II.Dünya Savaşı Sonrası Mobilya Tasarımına Genel Bir Bakış:Finlandiya Örneği (1945-1960)

Abstract

Yüzyıl ortası modernizmi olarak da adlandırılan, savaş sonrası dönemin mobilya tasarımı stiline sahip mobilyalar, zamansız mobilyalar olarak tanımlanmıştır. Bu zamansız tasarımlar mekan ve insan ile kurdukları ilişkinin yanı sıra; sade, basit ve işlevsel olma özelliklerine sahiptirler. Savaşın getirdiği malzeme ve üretim tekniği çeşitliliği gibi olumlu etkiler de dönemin mobilya tasarımı anlayışını şekillendiren önemli unsurlar olmuşlardır. Bu özellikleri taşıyan, II. Dünya Savaşı'nın etkisinde gelişen, 1945-1960 yılları arasını kapsayan yüzyıl ortası dönemdeki mobilya tasarımı, ülke başlıkları altında; mobilya tasarımını etkileyen akımlar, tasarımcılar, tasarımlar, üreticiler ve ülkelerin tasarım politikaları dahilinde incelenmiş, dördüncü bölümde Finlandiya örneği, ayrıntılı olarak; tasarım eğitimi, tasarım politikası, çeşitli tasarım kolları gibi başlıklar dahilinde ve özellikle Alvar Aalto'nun mobilya tasarımlarının mekan ve insan ile kurduğu ilişki üzerinde durularak incelenmiştir. Mobilya tasarımın endüstriyelleşme sürecinin hız kazandığı savaş sonrası yıllar, aynı zamanda günümüzdeki tüketim toplumunun da yaratılmaya başlandığı dönemdir. Bu nedenle, tezde sorgulanan bir diğer konu da mobilyanın tüketim toplumu yaratılması sürecindeki rolüdür. Tezin sonuç bölümünde, yüzyıl ortası dönemin mobilya tasarım anlayışı değerlendirilmiş, mobilya-mekan ve mobilya-insan ilişkisi üzerinden Taşkışla'daki stüdyolarda kullanılan plastik sandalyeler ve önceden kullanılan ahşap tabureler incelenmiş, alternatif tasarım önerilerinde bulunulmuştur.

The furnitures that have the style of post war era furniture design styles, also accepted to be of mid century modernism, are defined as timeless furnitures. Besides the relationship these timeless designs have between space and human, they are modest, simple and functional. Variety of material and production technics which have been brought to life as a positive outcome of the war have been considered as the foremost titles which have effected furniture design of that era. Furniture design carrying the above mentioned characteristics, in the era from 1945 to 1960, which have developed by the impact of World War II, have been analized under country titles, in terms of the movements which have effected the furniture design, the designers, the designs, the producers and design policies of countries and in section four, in terms of design education, design policy, various design branches and especially, the interrelation between human and space in the furniture designs of Alvar Aalto, Finland Example had been particularly examined. Post war years which have accelerated the industrialization period of furniture design is also the era today?s consumption society have ben started to be formed. Consequently, the role of furniture in the formation of consumption society is another topic discussed in this thesis. In the conclusion part of the thesis, furniture design perception of mid century era had been analized and over the relationships between furniture-space and furniture-human, the plastic chairs present in the ateliers in Taşkışla and the formerly used wooden stools have been evaluated and new design proposals have been made.