Koşuyolu Yerleşiminin Oluşumu Ve Gelişimi

Abstract

Türk modern mimarlığında önemli aşamalardan biri olan II. Milli Mimari dönemini müteakip yapılan Koşuyolu Evleri toplu konut uygulamaları, ve bu yerleşmenin günümüzdeki durumu, bu çalışmanın ana konusunu oluşturur. Amaç, Türkiye’deki modern ve yerel mimari gelişiminin hem yerleşme-bölge bazında, hem de bina bazında anlaşılmasına katkıda bulunabilmektir. Koşuyolu konutları, keşfedilmiş yerel Türk konut mimarisi anlayışı ile zenginleşmiş bir Rasyonel ve Modern Mimari yaklaşımıyla üretilmiş, ve aynı zamanda da güncel olan konut tartışmalarının, sosyal meskenlerin nasıl olması gerektiği düşüncelerinin somutlaşmış bir ifadesi olmuştur. Türk modern mimarlığı ve tarihi açısından önemli olan yerleşme, her ne kadar ‘gelişim dokusu korunan konut alanları’ içine girse de günümüze bir takım değişiklikler geçirerek gelmiştir. Doku çoğunlukla korunmaktadır, değişiklik daha çok mimari niteliklerde görülmektedir. Değişimin asıl nedeni de bir konut mahallesi olan Koşuyolu’nda işyeri yapılarının hızla artmakta oluşudur. Bölgedeki değişimi ve bugünkü durumunu analiz edebilmek adına incelenen örnekler sonucunda; Koşuyolu Toplu Konutları’nda yapıldığı dönemin ağırlıklı eğilimi Rasyonalizm ve bölgeselci mimari anlayış hakimken, günümüzde Rasyonalizm, Brutalizm, Beyazlar, Neo Art Deco, Post-Modernizm olmak üzere çoğulcu bir yaklaşıma gidişin söz konusu olduğu anlaşılmıştır. Cumhuriyet’in ilk yıllarındaki Modern Mimari yapıtlarının pek azının günümüze ulaştığı bir ortamda, Koşuyolu bölgesinin dokusunun ve yerleşim niteliklerinin çoğunlukla korunması, Koşuyolu Evleri’nden de bir takım değişikler geçirerek de olsa günümüze ulaşan örneklerinin bulunması, dönemin mimari ideallerini göstermesi ve halen yüksek nitelikli ve yaşayan bir çevre sunması bakımından anlamlıdır.

Koşuyolu Housing applications following the period of National Architecture which is one of the main important steps of Modern Architecture and current status of this settlement are the main topics of this thesis. The aim is to examine the modern and local architectural development in Turkey both in settlement- area terms and also in building terms out of this template. Koşuyolu Houses had been designed by a Rational and Modern Architectural conception enriched by discovered local Turkish housing architecture conception, and at the same time they had been an incarnate declaration of the ideas that how social residences have to be and also declaration of the current housing arguments. Today, the settlement is changing although it is under conservation. The pattern is conserved is general, but the change is being seen especially in architectural qualifications. For the purpose of understanding this change, several typical samples have been reviewed; and we have made out that instead of Rationalizm –which was the dominant style of Koşuyolu architecture-, today, it can be said that, a more pluralist concept is being developped in the settlement. The main cause of the change is the convertion of houses to office buildings. Anyhow, it is very meaningful that Koşuyolu pattern is conserved, and we can still find any samples of Koşuyolu Housing which bring the architectural ideals and concepts of the term they were built.