17 Ağustos 1999 İzmit Depreminden Sonra Avcılar Açıklarında Gelişmiş Olabilecek Deniz İçi Heyelanı Olasılığının Araştırılması

Abstract

Bu çalışmada, 17 Ağustos 1999 İzmit depreminin Avcılar’da sebep olduğu aşırı yıkımın nedeni, depremin tetiklemesiyle Avcılar açılarında gelişmiş olabilecek olası bir deniz içi heyelanıyla ilişkili olarak incelenmiştir. Araştırmada, daha önce yapılmış mühendislik jeolojisi çalışması, yer büyütme etkisi araştırması, multi-beam batimetri verisi, sismik yansıma verisi ve İzmit depremi ivme kayıtları incelenerek olası heyelanı oluşturan kütlenin modellemesi yapılmış ve oluşturacağı etki hesaplanmıştır. Sonuçta, hesaplanan enerji deprem yaratabilecek büyüklükte olduğu için, bunun etkisinin ivme kayıtlarında görüleceği düşünülmüş, eldeki ivme kayıtlarında, hesaplanan heyelanın izi görülmeye çalışılmıştır. Hesaplanan zamanlarda, ivme kayıtlarında küçük bir deprem görülmüştür. Bu konu üzerinde araştırma yapılmıştır. Görülen depremin büyüklüğü ile hesaplanan büyüklük uyuşmamıştır ve olayın geldiği yön konusunda net bir sonuca ulaşılamamıştır. Bu verilerin ışığında, modellemesi yapılan ve yıkımın etkisini arttırmış olabileceği düşünülen heyelanın depremle tetiklenerek oluştuğu ve Avcılarda yıkımın etkisini artırdığı kanıtlanamamıştır. Ayrıca potansiyel heyelan alanı olan Avcılar için, 40 km uzaklıkta oluşabilecek, 7 büyüklüğündeki olası bir depremin 0.32 g lik bir yatay ivme yaratacağı ve karada 10 milyon m3 lük bir kütleyi harekete geçirerek heyelana ve hasara sebep olabileceği hesaplanmıştır.

In this study relation of damage in Avcılar caused by 17 August 1999 İzmit earthquake with a possible sea landslide near Avcılar triggered by the earthquake is studied. By using primary engineering geology studies, site-effect investigations, multi-beam bathymetry data, seismic reflection data and İzmit earthquake strong-motion records the possible landslide and possible effect of it are modelled. The trace of the landslide was inspected from strong-motion records. The calculated occurance time of inspected landslide coincided with strong-motion records. But the magnitude of the event did not coincide with the calculated earthquake magnitude of landslide and the location was not clearly obtained from the records. Under the lights of those data, damage effect of the landslide in Avcılar, and that the landslide is triggered by the earthquake in the coast of Avcılar could not be proved. Since Avcılar is a potential landslide area and located in a seismically active region, horizontal peak acceleration of a probable earthquake to trigger a landslide on land and cause damage was also evaluated. It is calculated that, horizontal peak acceleration of a possible 7 magnitude earthquake for the distance of 40 km could be 0.32 g and this acceleration can cause a landslide and damage in Avcılar.