Çorum- Kargı Gökçedoğan Köyü Kuzeyi Bazik Kayalara Bağlı Demir Ve Bakır Oluşumlarının İncelenmesi

Abstract

İnceleme alanı Çorum İli’ nin Kargı İlçesi’ nin doğusunda bulunan Gökçedoğan Köyü’ nün kuzeyini kapsayan 24 km2’ lik bir alanı kapsamaktadır. Bu alanda yayılım gösteren başlıca altı adet kaya topluluğu yer almaktadır. Bunlar yaşlıdan gence doğru; a) Bekirli formasyonu b) Kargı ofiyoliti c) Saraycık formasyonu d) Beşpınar formasyonu e) Ilgaz formasyonu ve f) Alüvyon’ dur. Bu çalışma ile ofiyolitler, metamorfikler ve volkanitlerle çevrili olan alanda meydana gelen demir, bakır ve altın oluşumunu incelenmiştir., Saraycık formasyonu içerisinde belirli bir doğrultuda gerçekleşen cevherleşmeyi ve meydana gelebilecek yeni bir maden yatağını modeli ile birlikte ortaya koymaya çalışılmıştır. Bu çalışmada Gökçedoğan Köyünün kuzeyinde yer alan demir ve bakır oluşumlarının, yan kaya ve cevher özelliklerinden yararlanarak, kökensel ilişkileri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Yapılan cevher mikroskopisi çalışmalarında silikatlı veya karbonatlı matriks içerisinde pirit, sfalerit ve kalkopirit mineralleri görülmüştür. Bu mineraller kısmen ya da tamamen hematit ya da götit minerallerine dönüşmüştür. Ayrıca süperjen evrede oluşmuş malakit, magnetit, kovellit gibi birçok aksesuar mineraller gözlenmiştir. Arazi çalışmalarında inceleme alanından alınan 50 adet numunenin ana ve iz element analizleri yapılmıştır ve diyagramlar kullanılarak yan kayacın kökeni hakkında bilgi edinilmiştir. Cevherleşmenin gözlendiği alterasyon zonundan alınan örneklerde alterasyon derecesi ve alterasyonun kloritleşme, karbonatlaşma ve edipidotlaşma olduğu belirlenmiştir. Saha çalışmaları ve analizler değerlendirildiğinde neo-tetisin yitimi sırasında dalma batma zonunun hendek kısmından türemiş ofiyolitlerle ilişkili olarak gelişen okyanus ortası sırtlarda oluşmuş ve okyanusal kabuğun kıtasal kabukla çarpışmasıyla alt kabuktan baryum ve kurşun zenginleşmesinin görüldüğü masif sülfit yatağı oluşumu görülmektedir.

Research area covers 24 km2 land about the north of the Gökçedoğan Village which is located at the east of Kargı, a town of the province Çorum. In the study area six main rock groups are distinguished. These are from bottom to the top as follows; a) Bekirli formation b) Kargı ophiolites c) Saraycık formation d) Beşpınar formation e) Ilgaz formation and f) Alluvium Mineralization occured through a defined direction in Saraycık Formation and a new possible ore deposit are tried to be conceived with their models. In this research, origins of the iron and copper occurances in the research area are analysed by examining nearest rock and mineralisation features. Pyrite, sphalerite and chalcopyrite minerals are observed in matrix with silicate and carbonate, on the works with ore microscopy. These minerals turn into the hematite or gothite minerals partially or completely. Furthermore, there are lots of accessory minerels observed in supergene stage such as malachite, magnetite and covellite. In this study, 50 samples collected in study area, were analyzed for main and trace elements, and were defined using by diagrams. Samples which were taken in alteration zone seeing mineralization, were determined alteration level as chloritization, carbonation and epidot alteration. Field studies and analysis show that; the massif sulfide bedding which are seen barium and lead enrichment from below mantle collied oceanic crust to continental crust, developed by ophiolites belong generated in trench of Neo Tethys subduction zone, in the middle ocean ridges.