LEE- Endüstri Ürünleri Tasarımı Lisansüstü Programı - Doktora
Bu koleksiyon için kalıcı URI
Gözat
Konu "Design" ile LEE- Endüstri Ürünleri Tasarımı Lisansüstü Programı - Doktora'a göz atma
Sayfa başına sonuç
Sıralama Seçenekleri
-
ÖgeTasarım tarihi ile müzecilik çalışmaları arasında etkileşimli bir model önerisi: Su nesneleri sergisi tasarımı( 2020) Maralcan Gülmen, Meltem ; Gülname Turan ; 619802 ; Endüstri Ürünleri Tasarımı ; Design of Industrial ProductsMüzeler geçmişte katı bir değişmezliğin sembolü iken, post modernizm ile birlikte çağın gerekliliklerini yerine getirmek üzere gittikçe daha esnek ve paylaşımcı bir yapı kazanmış ve bu değişim süreci müzelerin sergileme yaklaşımlarını da etkilemişir. Bu dönemde, ziyaretçi odaklı çalışmalar yürüten müzelerin sahip oldukları eserleri korumak ve teşhir etmekten oluşan yükümlülükleri, bu eserlerin izleyiciler ile farklı bağlamlarda etkileşimde bulunmalarını sağlamak üzere genişlemiştir. Günümüzde müzelerde sergileme yaklaşımları, koleksiyonları izleyicilere hikayesel bir şekilde aktarmak üzerinedir. Söz konusu hikaye aktarımı olunca, birçok sergileme tasarımcısı tiyatroda hikaye aktarmak üzere uzunca bir süredir kullanılan sahnografi yaklaşımınını ve prensiplerini müzecilik alanında yorumlamışlardır. Bu yaklaşıma göre müze koleksiyonundaki nesneler "yıldız" olmakta ve hikayesini aktaran sergileme elemanları ve yaratılan atmosfer ise "dekor"u oluşturmaktadır. Tasarım tarihi alanı ile müzecilik çalışmaları arasında köprü kurulan bu çalışmada tasarım tarihi alanından yeni bir yaklaşım olan "senaryo analizi" yöntemi, müzelerin hikayesel sergileme yaklaşımı bağlamında, özellikle nesne odaklı sergilerde araştırma safhası için bir araştırma yöntemi önerisi olarak sunulmaktadır. Senaryo analizi, nesnelerin tarihlerinin "üretim-tüketim ve dolayım" kümelerinde, farklı aktörler tarafından kullanılmaları da göz önünde bulundurularak sürekli bir akış halinde araştırılmaları ile senaryolarının ortaya çıkarılmaları prensibine dayanan bir araştırma metodudur. Bu araştırmada senaryo analizi irdelenmiş, şematize edilmiş, geliştirilmiş ve sergilerin araştırma safhasına uyum sağlayacak şekilde bir araştırma seti haline getirilmiştir. Araştırma setinin başlıkları oluşturulurken senaryo analizinin katmanları detaylı olarak incelenmiştir. Araştırma, böylece müzecilik ve özellikle nesne-odaklı sergileme çalışmaları ile tasarım tarihi arasında köprü kurarak katmanlı araştırma yapısı ile senaryo analizi sayesinde sergilere kapsamlı malzeme sunmayı hedeflemektedir. Araştırmada bu hedefi gerçekleştirmek üzere bir vaka çalışması gerçekleştirilmiştir. Vaka çalışmasında; bir sanat galerisinde gerçekleşen bir sergide yer alan bir grup nesnenin araştırma ve sergileme safhasında senaryo analizi yöntemi uygulanmış ve verimliliği analiz edilmiştir. Sergileme sahnografi yaklaşımı ile planlanmış ve tasarlanmıştır. Araştırma sürecine senaryo analizi minvalinde hazırlanan araştırma seti rehberlik etmiştir. Sergide yer alacak her nesne için ayrı ayrı araştırma setinin konuları araştırılmış ve verilerin sergide rehberlik edebilmesi için formüle edilebilmesi için oluşturulan araştırma seti tablolarına işlenmiştir. Araştırma seti tablosunun homojen ve akışkan yapısı, araştırma sürecinde bir veri araştırılırken bulunan diğer verilerin senkronize olarak diğer alanlara işlenebilmesine olanak sağlamıştır. Sergileme sürecine geçildiğinde öncelikle sergileme süreci birbiri ile etkileşimde olan ve bu tezin de içeriğini oluşturan üç temel bileşen olan; araştırma yöntemi olarak "senaryo analizi", sergileme yaklaşımı olarak "sahnografi" ve izleyici odaklı olan serginin hedeflerin ortaya koyan "izleyici deneyimi değerleri" olarak belirtilmiş ve şematize edilmiştir. Ayrıca sergileme planı ve sergileme birimleri tasarımları üzerinde bu bileşenlerin ve içeriklerinin, katmanlarının yerleşimleri planlanmıştır. Sergilemede senaryo analizinin katmanlarının plan şeması üzerindeki belirlenen yerlerine hangi verilerin işleneceğine, nesnelerin araştırma seti tabloları rehberlik etmiştir. Bu aşamada sergi süreci bileşenlerinden izleyicilerin sergiden beklediği deneyimleri yansıtan "izleyici deneyimi değerleri" ile "senaryo analizi katmanlar"ı arasında ilişki kurmak ve aynı zamanda seçilecek verilerin dereceli bir şekilde elenerek sergi tasarımının esnekliğini arttırmak üzere ikinci bir tablo hazırlanmıştır. Bu tablo ile hangi verilerin izleyiciye aktarılacağına karar verildikten sonra serginin teması bağlamında verilerin sergileme birimlerine aktarılacağı tasarım sürecine geçilmiştir. Serginin temasının belirlenmesinde sergilenecek olan nesneleri temsil edebilecek ortak kavramlar belirlenmelidir. Bu ortak kavramların serginin yönteminde nesne odaklı sergiye yönelik olarak senaryo analizi araştırma seti tablosuna "kavramsallaştırma" başlığı altında eklenmiştir. Araştırma sonrasında elde edilen bu tabloların kavramsallaştırma sekmesi, serginin temasının oluşturulmasına seçenekler sunarak katkıda bulunmuştur. Senaryo analizini yönteminin katkıları ve sahnografi yaklaşımı ile planlanan sergide, sergilenen nesnelerin yeni bağlamlarının izleyici ile etkileşiminin ölçümlenebilmesi için yine sergi süreci bileşeni olarak belirlenen "izleyici deneyimi değerleri"ni odak noktasına alan anket çalışması yapılmıştır. Yaklaşık 1000 kişinin ziyaret ettiği sergide 50 kişi ile anket çalışmaları tamamlanmış ve analiz edilmiştir. Aynı zamanda sergi sırasında yapılan gözlemler de aktarılmıştır. Senaryo analizinin üretim-tüketim-dolayım ve kavramsallaştırma katmanları bir nesnenin tüm hikayesini gözler önüne serdiğinden, her nesne için hazırlanan detaylı araştırma seti tabloları sergide faydalanmak üzere homojen ve derinlemesine bilgi sağlamıştır. Genel olarak bakıldığında bu tez çalışması, tasarım tarihi ve müzecilik çalışmaları arasında köprü kurarak, tasarım tarihindeki güncel bir araştırma yöntemi olan senaryo analizini nesne-odaklı sergiler için geliştirmiş ve sergi küratörlerine, araştırmacılara, sergi planlamacılarına yönelik bir araştıma seti oluşturmuştur. Sonuçta senaryo analizinin, serginin araştırma sürecine yön vermekle kalmayıp, sergilenecek nesnelere dair, küratörlerinin farklı yaklaşımlarına göre veri sağlayabilecek farklı içerikleri ortaya koymada başarılı olduğu görülmüştür.