Tekstil Sektöründe Tasarım Yoluyla Rekabette Malzeme İnovasyonunun Rolü: Türkiye’den Örnekler

Abstract

Tekstiller estetik ve mekanik avantajları nedeni ile hem sosyal hayatımızda hem de endüstride tercih edilen materyallerdir. Tekstil materyallerinin dokuma, örme vb. yöntemler ile kazandıkları yüzey özellikleri onlara kullanım rahatlığı, sağlamlık, yıkanabilirlik gibi özellikler kazandırırken, aynı anda görsel ve duyusal olarak tercih edilmelerini de sağlamaktadır. Tekstil teknolojisi, materyal bilimi ve bilgisayar sektöründeki gelişmeler son yıllarda çok fonksiyonlu ve akıllı tekstil materyallerinin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Dünyada malzeme konusundaki yeniliklerin önem kazandığını, son ürün yapan bazı tekstil ve hazırgiyim firmalarının, moda tasarımı yanında malzeme üzerine de Ar-Ge yaptıklarını görmekteyiz. Bu çalışmada görüşme yöntemi kullanılarak ülkemiz tekstil sektöründe malzeme inovasyonu yapan firmalar ve bunların rekabetçilik stratejileri araştırılacaktır. Çalışma kapsamında öncelikle tekstil sektörünün dünyadaki ve Türkiye’deki mevcut durumu ve geleceği incelenmiş, ardından uluslararası rekabetçilik kavramı ve Türkiye’nin tekstil sektöründeki avantajları ve dezavantajları açıklanmıştır. Daha sonra çok fonksiyonlu ve akıllı tekstillerin tanımı ve sınıflandırılması yapılarak, Türkiye ve dünyadaki genel durum ve kullanım alanları anlatılmış ve bu ürünlerden bazı örnekler verilmiştir. Son bölümde ise, ülkemiz tekstil sektöründe malzeme inovasyonu konusunda öncü olan firmalar bulunarak görüşmeler yapılmış ve Türk hazır giyim ve tekstil endüstrisinin fasona dayalı üretim modelinden, küresel değer zincirindeki daha üst basamaklara terfi etmesinde malzeme inovasyonunun rolü araştırılmıştır. Araştırma sonucunda bulgular Michael E. Porter’ın elmas modeli doğrultusunda analiz edilmiş, ve ülkemiz tekstil sektörünün küresel ortamda sürdürülebilir rekabet gücü kazanabilmesi için çok önemli olan iki konu, yani tekstilde malzeme inovasyonu ve markalaşma arasındaki ilişki örnek firmalar üzerinden incelenmiştir.

Textiles are materials that are desirable in both society and industry thanks to their mechanical and aesthetic advantages. The woven and knitted surface structure of textiles makes them durable, washable, and conformal, whilst at the same time making them desirable for both visual and tactile senses. Advances in textile technology, computer engineering and materials science has been promoting us new kinds of functional fabrics, which are called technological textiles or smart textiles. It has been noted all over the world that innovation on materials are being considered very seriously, and some textile firms that produce end products are also becoming involved in R&D activities, as well as fashion design. In this study, the competitiveness of the Turkish textile firms, which are focusing on material innovation will be examined by using interview techniques. Within this study, the recent structure and future development areas in textiles business in Turkey has been examined, the theory of ‘International Competitive Advantage’ explained and accordingly the pros and cons of the textile business in Turkey has been discussed. After the definitions and categorization of functional and smart textiles, some examples and innovative areas have been mentioned. Then, in the final section, Turkish textile and apparel firms, that are pioneers in functional and smart textiles business have been interviewed to determine the role of material inovation on competitiveness through design. Lastly research results are analyzed and discussed using the Michael E. Porter’s Diamond theory, and the relation between two topics; material inovation in textiles and brand building, which are very important and inevitable for sustainable competitiveness in the global environment has been discussed through examples.