Kobi'lerde tam zamanında üretim felsefesinin uygulanabilirliğin araştırılması

Abstract

Tam Zamanında Üretim Felsefesinin kalite kontrolü, satın alma ve pazarlama gibi işletmelerin ana faaliyetleri arasında yer alan konularda faydalı olabilmesi, felsefeyi meydana getiren her öğenin adım adım başanlı bir biçimde uyarlanması ile mümkündür. Odaklaşmış fabrika, grup teknolojisi, hazırlık sürelerinin düşürülmesi, eğitilmiş işgücü, toplu önleyici bakım, tam zamanında teslimat, düzgün iş yükleri ve kanban sisteminden meydana gelen sözkonusu sekiz öğenin başarılı şekilde uyarlanması, işletmelerin mevcut üretim sistemlerinde ve yönetim anlayışlarında bir takım köklü değişiklikler yapmalarını gerektirmektedir. Bu değişikliklerin gerçekleşmesi belirli bir ilk yatırım ve sermaye ihtiyacı doğurduğundan, özellikle KOBİ'ler yeterli kaynakların bulunmaması veya gerekli becerilere sahip olunmaması gibi birtakım güçlüklerle karşı karşıya kalabilmektedirler. Bu çalışmada söz konusu gerekli değişikliklerin neler olduğu, küçük ve orta ölçekli işletmelerin genelde hangi öğelerin uyarlanması sırasında ne gibi zorluklarla karşılaşılabileceği ve bu zorluklara neden olan faktörler gösterilmeye çalışılmıştır. Tam zamanında üretim sisteminin genellikle büyük ölçekli işletmeler tarafından benimsendiğini ve bazıları tarafından başarı ile uygulandığını söylemek mümkündür. Felsefenin kurucusu ve ilk uygulayıcısı olan Toyota Corporation dışında Chrysler Corporation, Lufthansa Cargo ve Xerox Document Company bunlara örnektir. Ancak küçük ve orta büyüklükteki işletmeler için aynı durum söz konusu değildir. Konu ile ilgili çok sayıda yabancı kaynak incelendikten sonra, özellikle tam zamanında üretim sistemini meydana getiren öğelerin uyarlanması sırasında karşılaşılan sorunların küçük ve orta ölçekli işletmelerin ekonomik yapıları da göz önünde bulundurularak ele alındığı görülmektedir. Karşılaşılan sorunlar işletmeden işletmeye farklılık gösterebileceğinden, sonuçların gerçekçi ve güncel olması açısından Türkiye otomotiv yan sanayinde faaliyet gösteren KOBİ'lerin bazıları seçilerek yetkilileri ile kişisel görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmelerin özünü; İşletmelerin tam zamanında üretim felsefesinin gerektirdiklerini ne derecede yerine getirebileceklerinin anlaşılması, felsefenin söz konusu işletmelerce ne derece uyarlanabilir olduğunun araştırılması, tedarikçi-üretici-müşteri ilişkilerinin saptanması ve kalite kontrolünün ne derece gerçekleştirildiğinin belirlenmesi için soru-cevap şeklinde hazırlanmış bir anket çalışması oluşturmaktadır. Çalışmanın sonunda elde edilen cevaplar ve veriler değerlendirilmiş, yerli ve yabancı KOBİ'lerin tam zamanında üretim sistemini meydana getiren; Düzgün iş yükleri, grup teknolojisi, kanban esaslı çekme sistemi, tam zamanında teslimat ve eğitilmiş işgücü başta olmak üzere öğelerin uyarlanışı açısından farklı sorunlarla karşı karşıya oldukları görülmüştür. Bunun başlıca sebepleri; işletmelerin içinde bulundukları ekonomik ortamların ve gerek müşterileri, gerekse tedarikçileri ile olan ilişkilerinin farklılıkları olarak gösterilebilir.

The advantages of just-in-time philosophy in a firm's main functional areas such as quality control, purchasing and marketing depends on a successful and step-by-step implementation of all the components of the philosophy. The success in implementing these elements which are; Focused factory, group technology, reduction of setup times, total preventive maintenance, flexible workforce, just in time delivery, uniform work loads and kanban system, requires permanent changes both in production systems and management mentalities. Especially small and medium enterprises may encounter financial difficulties or suffer from lack of necessary knowledge through this period of change, since implementing JIT philosophy makes it necessary to have certain amount of capital and resources. The aim of this study is to determine what these changes are, which JIT components are more difficult to implement and what kind of difficulties are being faced by small and medium enterprises during the implementation of JIT components in common. In general, just-in-time philosophy has been adopted by large manufacturing firms such as Chrysler Corporation, Lufthansa Cargo, Xerox Document Company and Toyota Motor Manufacturing Corporation; The pioneer of the philosophy itself. However, it is not possible to make such a generalization for small and medium enterprises. In many of the research papers and articles relating this subject, the reasons why small and medium enterprises face difficulties in implementing just-in- time are mentioned by focusing on the economical conditions they function in. Since these reasons may vary from one manufacturer to another, a group of small manufacturers functioning in Turkish automotive industry were selected at random and their staff were asked to participate in a questionnaire consisting of several questions. The questions mostly concerned their production systems in use, supplier-manufacturer-customer relationships and quality control. After the questionnaires were evaluated, the components of just-in-time appeared to create different problems for foreign and local small manufacturing enterprises during implementation. Especially while uniform work loads, just in time purchasing and kanban are considered to be the most significant obstacles by foreign manufacturers, group technology, flexible workforce and kanban system seemed to be the most difficult components for local manufacturers to implement. The most significant reason for this outcome was the difference in economical environments and supplier-manufacturer-customer relationships.