Ar-Ge projelerinin ticarileştirilmesindeki bariyerlerin bulanık bilişsel haritalama ile ele alınması: Beyaz eşya sektöründe bir uygulama

thumbnail.default.alt
Tarih
2020
Yazarlar
Hussi, Merve
Süreli Yayın başlığı
Süreli Yayın ISSN
Cilt Başlığı
Yayınevi
Fen Bilimleri Enstitüsü
Özet
Bu çalışmada, beyaz eşya sektöründeki Ar-Ge projelerinin ticarileştirilme başarısızlığının uzun vadede önüne geçebilmek için hangi bariyerlere odaklanılması gerektiğinin ortaya konması hedeflenmiştir. Geliştirilen teknolojilerin ticarileşme başarısı günümüzün dinamik ve rekabetçi pazar ortamında hayatta kalabilmek için önemlidir. Sürekli yeni çıkan teknolojiler, değişen müşteri ihtiyaçları ve trendler nedeniyle firmaların bu dinamik yapıya ayak uydurması gerekmektedir. Yeni bir ürünü veya özelliği pazara ilk sunan olmak marka değeri ve rekabet avantajı açısından büyük önem taşımaktadır. Dolayısıyla rekabet avantajı kazanmak, karını arttırmak, sürdürülebilirliğini sağlamak açısından ticarileştirmeye verilen önem yüksek düzeyde olmalıdır. Bu nedenle de bu çalışmada, Ar-Ge projelerinin ticarileştirilememesinde etkili olan bariyerler belirlenerek uzun vadede ticarileştirme başarısızlığının minimuma indirilmesine katkı sağlanması hedeflenmiştir. Çalışma kapsamında ilk olarak detaylı bir literatür taraması yapılmıştır. Ticarileştirmeyi çeşitli alanlarda ele almış birçok çalışma incelenmiştir. Yapılan çalışmalarda hangi yöntemlerin kullanıldığı, hangi başarı/başarısızlık faktörleri ve bariyerlerin ele alındığı, çalışmaların amaç ve bulguları detaylı olarak incelenmiştir. Literatüre bakıldığında çoğunlukla teknolojinin ticarileştirilmesi adı altında çalışmalar yapılmış olup bunun yanında Ar-Ge projelerinin ticarileştirilmesi, üniversite araştırmalarının ticarileştirilmesi başlığı altında yapılan çalışmalar da mevcuttur. Literatürlerde yakıt hücresi teknolojilerinin ticarileştirilmesi, yenilenebilir enerji kaynakları teknolojilerinin ticarileştirilmesi gibi özel olarak odaklanılan sektörler de vardır. Literatüre bakıldığında ticarileştirme üzerine yapılan çalışmaların çoğunluğunda yapısal eşitlik modellemesi, lojistik regresyon analizi, vaka analizi gibi yöntemlerin kullanıldığı görülmüştür. Bu yöntemler kullanılırken bazıları ticarileştirmeyi etkileyen başarı faktörlerine odaklanmış bazıları başarısızlık faktörlerine odaklanmış ve bunları bariyer olarak da adlandırmıştır. Bu çalışmada, literatürde kullanılmış yöntemlerden farklı olarak kısıtlayıcı varsayımları olmayan, etkin karar vermeyi destekleyen ve ticarileştirme alanında daha önce hiç uygulanmamış olan bulanık bilişsel haritalama yöntemi kullanılmaya karar verilmiştir. Ar-Ge projelerinin ticarileştirilmesindeki bariyerlerin belirlenmesi probleminin yapılandırılıp analiz edilebilmesi için kullanılan bu yöntemin bir üstünlüğü, bu karmaşık problemin bileşenleri arasındaki nedensel ilişkiler üzerinden sistemin davranışını dinamik olarak modelleyebiliyor olmasıdır.Aynı zamanda BBH ile karmaşık ilişki ağları görselleştirilerek problemin daha etkin bir incelemesi yapılabilmektedir. Fakat Ar-Ge doğası gereği belirsizlik içerdiğinden ve değişkenlik gösterdiğinden sonuçların da başlangıç koşullarına duyarlı olması ve değişkenlik göstermesi açısından klasik bilişsel haritalama metodu yerine literatürde yeni önerilen başlangıç koşullarına duyarlı bulanık bilişsel haritalama kullanılmıştır
Açıklama
Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2020
Anahtar kelimeler
Ar-Ge projeleri, Bulanık Bilişsel Haritalama
Alıntı