Tarihi Kent Alanlarında Sürdürülebilir Gelişmeye Yönelik Bir Model Önerisi: Lefkoşa, Arabahmet Örneği

Abstract

Bu çalışmanın amacı, sürdürülebilirlik ve sürdürülebilir gelişme kavramlarını anlamak, kentin ve toplumun değişim ve dönüşüm sürecindeki etkilerini değerlendirmek ve sonucunda ortaya çıkan veriler üzerinden bir stratejik model önerisi gerçekleştirmektir. Bu doğrultuda toplum ile fiziksel çevre arasındaki etkileşimin sürdürülebilirliği ne derece etkilediği ve sürdürülebilir gelişmeyi sağlayabilmek adına bir strateji modelinin nasıl önerilebileceği, hangi değişkenleri ve süreçleri kapsadığı araştırılmıştır. Dolayısıyla araştırmanın ilk bölümünde Kıbrıs’ın özgün tarihi ve kültürel dokusunun oluşum sürecinden başlayarak problemin oluşumuna yön veren süreçlere değinilerek Kıbrıs’ın bölünmüş yapısının ve özellikle 1974 sonrası Türkiye’den aldığı göçlerle değişim gösteren toplumsal yapısına değinilmiştir. Daha sonra sürdürülebilirlik, sürdürülebilir gelişme, toplumsal/kültürel değişme ve çevresel değişme kavramlarına, ardından da tarihi kent alanları ve toplumu etkileyen fiziksel, sosyo-kültürel, ekonomik ve yönetimsel/organizasyonel boyutlara detaylı bir şekilde değinilmiştir. Kavramsal çerçevenin son bölümünde ise strateji gelişiminde yukarıdan aşağıya ve aşağıdan yukarıya yaklaşımlar, sürdürülebilir strateji gelişiminde kamusallığın rolü ve sürdürülebilir gelişmeye yönelik Avrupa’dan örnekler ortaya konulmuştur. Böylelikle tüm tartışmalar gerçekleştirildikten sonra alan araştırması bölümüne geçilerek Arabahmet Bölgesi’nin hem sürdürülebilirlik değerleri hem de geçmişte bölge üzerine uygulanan yönetim stratejileri bir çerçevede değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmeler sonucunda Arabahmet Bölgesi’ne sürdürülebilir bir model önerisi geliştirebilmek için dört temel başlık, sürdürülebilir finansman, sürdürülebilir planlama ve uygulama süreçleri, sürdürülebilir kültür farkındalığı ve sürdürülebilir kullanım ortamı olarak belirlenmiştir.

The aim of this study is to deepen our understanding of sustainability and sustainable development concepts, assessing related effects on the change and transformation happening within the societal level and finally propose a strategical model with respect to the data being gathered. The effects of physical interaction between society and natural environment on sustainability, as well as the infrastructure on how to propose a strategical model, alongside with its variables and progression, are to be studied in line with the objectives of this study. The most notable contribution of the model to be proposed within the scope of this research is its ability to sustain Arabahmet region and hence help in healing sustainability of Cypriot history and culture by encouraging a broad step. The researcher, within the scope of the thesis, has emphasized an initiative regarding bottom-up approach in helping recent headings to have a sustainable quality appeared fundamental for the development of the region in question. Then, according to the results of the case study, sustainable funding, sustainable planning and execution stages, culture awareness and social connections has been discovered as a major problems of the district. The researcher also acknowledged that one single sustainability variable holds the power to halt sustainable development overall, when neglected. As a final statement, the necessity for holistically regarding all the varibles of the sustainable development model proposal for the area, which derived from sustainability variables and their assessment, for the period between the years 2013 and 2014 had been taken into consideration.