Metropol Kentlerde Oluşan Zamansız Mekanlar Olarak Metrolar

Abstract

Metropoller için zaman ve mekanın etkileşimi son derece önemlidir. Hareket ve hızın belirleyici olduğu günümüz kentlerinde yaşantı da buna uygun olarak kurgulanmaktadır. Bu hızlı yaşam senaryosu içinde bireyin şimdiki zamanı deneyimleyebilmesi son derece zordur. Yatayda olduğu kadar düşeyde de gelişen metropollerde doğal zaman verilerinden yoksun, zamansız mekanlar oluşmaktadırlar. Zamansız mekanlarda bireyin bellek oluşturması kolay değildir. İçinde bulunduğu anı tam olarak deneyimleyemeyen birey, mekanı da algılayamamaktadır. Bu çalışma kapsamında, metropollerdeki zaman mekan ilişkilerini incelemek amacıyla metrolar örnek olarak seçilmiştir. İçinde bulundukları kentten kopmuş ve zamansız olarak tanımlanan metrolar, birey için yeni zamansallıkların ve mekansallıkların yaratılabileceği deneysel mekanlar olarak düşünülmektedir. İçi tasarımcısı tarafından doldurulabilecek karanlık bir boşluk olarak düşünülebilen, hareketi ve hızı içinde barındıran metroların sahip oldukları potansiyeller, teknolojide ve etkileşimli malzemelerdeki gelişimlerle tasarımlarına yansıtılmalıdır. Belirtilen potansiyellerin tasarıma yansıtılması sonucunda da metrolar, günümüz kentlerinde bireyin şimdiki zamanı deneyimleyebildiği, farklı bir mekansal deneyime sahip olduğu, kaybolmadığı ama var olduğu şiirsel mekanlar olacaklardır. Çalışmada, mekanın ve zamanın özelliklerini kavrayabilmek amacıyla yapılan literatür araştırmasıyla, felsefe ve mimarlığın ilişkileri irdelenmeye çalışılmış, tanımlanan kavramların mimari karşılıklarının neler olabileceğini göstermek amacıyla çeşitli örneklere başvurulmuştur. Açıklanmak istenilen bazı durumları daha iyi kavrayabilmek için farklı alanlar örneklem olarak seçilmiş ve bu alanlarda çekilen kısa filmlerle konu derinleştirilerek açıklanmaya çalışılmıştır.

The interactions between space and time are very important for metropolises. The significative concepts like movement and speed constitute lives in today’s cities. In this speedy life scenario, it is very difficult for a person to experience the present time. In metropolises, which are grown up not only horizontally but also vertically, timeless spaces, that are bare of natural time inputs, occur. It is not easy for a person to constitute a memory in timeless spaces. A person, who can not experience the present moment exactly, also can not perceive the space. In this study, subways are choosen as an example in order to examine the relations between time and space. Subways, which are considered as detachments and timeless spaces, are conceived as experimental spaces where new spatial and temporal experiences can be created. The potantials of subways, that can be thought as dark voids which can be filled by its designer and accomodate movement and speed, should be projected to their design with the developments in new technologies and interactive materials. As a result of this projection to the design, subways will be poetic spaces where a person can experience the present time and has a new spatial experience without getting lost. In order to comprehend the characteristics of space and time, a literature search was done, the relationships between philosophy and architecture were examined and some examples were found so as to show architectural equivalents to the defined concepts in the context of this study. Some fields are choosen as samples to comprehend some situations better and some short movies were shot in order to explain the argument of this study in depth.