Harput Müziğinin Türk Sanat Ve Halk Müziği İçindeki Yeri Ve Önemi

Abstract

Bu çalışmada ele alınan konu; "geleneksel Türk Halk kültürünün köklü ürünlerinden biri olan Harput müziğinin Türk Sanat ve Halk müziği arasındaki farklılıkları ya da benzerlikleri makamsal, karakteristik, biçimsel ve ezgisel açıdan ilişkilerini inceleyerek bilimsel olarak tesbitini ve analizinin" yapılması şeklinde açıklanabilir. Konu ele alınırken öncelikle Elazığ ili ve Harput' la ilgili genel bilgiler verilmiş, daha sonra Harput'lu Dîvan şairleri başlığı altmda konuya girilmiştir. 1. bölüm Elazığ ili ve Harput hakkında genel bilgilere ayrılmış, 2.bölümde Harput'lu, divan şairlerinin her yönüyle anlatımı ve eserlerinden birer örnek vererek anlatılmıştır. 3.bölüm Harput' da kullanılan çalgıların yöreyle olan ilişkileri, etkileşimi ve neden bu yörede kullanıldığı, anlatılmış. Harput' da kullanılan çalgıların kendi içlerinde sınıflandırılarak tek tek açıklaması yapılmıştır. IV 4.bölümde; çalışmanın ana konularından biri olan "Harput'a ait yöresel diziler çalışılmıştır. Bu çalışmadaki Dokuz tane dizinin anlatımı; karar sesleri, aldığı arızalar, güçlü sesleri, yedenleri incelenmiş yörede söylendiği biçimde notaları ve sözleri yazılmış ve detaylı olarak açıklanmıştır. 5.bölümde Harput'a ait yöresel gazeller incelenmiştir. Yörede okunan, gazeller hakkında genel bilgiler verilmiş, ve gazellerin içerikleri anlatılmıştır. Daha sonra yöreye ait gazeller teker teker kurallara uygun olarak yazılmıştır. Son bölüm olan sonuç kısmında ise elde edilen bilgiler değerlendirilerek olumlu ya da olumsuz yönleri ile Harput müziğinin Türk Halk ve Türk Sanat müziği içindeki yeri ve önemi anlatılmıştır. Sonuç olarak Harput müziği Türk kültüründe (bazı bölgeler dışında) benzeri ve eşi olmayan bir Türk müziği tarzıdır. Bu kadar geniş bir coğrafyaya tesir etmiş olan Harput müziği ile ilgili bütün bu sorulara cevap vermek geniş bir inceleme ve araştırma neticesinde mümkün olabilir.

The subject taken up in this study can be explained as the scientific description and analysis of the Music of Harput, which is one of the basic products of traditional Turkish folk culture, by comparing the differences and the similarities between Turkish folk Music, Turkish tradional music and ?it Harput music by scrutinizing the relationships in their "makam", characteristics, forms and tunes. As the subject was taken up, primarily general information about the cities Elazığ and Harput were given and the subject was introduced under the topic of "Divan** poets of Harput". While part 1 consists of general information about Elazığ and Harput; in part 2 Harput Divan poets are elucidated in every aspect by giving samples from the works of every poet. A concept of melodic creation which determines tonal relations, tessitura, starting tone, reciting tone, and the finalis, as well as an overall indication of the melodic contour and patterns. Red House Dictionary, page 725 A poet of the classical school of Ottoman literature. Red House Dictionary page 304. VI In part 3 the musical instruments that are used in Harput are explained by their relations and interactions with the region and the reason for their usage in that region is also illuminated. The instruments that are used in Harput have been classified among themselves and each instrument has been explained one by one. In part 4, one of the main subjects of the study, which is the local rhymes of Harput, has been analized. The nine rhymes in this work, "karar sesleri", "arızalar", "güçlü sesler", "yedenler", have all been scrutinized and their lyrics and musical notes have been written down as they are used in the region in detail. In part 5 local gazels*** of Harput have been studied. General information about local gazels are given also explaining the contents of the gazels. Later each local gazel has been written down according to rules. In the last part which is the conclusion part, all the information obtained has been evaluated and the place and importance of Harput music among Turkish folk music and Turkish traditional music has been explained with its positive and negative aspects. As a conclusion, Harput music is a genuine Turkish music style which has no resemblances (except in some regions) in Turkish culture. Answering all the relavant questions concerning Harput music which has been influential over a large scale of land can be possible after a wide range of research and examination. Lyric poem of a certain pattern (comprising 4-15 couplets, with the first couplet rhyming, and all the second hemistichs rhyming with the hemistichs of the first couplet). Red House Dictionary page 389