Sayısal arazi modellerinden hacim hesaplarında en uygun enterpolasyon yönteminin arştırılması

Abstract

Gelişen teknolojinin mesleğimize yansımasıyla Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği alanında hızlı bir otomasyon süreci yaşanmaktadır. Bilgisayar donanımlarının ve yazılımlarının inanılmaz bir hızla gelişmesi, elle yapılan uygulamaları bilgisayar ortamında daha hızlı ve kolay yapılır hale getirmiştir. Kısaca, arazinin sayısal gösterimi diye tanımlayabileceğimiz Sayısal Arazi Modeli (SAM) yaygın bir uygulama alanına kavuşmuştur. Bir sayısal arazi modeli uygulaması, çeşitli enterpolasyon yöntemlerinden birini veya bir kaçım içeren uygun bir bilgisayar yazılımı gerektirir. SAM geniş anlamıyla, sayısal yükseklik modelini ve sayısal durum modelini birlikte içerir. Dar kapsamda düşünüldüğünde, sadece sayısal yükseklik modeli olarak algılanır. Bu çalışmada, sayısal yükseklik modellemesinde kullanılan enterpolasyon yöntemleri toplu halde verilmiştir. Yer alan yöntemler şu şekilde sıralanabilir: 1. Ağırlıklı aritmetik ortalamayla enterpolasyon 2. Polinomlarla enterpolasyon 3. Multikuadrik enterpolasyon 4. Kayan yüzey yardımıyla enterpolasyon 5. Yüzey toplamlarryla enterpolasyon (Lineer prediksiyon) 6. Sürekli parça parça polinomlarla enterpolasyon 7. Dikdörtgen gridde enterpolasyon 8. Üçgenler ağında enterpolasyon Enterpolasyonda önemli bir yeri olan üçgenleme işlemine ayrı bir yer verilmiştir. Üçgenleme algoritmaları içinde özel bir yeri olan Delaunay Üçgenlemesi ayrıntılı olarak anlatılmıştır. Sayısal Arazi Modellerinde kullanılan hacim hesapları bir bölüm içerisinde sunulmuş ve seçilen 7 farklı arazi grubu için hacim uygulamaları yapılmıştır. Uygulanan hacim hesaplan şu 3 ana başlık altında toplanabilir: 1 Üçgen prizmalarla hacim hesabı 2 Dikdörtgen prizmalarla hacim hesabı 3 Kesitlerle hacim hesabı Elde edilen sonuçlar ışığında, hacim hesaplan için kullanılmakta olan enterpolasyon yöntemleri, grid büyüklüğü, kesit aralığı ve kritik daire yarıçapı için değerlendirmeler ve öneriler yapılmıştır.