Özel Alışveriş Sitelerinde Satın Alma Davranışını Etkileyen Faktörler: Websitesi Özellikleri, Tüketici-merkezli Göstergeler Ve Satış Promosyonlarını Kapsayan Tüketici-temelli Bir Model

Abstract

Bilgi ve İletişim Teknolojileri’ndeki gelişmeler hem örgütlerin iş yapış şekillerini hem de tüketicilerin davranış ve tüketim alışkanlıklarını değiştirmektedir. Geleneksel iş süreçlerinde devrim yaratmanın dışında, İnternet’in ortaya çıkması yeni bir organizasyon modelinin, çevrimiçi örgütlerin gelişimini sağlamıştır. Bu nokta-com’lar çok hızlı bir şekilde, çok büyümüş ve birçok başarılı iş modelleri ortaya çıkmıştır. Bu tezin amacı ise, bu iş modellerinden birinin, özel alışveriş sitelerinin gelişimini araştırmak ve tüketicilerin bu sitelerden satın alma davranışlarında etkili olan faktörleri belirlemektir. Özel alışveriş siteleri üretici/tasarımcı markaların ürünlerini yüksek oranda indirimlerle ve sınırlı zaman diliminde, sadece kendi üyelerine satışa sunmaktadır ve bu nedenle birçok tüketici, üretici ve yatırımcının ilgisini çekmektedir. Çevrimiçi parekendeciliğin dinamik doğasını ve özel alışveriş kavramını anlayabilmek için ilgili konularda detaylı bir yazın çalışması yapılmıştır. Geliştirilen kapsamlı tüketici davranış modeli, özel tasarlanan çevrimiçi tüketici anketinden elde edilen verilerle, istatistiksel analizlere tabi tutulmuştur. İnternet sayfasının atmosferi, müşteri hizmetleri, indirim oranları, satış promosyonları, promosyon süreleri ve üyelerin geçmiş çevrimiçi alışveriş deneyimleri tüketicilerin satın alma kararlarını etkileyen faktörler olarak bulunmuştur. Kısa geçmişlerini ve birçok yeni çevrimiçi iş modeline öncü rollerini göz önünde bulundurarak, bu sitelerin gelecek yıllarda daha çok gelişecekleri öngörülmektedir.

Developments in Information and Communication Technologies have both changed organizations’ ways of doing business and consumers’ behaviors and consumption habits. Besides revolutionizing traditional business processes, Internet’s emergence has provided the development of a new organization type, click-only organizations. These dot-coms have grown so big so fast that many successful business models are launched. The purpose of this thesis is to investigate the development of one of these business models, private shopping websites and determining effective factors in consumers’ purchasing behaviors from these websites. Private shopping websites are presenting manufacturer/designer branded products with large discounts, for a limited time and only to their members, and therefore attracting many consumers, producers and investors. A detailed literature review in relevant topics is done in order to understand the dynamic nature of online retailing and the private shopping concept. The comprehensive consumer behavior model developed is subjected to statistical analyses with the data obtained from the custom-designed online consumer survey. Web atmospherics, customer services, discount rates, sales promotions, promotion durations and members’ past online shopping experiences are found to be the significant factors in consumers’ buying decisions. Considering their short history and their role in leading many new online business models, these websites are expected to develop more in the upcoming years.