Sanat Tarihi Lisansüstü Programı - Doktora
Bu koleksiyon için kalıcı URI
Gözat
Konu "Alışveriş merkezleri" ile Sanat Tarihi Lisansüstü Programı - Doktora'a göz atma
Sayfa başına sonuç
Sıralama Seçenekleri
-
Ögeİstanbul'daki 19. yüzyıl ve sonrası Osmanlı ticaret han ve pasajlarının stil ve fonksiyon bakımından incelenmesi(Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1998) Gülenaz, Nursel ; Özer, Filiz ; 92620 ; Sanat Tarihi ; Art Historyİstanbul'daki 19. yüzyıl ve sonrası Osmanlı ticaret han ve pasajlarının stil ve fonksiyon bakımından incelenmesine adanmış olan bu çalışmayla, batılılaşmanın Osmanlı ticaret yapılan üzerinde nasıl bir etki ve değişim yarattığını ortaya çıkarmayı amaçladık. Tez konusu kapsamındaki ticaret yapılarının Türkler' de ve Avrupa'da tarih içinde görülen farklı ticaret yapılarından ve 19. yüzyılda kendini iyice hissettiren "Batılılaşma" olgusundan ne şekilde etkilendiklerini saptamak amacıyla bu tezin ikinci, üçüncü ve dördüncü bölümlerinde sırasıyla, "Han Geleneği Kökeni", Avrupa Şehirlerindeki 19. yüzyıl Ticaret Yapılarının Tarihsel Gelişimi ve Özellikleri" ve "Batılılaşma" başlıklı kısa araştırmalara yer verildi. Çalışmanın beşinci bölümünü oluşturan "Katalog" için Eminönü ve Galata bölgesindeki ilgilendiğimiz döneme ait han ve pasajların hemen hemen tümü incelendi ve içlerinden elli tanesi daha ayrıntılı bir incelemeye tabi tutularak bu tezin katalogu kapsamına alındı. Ele alman her yapının yeri, konumu, adresi, tarihçesi, mimari özellikleri, geçmişteki ve günümüzdeki fonksiyonunun, plan krokileri ve fotoğrafların da yardımıyla, anlatıldığı katalog çalışmasının ardından altıncı bölümde bu yapıların karakteristik özelliklerinin ortaya çıkarıldığı bir değerlendirmeye yer verildi.. Sonuç olarak, ilgilendiğimiz döneme ait hanlarla ilgili üç grup belirledik: Bunlardan birincisi İstanbul- ve Osmanlı İmparatorluğu 'nun başka şehirlerinde yüzyıllardan beri yapılagelmiş olan, klasik Osmanlı ticaret hanlarıdır. İkinci gruptaki hanlar geçiş hanlarıdır ki, bundan kastedilen mekan düzeniyle daha çok Osmanlı klasik ticaret hanlarını çağrıştıran, cephe dekorasyonunun klasik Osmanlı ticaret hanları benzeri yalınlıkta olabildiği gibi, cephelerde batı mimarisinden ödünç alınmış dekoratif unsurlann da görülebildiği hanlardır. En yaygın olan üçüncü gruptakiler ise "büro hanları" tabir ettiğimiz, katlarında çeşitli şirketlere veya tek bir şirkete ait büroların faaliyet gösterdiği, zemin katın genellikle dükkanlara ayrıldığı ve klasik Osmanlı ticaret hanlarından farklı olarak imalat ve depolama fonksiyonunun ortadan kalkmış olduğu hanlardır. Kat sayısındaki artış, cephe düzeni, malzeme, döşeme, çatı sistemi bakımından Avrupa mimarisi veya batıdaki büro binaları mimarisinden etkilendikleri görülen büro hanları, avlulu veya avlusuz olabilir. Avlulu olanlar mekan düzeniyle klasik Osmanlı ticaret hanlanyla benzerlik içindedir. Çalışmamızın kapsamına aldığımız bir diğer yapı türü olan pasajlar, en genel tanımıyla büyük bina bloklarını birbirine bağlayan özel yollar olup birden fazla sokağa açılırlar. Pasajların han veya apartman işlevi gören bina bloklarının zemin katı dükkanlara ayrılmıştır. Avrupa, özellikle Paris'in pasajları örnek alınarak İstanbul'un her iki ticaret bölgesinde 19. yüzyılın ortalarından itibaren yapılan pasajlar, İstanbul için ilk kez 19. yüzyılda karşılaştığı yepyeni bir olgudur.