Atatürk Havalimanı’nın Tarihsel Gelişimi Ve Dış Hatlar Terminalinin İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmada Atatürk Havalimanı’nın tarihsel gelişimi ve yeni dış hatlar terminal binası incelenmiştir. İnsanoğlu eski çağlardan bu yana gökteki olaylara merak salmış ve gökyüzü bir bilinmez ve merak konusu olmuştur. Havacılık tarihine baktığımızda ilk adımların sıcak hava balonları ile atıldığı görülmüştür. Zaman içerisinde gelişme gösteren havacılık planörler, ve ardından uçağın sahneye çıkmasıyla günümüzdeki noktasına gelmiştir. Ülkemizde havacılık ise cumhuriyetten önce ve cumhuriyet dönemindeki havacılık olarak iki bölümde incelenebilir. İsmail Cevheri, Hazerfen Ahmet Çelebi, Lagari Hasan Çelebi ile başlayan Türk havacılık tarihi Cumhuriyet döneminde Sabiha Gökçen’ler ile devam etmiştir. Ülkemizde sivil havacılık halen yürürlükteki uluslar arası antlaşmalar çerçevesinde yürütülmektedir. Havalimanları bir ülke ya da şehrin kapısı, havalimanı terminal binaları prestij yapılarıdır. Bu prestij yapılarının tasarlanmasından önce havalimanı için yer seçimi büyük önem arz etmektedir. Günümüz Türkiye’sinin prestij yapılarından olan dış hatlar terminalini bünyesinde barındıran Atatürk Havalimanı’nın yer seçiminden başlayan, boyutlandırmayı etkileyen faktörler ile ihtiyaçlar doğrultusunda seçilen uygun formun uygulanmasını da içeren bir süreçte havalimanı tasarımı kriterleri incelenmiştir. Bu kriterler çerçevesinde Atatürk Havalimanı planlanması ve tasarımı incelenmiştir. Atatürk Havalimanı Dış Hatlar Terminali özellileri itibariyle Türkiye’de en modern yapılarından birisidir. Böylesine modern ve büyük bir yapının mevcut haliyle çok uzun süre hizmet vermesi beklenemez. Kapasitesinin bir gün sınırlarını zorlayacağı muhakkaktır. Burada önemli olan nokta bu terminal binasının kapasitesini arttırmak maksadıyla büyütülüp büyütülemeyeceğidir. Mevcut terminalin alanının yaklaşık %30 u kadar alan artışıyla bir eklenti yapılmıştır. Ancak vaziyet planındaki zorlamalardan ötürü yeni bölümlerin ilavesinin yapılamayacağı düşünülmektedir. Artan ihtiyaçlar ve zaman içerindeki gelişmeler sebebiyle mevcut mekanların yetersiz kalması durumunda Atatürk Havalimanı Dış Hatlar Terminali şu an itibariyle daha fazla üremeye ve yeni mekanlar eklenmesine olanak sağlamamaktadır. Bu koşullar içerisinde kapasite artırımı istendiği taktirde mevcut dış hatlar terminalinin güneyine bir uydu terminal yapılmasının, herhangibir sebepten bunun uygulanamaması durumunda uygun bir bölgeye yeni bir havalimanı yapılmasının uygun olacağı değerlendirilmektedir.

This survey focuses on the historical evolution of Ataturk Airport and the new international flights terminal. Since primitive ages, aerial events have always attracted the attention of humankind and sky has always been a mysterious wonder to him. When the history of aviation is analysed, we see that first steps into sky were through hot air balloons. Aviation underwent important changes and developments by far, and reached today’s technology after the occurance of sailplanes and airplanes. In our country aviation can be studied in two phases as before and after the foundation of republic. The Turkish aviation history that started with Ismail Cevheri, Hezarfen Ahmet Celebi, Lagari Hasan Celebi continued with Sabiha Gokcens. Civil aviation activities in Turkey is carried out within the frame of international agreements. Airports are the doors of a country or a city and the terminals are buildings of prestige. Before designing these prestigious buildings it is important to determine the most convenient location for the airport. Airport design criteria covering location, factors those affect size, application of the convenient form were analysed in the construction of Ataturk Airport of today’s Turkey which includes the prestigious building of international flights. Within the frame of above mentioned criteria, the planning and design of Ataturk Airport have been investigated. Ataturk Airport with its International Flights Terminal is one of the most modern constructions in Turkey. However, such a big and modern building can not be expected to be kept in service for a long time with its current state. It is certain that its capacity will be overstrained some day. The question is that whether the terminal bulding can be enlarged to increase its capacity. A 30% space was added to the current terminal. However, because of the constraints seen in the plan, it has been thought that new additions can not be made. It will not be possible to add new facilities and spaces to Ataurk Airport’s international flights terminal, in case of an increase in the demand and occurance of developments. It has been speculated that if an increase in capacity is requied a secondary terminal on the south part of the present terminal would be constructed. In case that such a plan does not work because of any reason, a new airport will be constructed in a convenient place.