Ulaştırma Sektöründen Kaynaklanan Sera Gazı Emisyonları

Abstract

İnsan faaliyetleri sonucunda atmosfere salınan sera gazı emisyonlarının miktarı sanayi devriminden günümüze hızla artmaktadır. Sera gazları, ısı tutma kapasiteleri nedeniyle küresel ısınmaya neden olmaktadır Antropojenik sera gazı üretiminde önemli bir pay ulaştırma sektörüne aittir. Bu çalışmada, Türkiye’nin ulaştırma sektöründen kaynaklanan sera gazı emisyonları belirlenmiştir. Emisyon hesaplamaları sırasında IPCC tarafından önerilmiş olan metodoloji kullanılmaktadır. Ulaştırma sektörü nedeniyle açığa çıkan sera gazlarının içinde büyük oranda CO2 gazı bulunmasından dolayı, özellikle CO2 gazlarının analizi üzerinde durulmaktadır. CO2 dışında, NOx, CO, CH4, NMVOC, N2O ve SO2 gazları da hesaplanmıştır. Hesaplamalar sonucunda bütün sera gazı emisyonlarında artış olduğu ve özellikle yakıt tüketimlerinin artması sonucunda CO2 emisyonlarının hızla arttığı gözlemlenmiştir. Ulaştırma sektöründeki alt gruplar içinde en büyük emisyon kaynağının karayolu olduğu bilinmektedir. Karayolu kaynaklı CO2 emisyonlarının toplam ulaştırma sektörü içindeki payı 1990 yılında %93 oranındayken, 2004 yılına gelindiğinde %84 değerine gerilemiş, havayollarından kaynaklanan emisyonların toplam içindeki payı %4 oranından %12’ye yükselmiştir. Karayolu emisyonlarının toplam içinde oran olarak azalmasında havayolu ulaşımı kullanımındaki artış etken olmuştur. Hesaplamalar sonucunda, karayolu taşıt parkında bulunan eski model araçların trafikten çekilmesi, daha az yakıt tüketen ve emisyon regülasyonuna uygun araçların parka eklenmesi, alternatif enerji kaynaklarının kullanılması, toplu taşıma araçlarının kullanımının artması, karayolu dışında alternatif ulaşım gruplarının kullanılması, trafik akımının düzenlenmesi, yakıt tüketimlerine göre vergilendirmeye gidilmesi ve araç performanslarının iyileştirilmesini sağlayacak yasal düzenlemeler getirilmesi ile özellikle karayolu kaynaklı emisyonlarda belirgin bir iyileşme sağlanacağı sonucuna varılmıştır.

The amount of greenhouse gases in the Earth’s atmosphere has increased since the Industrial Revolution as a result of human activities. Greenhouse gases cause the gloabal warming due to the capability of heat absorbtion. Transportation sector has significant effects on anthropogenic production of greenhouse gases. In this study, the greenhouse gases produced by transportation sector in Turkey are determined. GHG emissions are calculated using methodologies recommended by the IPCC. Due to being produced great amount of GHGs by transportation sector is CO2 emissions, this study focuses on the analysis of the CO2 emissions. Besides CO2; NOx, CO, CH4, NMVOC, N2O and SO2 are calculated. As a result of the calculations, it is observed that the amount of all the greenhouse gases has incresed, especially the amount of CO2 emissions has increased rapidly due to the increase in total fuel consumption. It is known that the road transport is the main source of greenhouse gases. The rate of CO2 gases produced by road transport has decreased from 93% in 1990 to 84% in 2004, and the rate of emissions produced by aviation has increased from 4% to 12% since 1990. According to the data obtained, some solutions can be suggested, such as, reducing the number of old fleet vehicles on the road, adding new vehicles which have emission abatement technologies and low fuel consumption, using the alternative energy resources, incresing the use of public transportation, regulating the traffic. Therefore, a significant improvement can be achived by putting these suggestions into practice.