Bilgisayar destekli kalite yönetimi

Abstract

Bu çalışma, kalite bilincinin devamı niteliğinde olan bilgisayar destekli kalite yönetimi felsefesine, yeni bir bakış kazandırılması amacıyla oluşturulmuştur. Amacın belirlenmesi safhasını, konuya yönelik kavramlar, hedefler, stratejiler ve uygulamalar takip etmiştir. Uygulamalara yönelik örnek yazalım programlan kullanılmıştır. Yapılan çalışma yedi ana bölümden meydana gelmektedir. Birinci bölümde, konunun önemi ve amacı ile bölümler arasındaki ilişkiler verilmiştir. îkinci bölüm ise kalite kavramma giriş niteliğindedir. Burada kalitenin yalan tarihçesi anlatılarak geçirdiği aşamalar sıralanmıştır. Ayrıca kalite terimini yalandan ilgilendiren diğer kavramlar açıklanmış ve birbiriyle olan ilişkileri belirtilmiştir. Sürekli gelişim ile müşteri mutluluğunu ve tatminini temel alan Toplam Kalite Yönetimi, üçüncü bölümde incelenmiştir, insana saygının esas alındığı ve kalitenin herkesin işi olduğu bilinciyle, TKY kavram ve yöntemlerine genel bir bakış kazandırılmış. Diğer yönetim modelleriyle kıyaslanarak üstünlükleri sıralanmıştır. Karşılaşılan problemleri çözmek için, TKY'nin sorun çözme teknikleri hakkında kısa açıklamalarda bulunulmuştur. Daha sonra diğer üretim modelleri hakkında kısaca bilgi verilmiş ve TKY yaşam tarzına getirdikleri anlatılmıştrr. Teknoloji iş süreçlerine uygulandığında ilerleme kaydedilebilir. Ancak asıl olan insanın iş sürecine kattığı değerdir ve bu katkı gerçek farkı yaratır. İyi eğitimli, motivasyonu yüksek çalışanların müşteriye kaliteli, ucuz, sağlam ve iyi ürün ile mükemmel hizmet peşinde olmalarının getireceği üstünlük, Toplam Kalite Yönetimi'nin hedefidir. Kaliteye dayalı kurumsal kültürün geliştirilmesi, işlerin ilk seferinde doğru olarak yapılmasının sağlanması ve her düzeydeki personelin sürekli eğitim ve öğrenme programlan ile nitelik ve beceri düzeylerinin arttınlmasına yönelik kalite güvence sistemlerinin oluşturulması dördüncü bölümde ele alınmıştır. Toplam kalite yönetimi içindeki kalite güvence sistemleri, tasarımdan dağıtıma kadar, daha sonrası için bile, ürün ve hizmet kalitesinin belirlenmesi ve güvence altına alınmasıdır. Dünyadaki geçerli ISO 9000 ve AQAP gibi kalite güvence sistemleri ile kalite güvence belgesi alma usulleri bu bölümde incelenmiştir. Belgelendirme süreci ve belgeye sahip olmanın avantaj lan anlatılmıştır. xı Kalite güvence sistemi, tüm kuruluşu doğrudan veya dolaylı etkileyen süreçler zinciri olarak ele alır. Kalitenin sürekliliğini ve kuruluşun hedeflenen kalite düzeyini asgari maliyetler elde ederek eşgüdümünü sağlar. Sonuçlan sürekli işleyerek, gereken önlemleri alır. Kuruluşa uluslararası bir kimlik kazandırır. Böylece daha büyük bir tüketici kitlesine ulaşılmış olunur. Kalite ödülleri sürecini kapsayan beşinci bölümde, dünyadaki ve yurdumuzdaki kalite ödülleri ve ödül kriterleri üzerinde durulmuştur. Ülke çapmda kalite bilmemin yayılması, TKY'ne olan ilginin artması ve kalite seviyesinin uluslararası ortamda saygınlık kazanması kalite ödüllerinin ana işlevleridir. Bu amaçla değerlendirmeye yönelik olarak dokuz ana kriterden meydana gelen EFQM İş Mükemmelliği Modeli oluşturulmuştur. Modelde, Girdiler ve Sonuçlar olmak üzere iki ayrı grup olup her birinin ağırlık yüzdesi %50'dir. Bu kriterler ışığında kuruluş en iyi şekilde değerlendirilerek ödüle layık görülür. Altıcı bölümde, bilgisayar destekli kalite yönetimi felsefesi üzerinde durulmuştur. Ürün ve hizmet kalitesi ile kalite ödülleri kriterlerinin bilgisayar destekli olarak nasıl inceleneceği de bu bölümde işlenmiştir. Ayrıca bilgisayar destekli kalite güvence sistemlerinin kuruluşlardaki uygulamaları anlatılmıştır. Tüm toplumları dalgalar halinde saran kalite hareketi, toplumların yaşam tarzı ve ortaya çıkan yeni ihtiyaçlar kadar, bilim ve teknolojinin baş döndürücü bir hızla gelişmesinin de bir sonucu olmuştur. Teknolojik ürünlerin giderek artan kompleksliliği, bu ürünlerin güvenilirlik düzeyinin de giderek yükselmesini gerektirirken, buna bağlı olarak ta bilgisayar teknolojisine dayalı sistemler bir çok alanda, insan ve mekanik sistemlerle yer değiştirmeye başlamıştır. Yaşanan kalite devriminin devamında kalite kavramı, bilgisayar teknolojisini de içine alarak, yeni yüzyılın eşiğinde "bilgisayar destekli kalite" adı altında anılmaya başlanmıştır. Yedinci ve son bölümde ise; bilgisayar destekli kalite yönetimi uygulamalarının piyasada kullanılan paket programlarla nasıl yürütüldüğü üzerinde durulmuştur. Bu bağlamda, öncelikle ilk olarak SAP R/3 Paket Programı ele alınmış ve paketin Kalite Modülü (QM = Quality Management) incelenerek örnek bir uygulama yapılmıştır. Daha sonra SPSS Base 9.0 Paket Programı ve programın Kalite Güvence Modülü (QI = Quality Insurance) incelenmiştir. Elektronik parçalar üreten ve kalibrasyon ölçümleri yapan bir firmadan örnek veriler alınarak uygulamalar yapılmıştır. Uygulamalar ile karşılaşılan sorunlar çözülmüştür. İşlem süreçleri yorurnlanmıştır. Bilgisayar destekli kalite yönetirninin dünyadaki üretim modelleri içinde yerini alması, kuruluş açısından stratejik önemini arttırmıştır. Global rekabette ayakta kalmanın temel göstergelerden birisi haline gelen bilgisayar destekli kalite yönetimi, iletişim ve bilgisayar teknolojilerini yalandan takip eder. Bilgisayar destekli kalite yönetimi, sisteminin yapısı gereği bunu yapmak zorundadır. Sonuçlar ve tartışma bölümünde ise belirlenen hedefe ne kadar ulaşıldığı ve sonuçta neler elde edildiği yorumlanmıştır. Konuya yönelik olarak gelişme sürecinin devamı için önerilerde bulunulmuştur. xıı İş dünyasında günümüzde gittikçe yaygınlaşan çağdaş kalite ve yönetim anlayışları bir yandan şirketlerin ve kurumların rekabet gücünü artırırken, diğer yandan bireylerin ve toplumun gelişimine de katkıda bulunmaktadır. Bu doğrultuda bilgisayar destekli kalite yönetimi felsefesi, kuruluşlarda çalışan bireylerin davranışları, yönetici - çalışan ilişkileri, kurum içi ve dışı iletişim ile kurumsal kültür değişiminde önemli gelişmelere neden olmaktadır. Tüm bunlar, bireyler yoluyla toplumun ve ülkenin gelişimine de doğrudan katkıda bulunmaktadır. Bu anlayış çerçevesinde bireyden topluma, tek kişilik bir işletmeden ekonominin bütününe kadar hayatm her alanında suya atılan bir taşın yarattığı çemberler örneği, kaliteyi üretebilmek, geliştirebilmek, savunabilmek ve paylaşabilmek önümüzdeki yüzyılın ortak paydaşım oluşturacak ve yarının dünyasında rekabet üstünlüğü bilgisayar destekli kaliteyi üretenlerin olacaktır. Bugünün veya yarının değil, tüm zamanların lideri olabilmek için, Toplam Kalite Yönetimi felsefesini ve devamında bilgisayar destekli kalite yönetimi sistemi modelini benimseyen toplum olmalıyız. Böylece değişen ve gelişen toplum olarak ülkenin ilerlemesine katkıda bulunmuş oluruz.

This master research is carried out in order to introduce a new point of view to the computer aided quality management philosophy which may be considered as a subsequent to the quality conscious. After determining of the aim, concepts, goals, strategies and implementations are presented. Sample application software is used about application. This study comprises seven main chapters. In Chapter I, it is given the importance of the Total Quality Management (TQM) and aims in addition to relationship between parts. A little introduction of the quality is given in Chapter II. The near history of the quality and its steps are introduced. In addition to this, it is mentioned about other concepts which is related with quality concepts. Total Quality Management that bases on customer satisfaction with continuous development is studied in Chapter III. In this Chapter concept and method of the TQM is also studied. In addition, comparing with other management modelling its superiorities is arranged in order to use for solving many problems, problem solving technics of the TQM is explained too. After that, other manufacturing models are touched on shortly and it is studied that how TQM effects our life style. Only if technology is applied on work process we can notice the progress. In fact, it is the most important what the human adds the value to the process, and this creates the actual differences. The aim of the TQM is to service to the customer with better, more reliable products and with the workers well educated, highly motivated. The development of the enterprise culture based upon quality, providing good work firstly, training all staff continuously and increased their skill level is studied in Chapter IV. Quality Assurance Systems in TQM is to make certain all phases including design and distribution. The methods of the getting Quality Assurance Certificate is given with recent methods such as ISO 9000 and AQAP in this Chapter too. In addition Certification process and the advantage of the having this certificate is explained. XIV Quality Assurance System can be described as a chain of processes that can affect the whole enterprise directly or indirectly. Quality Continuity and Enterprise Focused Quality Level may be provided by minimum cost. Evaluating the results we can take precautions. It provides international identity to the enterprise. Therefore, huge consumer are reached. In Chapter V which includes quality awards, is explained the quality awards and criterion in the world in our country. Spreading the quality conscience over the country by increasing the interest to TQM and the level of quality's gaining the respect in the international section are the main duties of quality awards. For this aim, EFQM Job Perfectness Model, that consists of nine main criterion, was prepared for utihzation. In this model, there are two different groups called Input and Output. Each of them has equal importance in this model. By this, criterion foundation is determined and looked if it is suitable for the award. In Chapter VI, it is explained the philosophy of computer aided quality management. In this chapter, it is told about how the examination of the quality award criterion with product and service quality will be done by the help of computers. Also applications of computer aided quality guarantee systems in foundations are told here. The quality movement that surrounds all the societies, is also a result of the quick improvement of science and technology as it is the result of the society's life style and their new needs. The increase in complexity of technological products, requires to get higher of the guarantee level of these products. According to this in many areas system in which computer technology is used take the place of systems where human and mechanical systems are used. In the quality revolution, the quality idea by taking the computer technology inside take its new name Computer Aided Quality (CAQ). In Chapter VII and the last chapter, it is told about how computer aided quality management applications are done by using package programs. In this case, first SAP R/3 Package Program was taken charge of and this package's QM (Quality Management) was indicated. Later SPSS Base 9.0 Package Program and it's QI (Quality Insurance) was indicated. Then applications were done by taking example data from a firm producing electronical instruments and making calibration measurements. And the problems in applications are solved and function processes are comment on. Computer aided quality management's taking the place in the world production models has increased its importance for foundation. CAQ management that is a main necessity for surveying in global competition, follows communication and computer technology closely. CAQ management has to do this because its system is related with this technology. In the result and argument section it is comment on how much reached to their aims and what did they get at last. For the maintenance of the improvement process advises were made here. xv In job world nowadays contemporary quality and management understanding increases the competition power of company and associations and also improves individuals and societies. In this way, CAQ management philosophy, causes important improvements in people's behaviors in foundation, worker relationships, communication and association^ culture changes. All these, take part in the involvement of society and country by the helps of individuals. In this understanding producing quality, developing it, defending and sharing it will create the common divisor of next century and in tomorrow's world competition superiority will be companies which produce computer aided quality. Not only to be the leader of today or tomorrow, to be the leader of the all the times we must adapt the TQM philosophy and CAQ management model. Thus, being a changing and involving society we will be able to develop our country.