulan proje dosyaları diğer bilgisayarda, ek bir çalışmaya gerek olmadan değerlendirilebilir yada paylaşılabilir.

The theme of this thesis is the computer-aided design of flexible pavements with the AASHO72 method, developed by the American Association of State Highway Officials (AASHO). Method was published by the AASHO Committee in 1961, revised in 1972, 1986, 1993, 2002. The current pavement design method in our country for roads and highways is AASHO72. Flexible pavements consist of a wearing surface built over a base course and subbase course. By using the AASHO Design Method, the required structural number (SN) derived from an analysis of traffic, regional factors and soil support value can be computed. With the required structural number, the thickness of various flexible pavement layers can be determined by using suitable layer coefficients. Since road lengths may vary by up to a few hundred kilometers, design parameters such as soil support value, regional factors, equivalency factors and traffic volume may differ from one point to another. Hence, calculations may need to be repeated multiple times. With this thesis, a stand-alone software is designed and coded using the Visual Basic programming language. With the assistance of this software, necessary calculations are carried out faster and more accurately than with standard methods, the effect of the changed parameters to the result can be observed in seconds, user oriented errors can be minimized, different possibilities can be evaluated together, and software generated project files can be used to evaluate or share the results on another computer without further effort.