Örgütsel Yaratıcılık Ve Yenilik

thumbnail.default.alt
Tarih
2000
Yazarlar
Çokhızlı, Erkul
Süreli Yayın başlığı
Süreli Yayın ISSN
Cilt Başlığı
Yayınevi
Sosyal Bilimler Enstitüsü
Institute of Social Sciences
Özet
Günümüzün firmaları, teknolojinin ve pazar ihtiyaçlarının sürekli olarak değiştiği ve giderek globalleşen bir ortamda iş yapmak zorundadırlar. Böyle bir ortam, işletmeleri sürekli olarak yeni problemlerle karşılaştırmakta, belirsizlik altında karar vermeye ve değişime zorlamakta, hatta dev kuruluşları bile tehdit etmektedir. Ancak yine böyle bir ortamda fırsatları doğru bir şekilde değerlendiren, eski basanlarına saplanıp kalmayan ve zorluklan pratik yollarla aşan firmalar büyük basanlar kazanmaktadır. Sürekli olarak kendilerini geliştirmeye zorlanan firmalar, ayakta kalabilmek için rakipleri karşısında kalıcı bir rekabet avantajı sağlamaya çalışmaktadırlar. Kalıcı bir rekabet avantajı ise, ya rakiplerden farklı ve değer yaratan stratejiler uygulamanın ya da herkesin yaptığını daha iyi yapmanın sonucudur. Ancak her iki yaklaşım için de ürün, hizmet, sistem ve anlayışlarda sürekli olarak küçük ya da büyük yenilikler yapmaya ihtiyaç vardır. Oluşturulan rekabet avantajının kalıcılık kazanması ise rakipler tarafından tekrarlanmamasına bağlıdır. Ancak günümüzün gelişmeleri bu koşulun olasılığını azaltmaktadır. Başanyı devamlı kılacak şey yeniliklerde süreklilik kazanılmasıdır. Yeniliklerin süreklilik kazanması da büyük ölçüde firmanın varlık ve becerilerine bağlıdır. Özellikle, "farklı"yı> "yeni"yi ve "daha iyi"yi arama çabalannın kaynağı olan yaratıcılık yeteneği, sürekli gelişim ve yenilik için giderek önem kazanmaktadır. Sonuç olarak, kalıcı bir rekabet avantajım sürekli yenilik, sürekli yeniliği ise yaratıcılık yeteneği ortaya çıkarmaktadır. Yaratıcılığı ve yeniliği teşvik etme çabalanm beş ana sebebe bağlamak mümkündür: 1. Uzun dönemli finansal performanstaki basan yenilik ile ilgilidir: Uzun dönemde başanlı firmalar yeniliği önemli bir şirket değeri olarak görmektedirler. 2. Müşteriler artan bir şekilde yeniliği talep etmektedir: Müşterilerin her gün yeni bilgi ve teknolojiyi tecrübe etmeleri, kullandıklan ürün/hizmette yenilik beklentilerine sebep olmaktadır. 3. Rakipler yenilikleri kopya etmede başanlı hale gelmektedir: Artık patent gibi koruyucular ayncalık için garanti vermemektedir. Pazarda kalıcı ve ilerde olma yenilikte sürekliliği gerektirmektedir. 4. Yeni teknolojiler yenilikleri mümkün kılmakta: Eğer firmalar yenilikçi teknolojileri kullanmazlarsa, rakipler bunu onlann yerine gerçekleştirecek ve pazan kapacaklardır. vıı 5. Dünün başarılı olmuş ve işe yarayan yaklaşımları artık işe yaramamaktadır: Belirsizlikteki ve karşılıklı etkileşimdeki artış, eski problemlere yeni bakış açılan gerektirmektedir. Bu çalışmada, yaratıcı ve yenilikçi bir örgüt için neler yapılması gerektiği üzerinde durulacaktır. Şüphesiz ki, "farklı"yı, "iyi"yi ve "daha iyi"yi arama ile ilgili olan yaratıcılık, yenilikçi firmaların en önemli kaynağıdır. Bu firmalar, özellikle sürekli gelişme ve yenilik açısından, artan bir şekilde yaratıcılıktan elde edilebilecek sayısız ekonomik yararın farkına varmaktadırlar. Bu sebeple, öncelikli olarak yaratıcılığın ne olduğu ve bir örgüt içinde nasıl harekete geçirilebileceği üzerinde durulmalıdır. İnsana özgü bir yetenek olan yaratıcılık, alışılmışın dışında (yeni), kullanışlı (bir soruna çözüm getiren veya bir fırsat ortaya koyan) ve anlaşılabilir (tekrarlanabilir) kavramlar çıkarma yeteneğidir. örgütsel düzeyde ise, kompleks bir sosyal sistem içersinde birlikte çalışan bireyler tarafından kullanışlı ve değerli ürün, hizmet, fikir, prosedür veya süreç yaratımı olarak tanımlanmaktadır. Sonuç olarak, genel kabul gören yaratıcı davranış ya da yaratıcı davranışın sonucu ile ilgili tanım bir örgüt içine yerleştirilmiştir. Örgütsel yaratıcılığın anlaşılabilmesi için yaratıcı kişi, yaratıcı süreç, yaratıcı ortam, yaratıcı sonuç ve bunlar arası etkileşimin doğru bir şekilde anlaşılması gerekmektedir. Yaratıcılık sadece şanslı insanlara özgü bir yetenek değildir. Herkes yaratıcı potansiyele sahiptir, ancak bazı insanlar sadece daha iyi fikirler üretebilmekteyken, diğerleri ise gerçekten büyük ve orijinal fikirler yaratabilmektedir. Ancak herkesin belirli bir düzeyde yaratıcı olmaları, yaratıcı sonuçlan garanti etmez. Çünkü yaratıcı sonuçlar büyük ölçüde insanlann nasıl yönetildiklerine ve içinde bulunulan ortama, özellikle yaratıcılık için esas olan içsel motivasyonu sağlayacak koşullara bağlıdır. Bu doğrultuda yaratıcılık düzeyini artırmak isteyen yöneticiler, teşvik, özerklik, kaynaklar ve mücadeleci bir iş gibi yaratıcılığı artıracak koşullan ve uygun örgüt kültürünü sağlamalıdırlar. Yaratıcılığı ve yeniliği sağlamanın en kolay yolu ise grup ve bireysel düzeyde yaratıcılık tekniklerini kullanmaktır. Aynca, yaratıcılığı ve yeniliği engelleyen unsurların doğru bir şekilde anlaşılması gerekmektedir. Genel olarak dört ayn engelden bahsetmek mümkündür:. Algıya yönelik engeller. Duygusal engeller ® Zihni ve anlatımla ilgili engeller e Kültürel ve örgütsel engeller Örgütsel yaratıcılık düzeyini artırmak için bu engellerin aşılması gerekmektedir. Bu konuda başarılı olan firmalar, çalışanlannın yaratıcı yeteneklerini harekete geçiren bir takım stratejiler uygulamakta ve şirket performansında büyük değişimler viii yaşamaktadırlar. Bu stratejilerden bazıları; firmanın herkesten gelebilecek fikirlere açık tutulması; vizyon ve odak konular yaratılması; basan için organize olma; takım çalışması; tüm kuralların yıkılması; yaratıcılık için çalışanların eğitimi sayılabilir. Kısaca, herkesin katılımının sağlandığı, bürokrasinin en aza indirildiği ve hızlı hareket edildiği örgütlerde yaratıcılık ve yenilik olasılıkları artmaktadır. Fikirlerin yaratılmasından sonraki adım, bu fikirlerin somutlaştırılması ve kullanılması, yani yenilik haline getirilmesidir. Ancak, yaratıcı fikirden yeniliğe giden yol uzun ve zordur. Yenilik çalışmalarında en önemli problem, yeni fikir yaratan kişi ile bunu yenilik haline getirecek kişinin farklı olmaları ve bundan dolayı ortaya çıkan kopukluktur. Bir başka deyişle, yaratıcılık ile yenilik arasında bir köprü kurulamamaktadır. Bu tür bir problem yeni fikirlerin hiçbir zaman fark edilmemelerine neden olduğu gibi yaratıcılığı da öldürecektir. Bu tür bir problemin çözümü ve sürekli gelişim ve yeniliğin canlı tutulması için, firmalar çeşitli yollar denemekte ve sistemler (öneri sistemi) kurmaktadırlar. Böylece farklı bölüm ve kişilerden bir çok değerli fikre ulaşabilmektedirler. Yeni fikirlerin yaratıldığı ilk aşamada çok sayıda fikir ortaya konabilir, ancak bunların ikinci aşamaya geçebilmesi için şirket amaçlarına uyumlu olmalı, müşteri ve/veya çalışanları tatmin etmeli, yapılabilir ve basan olasılığı olumlu olmalıdır. Ortaya konulan yeni ve kullanışlı fikirler farklı yenilik çeşitlerini vurgulayacaktır. Genel geliştirme çalışmalan ile ilgili fikirler geliştirme süreciyle ele alınırken, yeni ürünlerle ilgili fikirler bir ürün yöneticisi denetiminde ürün geliştirme sürecine katılacaktır. Eğer öneri tamamen yeni bir iş ile ilgili ise daha dikkatli bir yaklaşım yürütülmelidir, çünkü bu tür bir yenilik en fazla risk taşıyan yenilik çeşididir. Sonuç olarak, fikir üretilmesinin ardından uygulanacak adımlar yeniliğin türüne göre değişiklik kazanacaktır. Yenilik süreci, yaratıcı düşünce ürünlerinin ticarileştirilmesi ile son bulur. Bu aşamada, firmaya pazarda farklı kılacak yeni ürün/hizmetler müşteriye sunulur ve/veya firmaya işi daha iyi yapmasım sağlayacak yeni süreçler kullanılmaya başlanır. Sonuç olarak, 21. yüzyılda çalışanlann yaratıcılığı ve enerjilerini en üst düzeyde işe yansıtılmasını sağlama, örgütler için bir gereklilik arz etmektedir. Yaratıcı ve yenilikçi bir örgüt için aşağıdaki sonuçlar çıkartılabilir:. Katılımcı bir yönetim anlayışı benimsenmeli. Yeni fikirlerin üretilmesi ve hayata geçirilmesi için bilgi, uzmanlık ve parasal kaynak gibi kaynaklar amaçlı bir şekilde yaratıcılığı ve yeniliği sağlamak için aynlmalı. Yaratıcılığı ve yeniliği teşvik eden bir vizyon ve liderlik o Yaratıcılık için tek kaynak olan insana ve onun fikirlerine değer verme ıx . Odaklanılacak konular yaratma ve çalışanlarla paylaşma. Takım çalışması. Hayat boyu öğrenme. Herkesin katıldığı, bürokrasinin minimize edildiği ve hızlı hareket edildiği bir örgüt yapısı oluşturulmalı
Companies have to operate in a rapidly changing environment. Technology and markets have been changing and becoming global. Such conditions have companies face new problems, make decision under uncertainty, and these conditions force them to change them selves and even threaten giant firms. However, in the same conditions companies that are not the victim of old success, use opportunities effectively, and overcome the difficulties in practical ways are getting big successes. Forcing continuos change and improvement firms try to gain a sustainable competitive advantage to have a long life. A sustainable competitive advantage is the result of either implementing a value creating strategy not simultaneously being implemented by a current or potential competitor or superior execution of the same strategy. In order to achieve both these ways, firms have to radically or incrementally innovate their products, services, processes and approaches. Sustainability of a competitive advantage is achieved when the advantage can resist duplication by other firms. But the possibility of this condition is getting smaller nowadays. So companies need continuos innovation and continuos innovation depends on assets and skills possessed by the firm. Especially, creative ability that is the resources of new, better and different ideas is getting more important for continuos improvement and innovation in this days. As a result, a sustainable competitive advantage is achieved by continuos innovation, and continuos innovation by creative ability. We can say five main reasons for organizations to foster creativity and innovation: 1. Superior long-term financial performance is associated with innovation: the companies are most successful stress innovation as an important corporate value 2. Customers are increasingly demanding innovation: because customers experiences new ideas and technologies daily, they have come to expect innovation in all the goods and services they use 3. Competitors are becoming better at copying past innovations: patents offer little guarantee of exclusivity. Continuos innovation is needed to stay ahead in the marketplace 4. New technologies enable innovation: if a company doesn't exploit innovative technology its competitors will, and they will take the market with them XI 5. What used to work doesn't work anymore: increasing complexity and inter- connectedness requires taking a fresh look at old problems. This study is focused on the question of what actions have to be taken to prepare organizations for creativity and innovation. Of course, creativity is key resource of innovative firms. They increasingly recognize the numerous economic benefits that can be derived from corporate creativity, especially as the need for ongoing improvement and innovation. So, we have to understand what creativity is at first. Creativity is defined as a human process leading to a result which is novel (new), useful ( solves an existing problem or satisfies an existing need), and understandable (can be reproduced). At organizational level, it is the creation of a valuable, useful new product, service, idea or process by individuals working together in a complex social system. An understanding of organizational creativity will necessarily involve understanding the creative process, the creative product, the creative person, the creative situation and the way in which each of these components interacts with the others. Creativity is not something for special people. It should be understood that all people are creative, but some people can only produce better ideas while the others can produce really big and strange ideas. However all people are creative, it doesn't guarantee the creative result. Actually, creative result is highly depend on how people are treated or managed, and conditions affecting intrinsic motivation that is essential for creativity. In order to increase the level of creativity, managers must provide a culture and conditions such as autonomy, resources, and challenging jobs that foster creativity. The easiest and the most beneficial means of improving creativity and innovation, is through the use of creative techniques by individuals and groups. Also, it's necessary to understand the roadblock to creativity and innovation. We can define four main groups of block to creativity: m Perceptual Blocks. Emotional Blocks. Intellectual and Expressive Blocks. Cultural and Environmental Blocks In order to increase the level of creativity, organizations have to manage to break down these barriers. Successful companies have pursued some strategies that have freed the intellectual creativity of all members of the organization and revolutionized the performance of these companies. For example, opening up the company to ideas from everyone, creating visions and themes, organizing for success, team working, breaking all the rules, training to creativity. Shortly, the possibilities of creativity and xn innovation are increased when everyone is involved, bureaucracy minimized, and actions taken quickly. After creating new ideas, the second step is innovation that turns these ideas to useful product/service and process. However, the road from idea to innovation is long and difficult. The major problem is that the people who have the idea are very often not the people who can turn it into a product or process. Such a problem may become a black hole for good ideas that will never be realized. To solve this problem and promote continuos improvement and innovation, firms use various ways and systems (suggestion system), and collect many ideas from different departments and groups. However many ideas can be created, these ideas should meet some criteria to pass the second step of innovation in which product or process is developed. These ideas should demonstrate feasibility, provide a satisfactory return, meet customer's needs, fit the corporate strategy, and the like. Because of the different kinds of proposals that will usually be submitted, a different handling of ideas is necessary. General improvements can be handled by well- established improvement process. Proposals for new product development will be handled in the scope of the usual product development process under supervision of the product managers. Finally, proposals for new corporate ventures have to be handled by means of specially defined innovation process, because this latter kind of idea usually characterized by much higher risk. Finally, the last step of innovation is commercialization in which companies introduce the market new product or service that gives companies a competitive advantage by achieving relatively high differentiation, and start to use new process that supports relatively low cost advantage. In conclusion, Twenty-first-century organizations have to have their people add their creative ideas and energy into the business. We can say that creative and innovative organizations should:. Provide high involvement. Channel money, expertise and information to create new ideas and turn them into innovations. Develop vision and leadership that encourages creativity and innovation. Value people that is the single resources of creativity. Create focus topics, goals and share them with people. Team working. Lifelong learning. Design an organization in which everyone is involved, bureaucracy minimized, and actions taken quickly
Açıklama
Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2000
Thesis (M.A.) -- İstanbul Technical University, Institute of Social Sciences, 2000
Anahtar kelimeler
İşletme, Rekabet, Yaratıcılık, Yenilik, Örgütler, Örgütler, Business Administration, Competition, Creativity, Innovation, Organizations
Alıntı