Bloklu bir yığma yapının deprem etkisi altındaki davranışı

Abstract

Ülkemizde 1 999 yılında meydana gelen ve büyük miktarda can ve mal kaybına neden olan depremlerin, yapılar üzerinde meydana getirdiği hasarların daha çok kent merkezlerinde yoğunlaşması, betonarme çerçeveli binaların, deprem etkilerine karşı güvenliğinin ne oranda sağlandığı sorununu gündeme getirmiş ve bu konuyla ilgili akademik çalışmalara hız kazandırılmıştır. Yurdumuzun büyük bir bölümünün deprem tehdidi altında bulunması, ülkemiz kırsal kesimlerinde ve küçük kent merkezlerinde büyük bir yaygınlıkla inşa edilen yığma binaların da deprem etkilerine karşı güvenli kılınması sorununun da üzerinde büyük bir ciddiyetle durulmasını gerektirir. Sekiz bölüm halinde sunulan bu çalışmada, gazbeton bloklar kullanılarak tasarlanmış bloklu bir yığma yapının deprem etkisi altındaki davranışı incelenmiştir. Birinci, ikinci ve üçüncü bölümlerde, yığma yapılarda kullanılan malzemelerin ve yığma yapı elemanlarının, tanımları ve uygulanabilme şartları, yerli ve yabancı standartlardan faydalanılarak aktarılmıştır. Çalışmanın dördüncü bölümünde, bir yığma yapı tasarımında, önceki bölümlerde tanıtılan yığma yapı elemanlarının, yapının hangi bölgesinde ve hangi şartlarda uygulanabileceğine ilişkin yerli ve yabancı standartların getirdiği hükümler üzerinde durulmuştur. Beşinci bölümde, yığma yapılarda deprem hasarlarının sebepleri ve hasar sonrası güçlendirme önlemlerine ilişkin bilgiler aktarılmıştır. XVI Çalışmanın altıncı bölümünde, çağdaş bir yapı malzemesi olan gazbetonun tanıtımı yapılmış, tarihçesi ve üretimi hakkında genel bilgiler aktarılmış, fiziksel özellikleri ve üstünlükleri vurgulanarak, donatılı gazbeton uygulamaları hakkında genel bilgiler verilmiştir. Yedinci bölümde, gazbeton bloklar kullanılarak tasarlanmış bir yığma yapı, bilgisayar ortamında modellenmiştir. Modellenen yapı, düşey ve yatay yükler altında SAP 2000 programı yardımıyla çözülmüş ve söz konusu yapının bu yükler altındaki davranışı irdelenmiş, ulaşılan sonuçlar yorumlanmıştır. Çalışmanın son bölümünde ise elde edilen sonuçların ışığında, gazbeton malzemesinin yığma yapılarda kullanımı önerilmiş, yığma yapıların deprem etkilerine karşı güvenliğinin sağlanması konusunda küçük ama önemli tedbirlerin alınmamasının, yapılar üzerinde yarattığı olumsuzluklar vurgulanmış, bu konuda gerekli öneriler yapılmıştır.

The damage of the earthquakes - which happened in 1999 in our country causing great loss- over buildings mainly emerged over city centres. Therefore, the methods provided for the safety of concrete framed buildings against earthquake have been questioned and since then academic studies over this subject have been accelerated. Most parts of our country's being under the thread of earthquakes makes it also necessary to deal with the problem of securing the widely built masonry buildings in rural areas and in towns against the influence of earthquakes. In this study presented in eight sections, the behaviour of a blocked masonry building designed by using gas concrete blocks is examined. In the first three sections, the definitions and application conditions of both the materials used and the structure elements of masonry buildings are narrated using domestic and foreign standards. In the fourth section, the domestic and foreign regulations concerning the fact that in which part of the building the masonry structure elements will be applied and the conditions of the application in the design of a masonry building are reported. In the fifth section, the reasons of the earthquake damages over masonry buildings and the information about strengthening precautions after the damage are given. In the sixth section, gas concrete being a modern structure material is defined and general information of both its history and production is given. Emphasizing its physical features and advantages, general information about reinforced gas concrete applications is narrated. xvm In the seventh section, a masonry building with gas concrete blocks is modelled in the computer. The model building is analysed under horizontal and vertical forces by the help of SAP 2000 application. The behaviour of the mentioned building under these forces is examined and the results are discussed. In the last section, the usage of gas concrete in masonry buildings is recommended with respect to the results. The disadvantages of the lack of the simple but important actions to be taken to secure masonry buildings against the influence of earthquakes are emphasized and suggestions are proposed about this subject.